Ilmiy jurnal

 
1-jadval 
Psixologik himoya mexanizmlarining hududiy farqlari 
 
omillar 
Hudud 
N 
O„rtacha 
qiymat 
Standart 
og„ish 
t 
Ishonch 
darajasi 
inkor etish 
Toshkent 
465 
8,1333 
2,14844 
-,577 
,564 
Buxoro 
535 
8,2037 
1,70853 
siqib chiqarish 
Toshkent 
465 
5,6688 
2,19570 
6,513 
,000 
Buxoro 
535 
4,7981 
2,02983 
regressiya 
Toshkent 
465 
6,3462 
2,28246 
,727 
,468 
Buxoro 
535 
6,2374 
2,45211 
kompensatsiya 
Toshkent 
465 
6,6473 
1,89723 
-,129 
,897 
Buxoro 
535 
6,6617 
1,56493 
proyeksiya 
Toshkent 
465 
8,9312 
2,11001 
-7,689 
,000 
Buxoro 
535 
9,8991 
1,87060 
https://buxdu.uz

---

№ 1, 2023 “PSIXOLOGIYA” ILMIY JURNAL * НАУЧНЫЙЖУРНАЛ * SCIENTIFIC JOURNAL
 
19 
o‗rin almashtirish 
Toshkent 
465 
5,6409 
2,34935 
,909 
,364 
Buxoro 
535 
5,5103 
2,19281 
intellektualizatsiya 
Toshkent 
465 
7,2731 
1,58951 
-1,599 
,110 
Buxoro 
535 
7,4449 
1,78010 
reaktiv ta‘lim 
Toshkent 
465 
6,2280 
1,61475 
-5,072 
,000 
Buxoro 
535 
6,7682 
1,73489 
Hududlar bo‗yicha ikkita shahar qamrab olindi: Buxoro va Toshkent. Huddudlar bo‗yicha psixologik 
himoya mexanizmini kuzatganimizda Toshkentlik yoshlarda Buxorolik yoshlarga nisbatan siqib chiqarish 
psixologik himoya mexanizmi yuqoriligi namoyon bo‗ldi (t=6,513; p>0,001). Bu jarayonni ongsiz ravishda 
qabul qilinmaydigan g‗oyalarni inkor qilinish hodisasi bilan izohlash mumkin.
Tadqiqotlar yoshlarda proyeksiya psixologik himoya mexanizmi bo‗yicha ham ishonch darajadagi 
farqlarni kuzatish imkonini berdi (t=7,689; p>0,001). Proyeksiya psixologik himoya mexanizmi - bu 
boshqa insonga yoki obyektga nisbatan fikrlarning ko‗chishidir, masalan, hissiyot, motivlar, istaklar buni 
individ ongli holatda inkor qilishi mumkin. Proyeksiya psixologik mexanizmining noaniq shakllari odatiy 
hayotda namoyon bo‗lishi mumkin, ko‗pgina yosh o‗g‗il bolalar va qizlar o‗zlarining kamchilik va 
nuqsonlariga nisbatan tanqidiy nazar tashlay olmaydilar, biroq boshqalarning kamchiliklarini osonlik bilan 
aniqlaydilar. Shu tufayli proyeksiya psixologik himoya mexanizmi zarar keltiruvchi bo‗lishi mumkin.
O‗tkazilgan hududiy tadqiqotlar proyeksiya psixologik himoya mexanizmining buxorolik yoshlarda 
toshkentlik yoshlarga nisbatan yuqoriroq ekanligini ko‗rsatdi. Mazkur holat proyeksiya himoya mexanizmi 
yuqori bo‗lgan buxorolik yoshlarda nizoli vaziyatlardan ko‗r - ko‗rona xulosa chiqarish va bunga o‗z 
izohini berishning yuqori ekanligini, toshkentlik yoshlarda esa bunday vaziyatlarda asosan, dalillarga 
tayanish holatlari ustun ekanligini namoyon qildi. 
Tadqiqotlar reaktiv ta‘lim psixologik himoya mexanizmini ham buxorolik yoshlarda yuqoriligini 
ko‗rsatdi (t=5,072; p>0,001). Buxorolik yoshlarda istalmagan holatlari siqib chiqarilar ekan, so‗ngra inkor 
qilinadi, masalan, himoyani kuchaytirish inkor etish holatlari bilan bog‗liq bo‗lishi mumkin.
Tadqiqotlar Yanov Bulmanning ―Tayanch e‘tiqodlar‖ metodikasi bo‗yicha deyarli barcha shkalalari 
bo‗yicha ishonch darajadagi farqlar mavjudligini ko‗rsatdi (4-rasm).