I. U. Raxmonov, K. M. Reymov, N. N. Niyozov
Download 3.78 Mb. Pdf ko'rish
|
Elektr ta\'minoti tizimida energiya tejamkorligi. Raxmonov I.U.
- Bu sahifa navigatsiya:
- 2 - BOB. Y O Q IL G ‘I-E N E R G E T IK A R ESU R SL A R I 2.1. Tiklanuvchi va tiklanmaydigan energetika resurslari
|
NAZORAT SAVOLLARI:
1. Respublikada energiya samaradorligini oshirishning asosiy yo ‘nalishlari nimalardan iborat? 2. Energosam aradorlikni oshirish va resurs tejash sohasida 0 ‘zneftgazinspeksiyaning asosiy vazifa va funksiyalari nimalardan iborat? 3. Energiya sam aradorligini oshirishda O ‘zenergo inspek- siyaning asosiy vazifalari nimalardan iborat? 4. 0 ‘tgan davr mobaynida « 0 ‘znefitgazinspeksiya» tomonidan olib borilgan keng qam rovli tadbirlar natijasida sanoat tarm oqlari b o ‘yicha energiya sam aradorlik necha foizga oshgan? 2 - BOB. Y O Q IL G ‘I-E N E R G E T IK A R ESU R SL A R I 2.1. Tiklanuvchi va tiklanmaydigan energetika resurslari YoqiIg‘i-energetika resurslari (YOER) - bu material obyekt bo‘Iib, unda inson tomonidan amaliy foydalanishga yaroqli energiya to ‘plangan. Energetika resursi deb - tabiiy yoki sun’iy faollashgan har qanday energiya m anbaiga aytiladi. Energiya resurslari - hozirgi vaqtda ishlatilayotgan yoki kelajakda ishlatilishi mumkin b o ig a n energiya tashuvchilardir. Tabiiy resurslarni, shu ju m ladan , energetika resurslarini, o ‘rganishda ularning ilmiy tasnifi, y a ’ni xomashyo, obyektlar va tabiiy muhit hodisalar y ig ‘indisini funksional m uhim lik belgilari bo‘yicha ajratish kerak. Tabiiy resurslarning tasniflaridan biri - bu tugallanish belgisi b o iib , unga m uvofiq energetika resurslari tugallanadigan va tu g a llan m ay d ig a n larg a b o ‘linadi (2 .1 -rasm ). 0 ‘z n av b atid a tugallanadigan energetika resurslari tiklanuvchi va tiklanmaydigan b o ‘lishi mumkin. Tiklanuvchi energetika resurslariga tabiat (yer, o ‘simliklar, hayvonlar va h.k.) tom onidan tiklanadigan resurslar kiradi, tiklanm aydigan energetika resurslariga — ilgari tabiatda to ‘plangan lekin, yangi geologik sharoitlarda hosil b o ‘lmaydigan resu rslar (neft, k o ‘m ir va boshqa yer osti zaxiralari) kiradi. Tugallanm aydigan energetika resurslariga kosm ik, iqlimiy, suv resurslari kiradi. Energiya resurslarining barcha turlaridan quyosh energiyasi muhim aham iyatga ega. Energiya resurslarining barcha turlari 9 quyosh energiyasini tabiiy o ‘zgartirish natijasidir. K o ‘mir, neft, tabiiy gaz, torf, yonuvchi to g ‘ jinslari va 0 ‘tinlar - bu o ‘simliklar tomonidan olingan va o ‘zgartirilgan quyoshning nurli energiyasi zaxiralaridir. Surat sintezi (fotosintez) reaksiyasi jarayonida atrof- muhitning noorganik elementlaridan, ya’ni suv (H20 ) va karbonat angidrid gazi C 0 2 lardan quyosh nuri ta ’sirida o ‘simliklarda asosiy elementi uglerod(C) b o ig a n organik modda hosil bo ‘ladi. Download 3.78 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|