Ibragimova vazira isomiddinovna fizik ta’limda yangi pedagogik texnologiyalar

3.6.Fizika fanidan o’quvchilar bilimini baholash, rag’batlantirishda 

“sirli baho” usulidan foydalanish 

Fizika fanidan masalalr yechish darsida o’quvchilar bilimini baholash, 
rag’batlantirish mezonlarini har bir o’qituvchi bilishi kerak.
Butun dars davomida faol o’quvchilar berilgan barcha masalalarni to’g’ri va 

tez ishlab boradilar. Sust o’zlashtiruvchi o’quvchilar esa, aksincha bir-ikkita

masalani to’g’ri ishlay oladilar-u, shu to’g’ri ishlangan masala uchun namunali 
baho olishni istaydilar.
Bu vaqtda o’qituvchi o’quvchilar bilimini baholashga qiynaladi. Chunki kam 

masala ishlasa-da, bu o’quvchilar ham masalani to’g’ri ishlagan bo’ladi. Quyidagi

metodni qo’llash orqali bu muammoni bartaraf etish va o’quvchilarning darsga 
qiziqishini yanada oshirish mumkin.
O’qituvchi masala yechish darsi mavzusini e’lon qiladi. Mavzu yuzasidan 

kerakli fizik kattaliklar va ularning ifodalari haqida batafsil ma’lumot beradi.

Shundan so’ng masalalar yechish boshlanadi. 

1-masalaning sharti e’lon qilinadi. Masalani to’g’ri va tez ishlagan o’quvchilar

daftariga o’qituvchi baho emas, balki “N” harfli belgini qo’yadi. Keyin 2-masalani 
ishlashga kirishadilar. Bu masala uchun “A” harfi bilan belgi qo’yiladi. 3-masala
uchun “M” harfi va h.k. Shu tariqa keyingi masalalar ishlanadi. 
Agar bitta o’quvchi dars davomida berilgan hamma masalalarni to’g’ri va 

tez ishlasa, ( bu darsda 8 ta masala ) ketma-ket ball o’rniga “namunali” so’zini

hosil qiluvchi harfli belgilar qo’yib boriladi. Dars yakunida “NAMUNALI” 
so’zining barcha harflarini ( hech bo’lmaganda 7 tasini ) to’plagan o’quvchilarga
“Fizika fanidan namunali o’quvchi” deb yozilgan rag’bat kartochkasi beriladi va 
“5” baho bilan baholanadi.
Dars davomida “NAMUNA” harflarini to’play olgan o’quvchilarga “Fizika 

darsida yaxshi qatnashchi” kartochkasi beriladi va “4” baho bilan baholanadilar.

---

70

Dars davomida 5 tagacha masala ishlay olgan o’quvchilarga “Fizika qiziqarli 
fan. O’z ustingizda ishlang.” Kartochkasi beriladi va bu o’quvchilar “3” baho bilan
baholanadilar. 
Bu metodni qo’llash orqali quyidagi natijalarga erishish mumkin: 

1. O’quvchilar sirli harflarini yig’ishga qiziqib, masalani tezroq

yechishga intiladilar, o’z ishlari natijasi bilan qiziqadilar. 
2. Hatto “3” baho olgan o’quvchi ham bu bahodan norozi bo’lmaydi,
aksincha, nima uchun past baho olganligini tushunadi va o’z ustida 
ishlashni boshlaydi.