XVII асрда табиий фанлар ривожи билан юзага келди. Фикрлаш, сезиш, хоҳишга бўлган лаёқат онг деб аталди. Ўрганишнинг асосий методи бўлиб, инсоннинг ўзини кузатиши ва воқеликни баён этиши ҳисобланар эди. - XVII асрда табиий фанлар ривожи билан юзага келди. Фикрлаш, сезиш, хоҳишга бўлган лаёқат онг деб аталди. Ўрганишнинг асосий методи бўлиб, инсоннинг ўзини кузатиши ва воқеликни баён этиши ҳисобланар эди.
- Учинчи босқич. Психология хулқ-атвор ҳақидаги фан сифатида XX асрда пайдо бўлди (Д. Уотсон, Э. Торндайк). Психологиянинг вазифалари – тажрибалар қўйиш ва бевосита кўриш мумкин бўлганларни, айнан, инсоннинг хулқ-атвори, ҳаракатлари, таъсирланишга жавобларини кузатиш (ҳаракатларни келтириб чиқарувчи мотивлар ҳисобга олинмас эди).
- Тўртинчи босқич. Психология объектив қонуниятларни, психиканинг фаолият ва ифодаланиш механизмлари, шунингдек, фактларни ўрганувчи фан сифатида.
3. Психология фанининг йирик илмий йўналишлари ва мактаблари (биологик, эволюцион, генетик, бихевиоризм, когнитив, ижтимоий -маданият). - 3. Психология фанининг йирик илмий йўналишлари ва мактаблари (биологик, эволюцион, генетик, бихевиоризм, когнитив, ижтимоий -маданият).
- Психология фанининг ривожланиши қатор босқичларни ўз ичига қамраб олиб, бу даврларда самарали тадқиқот ишлари олиб борилган. Айнан тадқиқот ишларини самарали бўлиши учун фан доирасида тамойилларни ишлаб чиқиш учун зарурат сезила бошлади. Бу борадаги ишлар Америка ва бошқа чет эл психологияси юналишлари намоёндалари томонидан илгари сурилди. ХХ аср бошларида бихевиоризм, фрейдизм юналишлари вужудга келган эди.
Фрейдизм юналишига веналик психиатр З.Фрейд асос солган. Унинг фикрича, одам моҳиятига кўра ҳайвонга ўхшайди. Одамнинг хулқ-атвори ва харакатлари иккита тамойилга: роҳатланиш ва реаллик тамойилига бўйсундирилган бўлади. Бу оқим ҳам инсоннинг онгига ишонмайди З. Фрейд ўзининг психологик назариясини одам ҳақидаги, жамият ва маданият ҳақидаги умумий таълимотга айлантириб, ғарб мамлакатларида катта эътибор қозонди. - Фрейдизм юналишига веналик психиатр З.Фрейд асос солган. Унинг фикрича, одам моҳиятига кўра ҳайвонга ўхшайди. Одамнинг хулқ-атвори ва харакатлари иккита тамойилга: роҳатланиш ва реаллик тамойилига бўйсундирилган бўлади. Бу оқим ҳам инсоннинг онгига ишонмайди З. Фрейд ўзининг психологик назариясини одам ҳақидаги, жамият ва маданият ҳақидаги умумий таълимотга айлантириб, ғарб мамлакатларида катта эътибор қозонди.
- Бу йуналиш психология тушунчасига мутлақо янги назарияларни , структурализм, функсионализм, бихевиоризм ёки гештал-психология юналишларининг одам руҳияти тушунчаларига қарама-қарши фикрларни олиб келди. Келинг бу қарашлар ҳақида сўз юритсак:
Do'stlaringiz bilan baham: |
