Ibragimova vazira isomiddinovna fizik ta’limda yangi pedagogik texnologiyalar

Javoblar: 
1.Qozonlar asosan cho’yandan quyiladi.Cho’yanning solishtirma issiqlik 
sig’imi 540 J/kg
. Cho’yanli qozonlarda taomlar ko’pincha tagiga oladi. 
Qozonda tayyorlanayotgan sumalakka tosh solinganda tagiga olmaydi.Tagiga
olmaslik sababi toshning issiqlik sig’imi 830 J/kg
bo’lib, issiqlikni o’ziga
oladi.Natijada qozon tagiga olmaydi. 
2.Yomg’ir yog’ishidan oldin havo namligi ortishi sababli chivin, kapalaklar
va boshqa hasharotlarning qanotchalari mayda tomchilar bilan qoplanib 
og’irlashadi. Shuning uchun hasharotlar pastga tushadi, ular bilan oziqlanuvchi
qushlar, masalan, qaldirg’ochlar ularning ketidan pastlab uchadi. 
3.Choynak qopqog’ining kichkina teshigidan havo kirib choy sirtiga havo
bosimi beradi va choyning jo’mrakdan tushishiga yordam beradi. Agar qopqoqning 
teshigi bo’lmasa, choynak qopqog’idan choy oqib tushmaydi.
4.Tajriba shuni ko’rsatadiki, stakandagi 
C li sovuq suvga alyuminiy va
mis elektrodlarni mikroampermetrga ulab tushirilganda 20 mkA tok kuchini 
ko’rsatadi.
li issiq suvga tushirilganda esa mikroampermetr 45 mkA tok 
kuchini ko’rsatadi. Demak, issiq suv elektronlarning harakatini tezlashtirar ekan.
Ya’ni,

5.Quruq havo 100 m balandlikka ko’tarilganda, ga sovuydi.Demak, yer 

yuzida havo temperaturasi
bo’lsa, 1000 m balandlikda 
bo’lib qoladi. 2000
m balandlikda 
bo’ladi. 3000 m balandlikda esa havo minus
gacha soviydi. 
Havoning yuqori qatlamlari quyi qatlamlariga nisbatan sovuq bo’lgani uchun tog’
cho’qqilarida qor va muzliklar bo’ladi. 

---

68

6.
Bino

ichi
va

avtomobilning
ichidagi 
temperatura
oynaning 
temperaturasidan past. Shuningdek, muayyan havo namligi uchun oyna sirtida,
muayyan havo namligi uchun oyna sirtida bug’ kondensatsiyalanadi, 
da esa
muz hosil bo’ladi. 
7.Vaqt, temperatura.
8.Qog’oz varag’ini garmoshka tarzida buklash lozim, shunda 3- stakan 
qog’oz ustida turadi.
1-jamoadan bitta vakil chiqib yulduzlarga yashiringan savollardan birini 
oladi va savolga javob beradi. O’quvchi o’z jamoasidan yordam olishi ham
mumkin. Agar bu jamoa savolning javobini to’g’ri topa olsalar, vakil o’quvchi 
qaysi yulduzcha o’rnidan savol olgan bo’lsa, o’sha yulduzcha tugmachasini bosadi.
Bu vaqtda yulduzcha charaqlab yonadi.( Plakatdagi har bir yulduzchaga maxsus 
chiroqchalar o’rnatilgan bo’lib, tugma bosilganda go’yo yulduz porlab yongandek
bo’ladi.) 
Shundan keyin 2-jamoadan vakil chiqib, o’z tomonidagi yulduzchalardan 

bitta savol tanlaydi va savolga javob beradi.

O’yin shu tariqa davom etadi. Har bir jamoa vakili o’z to’g’ri javobi bilan 

“osmon”idagi yulduzlar sonini ko’paytirib boradi.

O’yin (yoki dars) oxirida qaysi jamoa “osmon”ida yulduzlar 

ko’proq porlasa, shu jamoa g’olib deb topiladi.

Bu metod qo’llanilganda

1) O’quvchilarning fizika faniga bo’lgan qiziqishlari ortadi, raqobat muhiti

yuzaga keladi. 
2) Har bir jamoa “yulduzli osmon”ni to’ldirishga harakat qilib, muammoni tez
va to’g’ri yechimini topishni o’rganadilar, o’quvchilarning estetik 
dunyoqarashi ortadi.

---

69