Ijtimoiy antropologiya

Olamni o’zlashtirish va qayta o’zgartirish; bunda mavjud narsalarning
jismoniy talablarini, shuningdek ijoddagi hayotiy talablarni qondirish zarurati
bilan bog’liq.
Himoya-moslashuv vazifasi; jamiyat va atrof muhit o’rtasidagi
muvofiqlikni saqlash. Ushbu funktsiya uzoq vaqt qiyin tabiiy sharoitlarda barcha
yangi himoya vositalarini ishlab chiqishda va ko’niktirishda (olov, turar joy,
kiyim, dehqonchilik va hok.) odamning omon qolishini ta’minlaydi. Keyingi
vaqtlarda o’ta jiddiy bo’lib turgan muammo tabiatni himoya qiluvchi vositalarni
yaratish, bunda ekologik tafakkurning keng ko’lamda yoyilishini amalga
oshirish zarur.
Signifikativ funktsiya (belgilash, ro’yxatga olish mazmunida):-mazmun,
ma’no, nom, belgilar ko’lamini ishlab chiqish vositasida dunyoning qiyofasida,
voqelikni belgi tizimining yaratilishi. Sezgilar ham, tashqi idrok ham, na
shuurning bevosita kechinmalar holidagi yig’indisi ham yo’nalishni aniqlash
tizimini insonga ta’minlab bermaydi. Bu vazifani ma’lumotlarni o’zida
saqlamasdan, nazariy modellar va axborotlar bilimini to’plashni vujudga
keltirish uchun faqat material bo’lib xizmat qiluvchi mazmun beradi.
Axborotlarni o’zlashtirish va yig’ish funtsiyasi xabarlarini yig’ish va
saqlash vositasi tabiiy xotira yoki xabarlarni narsalarga yozish (qo’lyozmalar,

---

kartinalar, plastinkalar, kitoblar, kinotasmalar, ohonrabo yoki raqamli yozuvlar)

bo’lishi mumkin. har qanday holatda axborotlarni tashkil qilish, uning qadri va
mazmuni bo’yicha tartibga solishning ma’lum usuli va belgilar tizimi zarur.
Hozirgi davrda til belgilari tizimining keng ko’lami va o’ta ahamiyatlisi bo’lib
qolmoqda.
Kommunikativ funktsiya (aloqa almashuv)- mohiyatni aniqlashda
bilimlar, fikrlar, ma’naviy kuchlarni almashlash. Ijtimoiy hayot doimiy ravishda
energiya, axborot, o’zaro amaliy hamkorlikni taqazo qililadi, negaki, faqat turli
tiplarning munosabati (an’anaviy, funktsional-ahamiyatli, shaxslararo, ishlab
chiqaruvchi, ma’rifiy-madaniy) jamiyatning tuzum sifatida mavjudligini va
uning keyingi taraqqiyotini ta’minlashga qodir.