I-мавзу. Бухгалтерия ҳисоби, унинг моҳияти ва аҳамияти

АФФ=ЯФ-ДХ+БД-БЗ,
бунда,
АФФ-асосий фаолиятдан олинган фойда; ДХ-давр харажатлари;
БД-асосий фаолиятдан олинган бошқа даромадлар; БЗ-асосий фаолиятдан кўрилган бошқа зарарлар;

УФ=АФФ+МД-МХ, бунда, УФ - умумхўжалик фаолиятидан олинган фойда; МД - молиявий фаолиятдан олинган даромадлар; МХ - молиявий фаолият харажатлари;

СТФ=УФ+ФП-ФЗ, бунда, СТФ - солиқ тўлангунгача олинган фойда; ФП - фавқулодда вазиятлардан олинган фойда; ФЗ - фавқулодда вазиятлардан кўрилган зарар;

СФ=СТФ-ДС-БС, бунда, СФ - соф фойда; ДС - фойдадан тўланадиган солиқ; БС - бошқа солиқлар ва тўловлар.

2. Корхона даромади ва харажатларининг таркиби

«Маҳсулот (ишлар, хизматлар)ни ишлаб чиқариш ва сотиш харажатларининг таркиби ҳамда молиявий натижаларни шакллантириш тартиби тўғрисида» НИЗОМ (Вазирлар Маҳкам асининг 05.02.1999 йилдаги № 54 сон қарори) га мувофиқ даромад ва харажатлар қуйидаги туррларга бўлинади:

ДАРОМАД ТУРЛАРИ	ХАРАЖАТ ТУРЛАРИ
Сотишдан олинган соф тушум  Тайёр махсулотларни сотишдан даромадлар  Товарларни сотишдан даромадлар  Ишлар бажариш ва хизматлар кўрсатишдан даромадлар	Маҳсулот (ишлар, хизматлар)нинг ишлаб чиқариш таннархига киритиладиган харажатлар  ишлаб чиқариш моддий харажатлар;  ишлаб чиқариш хусусиятига эга бўлган меҳнатга ҳақ тўлаш харажатлари;  ишлаб чиқаришга тегишли бўлган ижтимоий суғуртага ажратмалар;  ишлаб чиқаришда фойдаланиладиган асосий воситалар ва номоддий активлар амортизацияси;  ишлаб чиқаришга бошқа харажатлар.