I. O’quv-didaktik material hamda vositalarni tayyorlash va ulardan foydalanish

O‘quv materiallar - Bu o‘qitish uchun maxsus ishlab chiqarilgan barcha 
turdagi elementlar va moslamalarni qamrab oladi. Boshqacha qilib aytganda, ular 
o‘qituvchi yoki o‘qituvchi o‘quv jarayonini o‘quvchilari bilan birga olib borishda 
foydalanishi mumkin bo‘lgan manbalardir.Bu o‘qitish faoliyatini soddalashtiradigan 
yoki osonlashtiradigan modddiy vositalar. Ular jismoniy yoki deyarli yetkazib 
berishi mumkin va o‘quvchilarni qiziqishini rag‘bantlantirish va rivojlantirishga 
qaratilgan.Ular mavzu mazmuni bo‘yicha qo‘llanma sifatda ishlaydigan manba 

---

19 
turidir.Odatda didaktik materiallarni uni amalda qo‘llaydigan shaxs, ya’ni o‘qituvchi 
tayyorlaydi, u o‘z o‘quv uslubidan foydalangan holda o‘z sinflari doirasida 
maqsadlarga erishdi.O‘quv materiallarining xususiyatlari.Didaktik materialning 
xususiyatlari maqsadlarga, talablarning xususiyatlariga va o‘qish sharoitlariga, 
shuningdek infratuzilmalar va texnalogiyalarga kirish imkoniyatlariga qarab farq 
qilshi mumkin. 
2-Rasm: Didaktik material. 
 
 
O‘rgatuvchi didaktik materiallar 
O‘quv va didaktik materialarni tayyorlashda vaqt va texnik imkoniyatlarni 
inobatga olgan holda e’tiborni quydagilarga qaratish lozim.Ish varaqtlari, tarqatma 
materiallar;Doska tasvirlar uchun eskizlar;Yozma topshiriqlar, yozma va og‘zaki 
testlar;Baholash varaqasi, nazorat qog‘ozi;Ish rejalari, tashkiliy hujjatlar;Nazariy 
darslarni o‘tkazish paytida amaliy vositalar. 

---

20 
 
O‘quv maqsadlariga erishish uchun quydagilar mos bo‘lishi lozim. 
Manbalarda muayyan kasbiy sohaga oiddalillar, tushunchalar va 
usullarningtaqdim etilganligi; Manbalarda “o‘zlashtirilishi shart bo‘lgan’’ va “ 
o‘zlashtirilishimumkin bo‘lgan’’ darajadagi bilimlarni mavjudligiga; 
Materiallarning bilim berish uchun yoki mo‘ljallanganligi. O‘qitish va o‘r- 
ganish materiallaridan didaktik materiallarning mazmuni va tuzilishiga 
materiallariga bo‘linishi kerak. O‘qituvchi qo‘lidagi materiallar tarkibida bo‘lishi 
lozim: O‘qitish va o‘qish sikli-nazariy dars va amaliy mashg‘ulotlarni rejalashtirish 
omillariga asoslangan bo‘lib, nazariy dars va amaliy mashg‘ulotlar rejalashtirish, 
amalga oshirish xamda xulosa chiqarish bosqichlariga taalluqli didaktik 
xattixarakatlarni tushuntiradi Bu siklda nazariy dars va amaliy mashg‘ulot bir-
biridan ajratilmaydi. 1-boskich: Nazariy dars va amaliy mashg‘ulotga nisbatan 
inobatga olinishi kerak bo‘lgan mavjud vaziyat va dastlabki shart-sharoitlarni 
o‘rganish. SHu o‘rinda 3 xil taxlil, ya’ni adresatlar (ta’lim oluvchilar) taxlili, shart-
sharoitlar taxlili va maxsus soxa (mazmun) taxlili amalga oshirilishi lozim. Bu 
taxlillar odatda boshlanishida, natijalari esa keyinrok kerak bo‘ladi.