Inersiya kuchi-"u baribir mavjud"MI?
Download 54.73 Kb. Pdf ko'rish
|
INERSIYA KUCHI
- Bu sahifa navigatsiya:
- Inersial sanoq sistema
- Noinersial sanoq sistema
tezlanishningsababikuch bo‘lsa, NSSda inersial kuchning sababi tezlanishdir.
O‘quvchilar mana shu nozik farqni anglashlari uchun ba’zi masalalarni inersial va noinersial sanoq sistemalarda qarab chiqamiz. 1-misol. Tinch holatdan boshlab, vertikal yuqoriga tezlanish bilan harakatlanayot- gan liftda yuk turibdi. Uning harakatini inersial va lift bilan bog‘langan noinersial sanoq sistemalarda qarab chiqaylik: Inersial sanoq sistema 1. Yukning liftga nisbatan tez- lanishi nolga teng, demak, yuk va liftning tezlanishlari o‘zaro teng. 2. Yukka ikkita kuch ta’sir qilmoqda: og‘irlik kuchi 𝑚𝑚𝑔𝑔⃗va polning normal reaksiya kuchi . Bu ikki kuchning natijalovchisi Noinersial sanoq sistema 1. Liftga nisbattan yukning tezlanishi yo‘q: =0. 2. Yukka modullari o‘zaro teng bo‘lmagan, yo‘nalishlari qarama-qarshi va bir chiziqda yotgan ikkita kuch ta’sir qiladi. Lekin bu kuchlar jismga tezlanish bermayapti. Nyutonnig ikkinchi jismga yuqoriga yo‘nalgan tezlanish beradi. Nyutonning ikkinchi qonuni bevosita bajariladi: . Modul juhatdan . 3. va boshqa jismlar ta’sirida paydo bo‘lgan: –Yerning tortish kuchi, –polning elastiklik kuchi. Nyutonning 3- qonuni o‘rinli: yuk Yerni tortadi va polni deformatsiyalaydi. qonuni bevosita bajarilmaydi. U bajarilishi uchun pastga yo‘nalgan inersiya kuchini kiritamiz . Shunda: . Ikkinchi qonun endi bajarilyapti. 3. va kuchlar uchun Nyutonning uchunchi qonuni inersial sanoq sistemalardagidek bajariladi. kuch hech qanday o‘zaro ta’sir natijasi emas, shu sabab bu kuch uchun Nyutonning uchunchi qonuni bajarilmaydi. Endi ko‘p tarqalgan harakat turi – aylanma harakatga doir masalalarni ko`rib chiqamiz: 2-misol. Yer atrofida tekis aylanayotgan kosmik stansiya ichidagi m massali kosmonavt harakatini inertsial va stansiya bilan bog‘liq noinertsial sanoq sistemalarda o‘rganamiz: Download 54.73 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling