Ilmiy-metodik jurnali scientific-methodical journal ministry of public education of the

1-jadval
Geometriya va algebrada matematik tafakkur darajalari 
(A.A. Stolyar bo‘yicha)
Geometriya
Arifmetika va algebra
Birinchi daraja
Geometrik  shakllar  yaxlit  sifatida  qaraladi  va 
faqat o‘zining shakli bo‘yicha farqlanadi
Miqdor u tavsiflaydigan ko‘pgina aniq pred-
metlardan ajralmas, operatsiyalar esa bevo-
sita ko‘pgina predmetlar bilan amalga oshi-
riladi
Ikkinchi daraja
Geometrik  shakllar  o‘z  xususiyatlarining  ta-
shuvchilari  sifatida  namoyon  bo‘ladi  va  ular 
bo‘yicha  taniladi,  ammo  shakllarning  o‘zi  va 
ularning  xususiyatlari  hali  mantiqan  tartibga 
solinmagan, chunki shakllar faqat tavsiflanadi, 
ammo belgilanmaydi.
Aniq obyektlarni tavsiflovchi sonlar endi ular-
dan  alohida;  bunda  ma’lum  hisob  tizimida 
yozilgan sonlar bilan ishlatiladi, operatsiya-
larning xususiyatlari esa induktiv belgilanadi.

---

19
Uchinchi daraja
Shakllarning  o‘zini  va  xususiyatlarini  mantiqiy 
tartibga  solish  amalga  oshiriladi;  geo metrik 
shakllar tariflar bilan belgilangan ma’lum man-
tiqiy  aloqadorlikda  namoyon  bo‘ladi,  shakllar-
ning  qolgan  xususiyatlari  mantiqiy  yo‘l  bilan 
chiqariladi. Ammo deduksiyaning o‘z ahamiyati 
umuman  olganda  hali  tushunilmaydi,  chunki 
yaxlit deduktiv tizim idrok etilmaydi
Raqamlar bilan ifodalanadigan aniq sonlar-
dan mavhum harfli ifodalarga o‘tish. 
Sonlar  va  operatsiyalarning  xusu siyat larini 
“lokal” mantiqiy tartibga solish amalga oshi-
riladi.