Inklyuziv va maxsus taʼlim izohli lugʻot

Daktilografiya -

Daktilologiya (daktil alifbosi) -

kashf qilganlar. Eshitishida bo‘lgan bolalarm ^{0 q}‘'^s daktil alifbosining kirib keltsh ana shu cherkov ruhoniylarmmg


daktilologiyani bilmaydigan, lekin saved egallagan eshitaaydigan _{shaxslar bi|an} eshituvchtlaming tildagi harflami ma’lum tekisli yoki havoda aks ettirish orqali muloqotga kirishishlari. Shuningdek, tug‘ma yoki ilk yoshda ko‘rish va eshitish qobiliyati buzilgan bolalar ta’lim-tarbiyasi jarayonida qo llanuvchi nutq shakli. Daktilologiyadan farqli ravishda axborot almashinuvchilar har bir harf-belgini bir-birlarining kaftlarida aks ettiradilar.
yunoncha daktylos - barmoq, logos - so‘zidan olingan bo‘lib, eshitishida muammosi bo‘lgan shaxslarning o‘zaro va eshituvehi insonlar bilan qo‘l alifbosi vositasida muloqot qilish vositasi. So‘zlashuv nutqini dastlabki o‘zlashtirish, savodga o‘rgatish jarayonida D. foydalanish muhim ahamiyat kasb etadi. Daktil alifbosi ilk bor «sukut saqlash ahdi» ni qabul qilgan (bu davrda ular ovoz chiqarmasdan yurishlari lozim bo‘lgan) cherkov ruhoniylari tomonidan o‘ylab topilgan. Kundalik ehtiyoj ularni atrofdagilar bilan muloqotga majbur qilgani holida alifbosini muammosi amaliyotiga ham aynan

Dars-


Dars turlari (tiplari) -


nomlari va faoliyati bilan bog‘liq j), alifbosidan eshitishida muammosi bo‘l bolalarni o‘qitish amaliyotida ilk bor r * ruhoniylari P. Ponse va
foydalanganlar. O‘qitishning muvaffaqiyatli natijalarga olib kelganligf sababli uning keyinchalik surdopedagog^ amaliyotda keng yoyilishini keltirib chiqardi.


- isp_atl X.P.Boneti_ar ^bu vositasj


o‘qitishning vazifalari, mazmuni, nizom va metodlarini o‘zida mujassamlovchi o‘quv jarayonining asosiy shakli. Dars maktabdagi o‘quv jarayonining asosiy ish shakli sifatida ilk bor, XVII asrda zamonaviy pedagogika sohasida ushbu kunda ham o‘z ahamiyatini yo‘qotmagan - «Buyuk didaktika» asarining muallifi Ya.A.Komenskiy tomonidan amaliyotga joriy qilindi.
Maxsus maktab, maktab-internatlarda olib boriluvchi dars vazifalari alohida yordamga muhtoj bo‘lgan bolalar o‘qitish maqsadlaridan kelib chiqqan holda aniqlanadi.


ma’lum bir darslar guruhiga xos bo‘lgan belgilar yig‘indisi bo‘lib, uning turlari asosiy maqsadlarning xususiyatlari, mazmuniy- metodik talablarga muvofiq holda belgilanadi. Darsning qaysi tomonlari (belgilari) asosiy qilib tanlanishiga muvofiq holda turli-tuman ko‘rinishlari belgilanadi. Darslar mazmuni hamda olib borish usullariga ko‘ra guruhlashtirilishi mumkin (I.N.Kazansev).



Asosiy did.» y„_if,_biE, _ko._ra

(₽«), _{0>v materiali bilan} tan.sh.sh, yang. bili_m]_arni egahash, bihmlarni amaliyotda qo'llash, yangi ko‘nikma va malakalarni shakllashtirish, bilim ko'nikmalarni takrorlash va umumlashtirish’ aralash (kombinatsiyalashtirilgan), nazorat qilish va korreksiyalash va h.k.
Maxsus maktab, maktab-internatlarda asosan (o quv vaqtining deyarli 80% ga yaqini) aralash (kombinatsiyalashtirilgan) dars turidan foydalanish keng tarqalgan.
Amaliy darslarda asosiy ish faoliyati maktab tajriba maydonchasida tajriba o‘tkazish, o‘quv xonalaridagi laboratoriya-amaliy mashg‘ulotlar, ishlab chiqarish ustaxonalarida amaliy tajriba o‘tkazish hisoblanadi. Asosiy dars turlaridan tashqari korreksiyalash, intergratsiyalashtirilgan hamda noan'anviy.* dars-ertak, dars-sayohat, dars-seminar, dars-auksion, loyihalar bilan ishlash kabi darslar o‘tkaziladi.
Har bir darsga maqsad qo‘yish muhim ahamiyat kasb etadi. Maxsus maktab, maktab- internatlarda 0‘tiluvchi har qanday dars old.ga ta’limiy, tarbiyaviy, korreksion-rivojlant.ruvch. maasad qo‘yiladi. Ta’limiy maqsad
qurollantirishni ^{tarbiy y}


sifatfarini
o‘quvchilarni 1
1 • qh'ixsiy axloqiy
ularning snaxsry