Individual rivojlanish biologiyasi fani zigota hosil bo’lishidan organizmning tabiiy o’limigacha bo’lgan davrining umumiy qonuniyatlarini o’rganadi

Reyting savollari

1. 
   Organizmning bir butunligi deganda nimani tushunasiz.
   
2. 
   Organizmning bir butunkligining o’zgarishi nimaga asoslanadi?
   
3. 
   Embrional maydon deganda nimani tushunasiz?
   
4. 
   A.G.Gurvich gepotezasining moxiyatini aytib bering?
   
5. 
   P.Veys gipotezasining moxiyatini tushuntiring?
   
6. 
   N.K.Kalsov gipotezasi nimalarga asoslanadi?
   
7. 
   Fiziologik gradient nima?
   
8. 
   Ch.Chayldning fiziologik gradient nazaryasining mohiyatini tushuntiring.
   
9. 
   Dominant soha nima?
   
10. 
    Dominant soha va induksiya o’rtasida qanday o’xshashlik va farqlar bor?
    
11. 
    Ch.Chayld nazaryasi asosida embrionning rivojlanishi deganda nimani tushunasiz?
    
12. 
    Embrion gradient sistemasining buzilishi nimalarga olib keladi?
    
13. 
    F.Jilkrist va V.Fogt tajribalarini aytib bering.
    
14. 
    Ch.Chayld nazaryasining ahamiyati nimalardan iborat?
    
15. 
    Endokriologiya nimani o’rganadi?
    
16. 
    Integrrasiya nima?
    
17. 
    Topologiya nima?
    
18. 
    Biofizika nimani o’rganadi?
    
19. 
    Sinergetika nimani o’rganadi?
    

XI-BOB. ORGANIZM RIVOJLANISHI VA MUHIT.
K.F.Volf, X.I.Pander, K.M.Ber asos slogan solishtorma embriologiya va A.O.Kovalevskiy, I.I.Mechnikov asos slogan solishtirma embriologiya rivojlanayotgan organizmga tashqi muhit omillarining ta’sirini o’rganadi.
XIX asrning oxiri va XX asrda asos solingan eksprimental embriologiya maktablari vakillari organism rivojlanishida tashqi muhit omillarining ahamiyatiga e’tibor bermadilar (Shpeman ,Gertadius maktabi vakillari )yoki ayrim tadqiqotlar olib bordilar, xolos (V.Ru, P.P.Ivanov ). XX asrning boshlarida ko’plab tadqiqotchilar embrional rivojlanish davrida tortishish kuchiga ,osmotic bosimga , muhitning gazlar tarkibiga ,suvning kimyoviy tarkibiga katta etibor berdilar.
Rivojlanish mexanikasi nazaryasining asoschisi V.Runing qarashlari tarixiy ahamyatga ega bo’ldi. U tuxum ichidagi “determnasiyalovchi omil “va “realizasiyalovchi omillarni” farqlaydi. V.Ru fikricha ,hayvon organizmi rivojlanishida to’rtta davr bor .embrional rivojlanishning birinchi davri irsiy omllar bilan belgilanadi, ikkinchi davr, bir tomondan irsiy omillar bilan, ikkinchi tomondan tashqi muhitning qo’zg’atuzchi omili bilan belgilanadi. Bu davrda organlar ichki omillar ta’sirida rivojlanadi ammo ba’zi organlar differensiasiyasi tufayli tropik qo’zg’atuvchi omil ta’siri bo’shlanadi .Uchinchi davr faqat tashqi muhit omillari bilan belgilanadi. Ba’zi organlar gipetrofiyaga uchrasa, ba’zilari atrofiyaga uchraydi. V.Ru bu davrda troik qo’zg’atuvchiga katta etibor beradi. Qarilik to’rtinchi davr hisoblanadi.
XX asrning 40-yillarida hayvonlar rivojlanishida tashqi muhit omillari ta’siriga katta e’tibor berildi. Bu tadqiqotlar biologiya fanlarinng hamma sohalari uchun muhim ahamiyatga ega bo’lib, organism rivojlanishi va butun ontogenezni boshqarish imkoniyatini ham beradi. Hayvonlar ontogenezni davrlarga bo’lishga oid ko’plab nazariyalar yaratildi. Natijada embrional rivojlanishda tashqi muhit omillarining vazifasini o’rganish bo’yicha embriologiyaning yangi yo’nalishi paydo bo’ldi. Shunday qilib, embrion imuniteti, radiobiologiya kabi embriologiyaning zamonaviy sohalari paydo bo’ldi.