I kirish II. Asosiy qism: Ruxning olinish usullari, tarixi, ishlatilishi


Download 146.52 Kb.
bet9/16
Sana08.03.2023
Hajmi146.52 Kb.
#1249134
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   16
Bog'liq
2 guruh elementlari (2)

3Hg + 8HNO3 → 3Hg(NO3)2 + 2NO + 4H2O
300 ° C ga qizdirilganda simob kislorod bilan reaksiyaga kirishadi:
2Hg + O2  2HgO
Simob (II) oksidini hosil qiladi . Bu reaktsiya 340 ° C dan yuqori qizdirilganda oksid oddiy moddalarga parchalanadi.
2HgO  2Hg + O2
Simob rudalari zanjiri (kinovar)
Darchin – bu simob olinadigan ruda . Uning kimyoviy formulasi tabiiy simob sulfid bo’lib, “HgS” bilan ifodalanadi. Uning tarkibida 86,2 foiz simob bor. Bu vulqon lavasining cho’kishi natijasida hosil bo’lgan to’q qizil rangli mineral. Darchin, ba’zi tillarda “kinovar” nomi bilan mashhur, masalan, norveg tilida. Yunon madaniyatida “jodugar qozon” deb nomlangan zaharli moddalar ro’yxatiga kiritilgan. Uning ingliz tili “cinnabar” dir. Uning kelib chiqishi arabcha bo’lib, “qizil chang” ma’nosida ishlatilgan. Uning “Metatsinnabar” deb nomlangan turi kulrang qora rangda. Bu mujassam kinabarga qaraganda yorqinroq, kulrang va shaffof.
U sog’liqni saqlash sohasida, ayniqsa teri kasalliklarini davolashda, akne, bo’yoqlar va zang ingibitorlarini davolashda ishlatiladigan dorilarda ishlatiladi. Simob birinchi marta qizil bo’yoq olish uchun ishlatilgan. Simob xom ashyosi bo’lgan doljin ba’zi mamlakatlarda uchraydi. Ispaniya, Sloveniya, Italiya, Xitoy, Rossiya, Meksika va Kaliforniyada kinabaronning katta zaxiralari mavjud. Ispaniya va Italiya dunyodagi simobga bo’lgan ehtiyojning katta qismini qondiradi. Ispaniyadagi El Entredicho kinabar konlari dunyodagi eng yirik simob zaxiralari hisoblanadi.
Kinovardan simob olish uchun ruda yuqori haroratli pechlarda isitiladi va havo oqimi beriladi. Havodagi kislorod kinovorda oltingugurt dioksidi gazini hosil qiladi, bu simob va oltingugurt aralashmasidir. Shu bilan birga, simob bug ‘shaklida chiqariladi. Chiqarilgan simob sovutish natijasida cho’kadi. Yer qobig’idagi bir tonna tosh tarkibida 0,5 mg simob bor.

Download 146.52 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   16




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling