Ijtimoii pedagogika

Narkomaniya-bu vujudga kelgan hayot tarzini majburiy buzish, aholii hayot faoliyati ijtimoiy sohalarini barbod etish, jamiyatda barqarorlikka zarar keltirish, chukur ijtimoiy tabaqalashish, ommaviy qambag‘allik, ishsizlik, nazoratsizlik, foxishabozlik, jamiyatning manaviy asoslari qulashi va shaxsning inqirozidir. Dupyoda 500 dan ortiq narkotik moddalar ma’lum, ulardan narkotiklar va 50 psixotrop preparatlar halqaro hujjatlarda qayd qilingan
Giyohvap 1,1 i km i i I bir turi toksikomaniya hisoblanadi
Toksikomaniyada narkotiklar o‘rniga organizmga turli ximiyoviy moddalar yuboriladi shu jumladan, qon tomiri oqkali yuborishiga mo‘ljallanmagan benzin, maishiy ximiya vositalari kabi boshqa moddalar ham toksikomanlar odatida 13-14 yoshli o‘smirlardir, ular o‘z organizmlarni zaharlashlari oqibatlarini tushunmaydilar. Toksikomaniyaning xavfligi shundan iboratki organizmning intoksikatsiyasi (zaharlanishi) natijasida bolalar yoki qurbon bo‘ladilar yoki ularni o‘limga olib keluvchi harakatlarini amalga oshiradilar. Lekin toksikoman o‘lmay qolsa bola organizmiga zaharli parlar ta’siri yomon oqibatlarga olib keladi: nogironlik, aqti zaiflik. Toksikomaniyani 2 turga farq qilish mumkin: 1) stimulyatorlarni ko‘p iste’mol qilish; 2) uchuvchan aromatik moddalar bilan muntazam nafas olish.
Agarda «narkomaniya» terminiga ijtimoiy-pedagogik nuqgai nazaridan qaraydigan bo‘lsak unda narkomaniya - bu bolaning organizmini asta-sekin jismoniy va psixik toliqishiga va shaxsining ijtimoiy buzilishiga olib keluvchi narkotiklarga jismoniy va psixik bog‘liq, qaram bo‘lib qoladigan, xulqning buzilishi deb tushuntirish mumkin. Narkomaniyaning asosiy havfi bu organizimga fiziologik zarar yetkazishdangina iborat emas, muximi shaxsning keyingi tanazzulga ketish, inqirozi kattaroq xavfdir, bu holat alkogolizmda bo‘lganidan ko‘ra 10-20 barobar tezroq sodir bo‘ladi. Narkomanlar o‘qishga qiziqmay qoladilar, keyinchalik esa umuman o‘qishni tashlab yuboradilar, o‘rtoqtarni, maktab jamoasi, o‘qituvchilar bilan ijtimoiy-foydali aloqalar asta-sekin yo‘qolib boradi, oilada murakkab munosabatlar yuzaga keladi, xarakteri egoistik, munofiqlik, yolg‘onchilik belgilari rivojlanadi: miyasida faqatgina narkotik iste’mol qilish muammosigina joylashib oladi.
O‘smirlar narkomaniyasi sabablari va oqibatlari
Halqaro sog‘liqni saqlash tashkiloti hisobotida(VOZ) narkomaniya sabablari haqida gapiriladi va narkomaniyaning asosiy sabablarini quyidagilar bilan bog‘liq deb ko‘rsatadi:
narkomanlarning xarakteri bo‘shashganligi; 2) upish organizmi psixik va jismoniy buzilganligi; 3) uning shaxsi ijtimoiy- madaniy ta’sir ko‘rsatish bilan.
Narkomaniyaning oqibatlari
Mutaxassislar narkomaniyaning bir-biri bilan o‘zaro bog‘liq bo‘lgan uchta turdagi oqibatlarini ko‘rsatadilar: biologik, ijtimoiy- psixologik va kriminal.