Innovatsion faoliyat samaradorligi ko'rsatkichlari va tasnifi

Ikkinchidan, iqtisodiyotni liberallashtirish, sanoatni xususiylashtirish, bozor erkinligiga davlat aralashuvini cheklash borasida tugallanmagan ishlar turibdi.
Uchinchidan, respublika ichkarisida zamon talabiga mos bozorbop mahsulot ishlab chiqaruvchilar, xususan, paxta ishlab chiqarishga ixtisoslashgan o'zbek fermerlari arzon va sifatli mahsulotlarni ishlab chiqaruvchi Xitoy, Hindiston, BAA savdo shirkatlariga raqobat qila olmasligi xavfi tug'iladi. Oqibatda qishloq xo'jaligi daromadsiz sohaga aylanib qolishi, bu esa 49,5 foizi qishloqlarda yashaydigan aholi uchun yangi infratuzilmani yaratish zaruratini keltirib chiqaradi. Qishloqqa sanoat tarmoqlari kirib kelishi G'arb mamlakatlarida bo'lganidek, fuqaroning tafakkur dunyosi jiddiy o'zgarishiga va ijtimoiy faolligiga olib keladi.
Intellektual mulk huquqi tizimi va bozorining shakllanmaganligi, ixtirolarni amaliyotda qo'llash, qaroqchi (pirat) mahsulotlar bozorining avj olganligini bartaraf etish yo'nalishida ham muammolar to'plangan.
JST — global platforma, undan mamlakat yaxshi foyda ko'radi. O'zbekistonning JSTga a'zo bo'lishdagi -imkoniyatlarini qisqacha baholasak, bular — keyingi yillarda jiddiy islohotlarni boshidan kechirgan turizmning rivojlanishi, integrasiyalashuv imkoniyatlari ortishi, notarif cheklovlarning kamayishi, iqtisodiyotda to'g'ridan-to'g'ri xorijiy investisiyalar ulushining oshishi, davlat monopoliyasining qisqarishida ko'zga tashlanadi. Lekin bu masalaning tashqi tarafi, shakli, xolos. Bizningcha, asosiy masala ichki tashkiliy-tuzilmaviy va texnologik tarafida — mazmunida bo'lib qolgan.
Xulosa shuki, O'zbekistonning xalqaro tashkilot vakillari bilan muzokaralari 2-3 yilga cho'zilishi ehtimoli mavjud. JSTga a'zolik masalasi oson hal bo'lmaydi, oldinda juda murakkab bosqichlar turibdi.


Farmatsevtik ishlab chiqarishda korxonaning narx siyosati
REJA
1. Korxonaning narx siyosati.
2. Iqtisodiy fandagi narxlarni aniqlashga yondashuvlar.
3. Narx siyosati va strategiyasini ishlab chiqishning asosiy elementlari va bosqichlari.
4. Korxonaning narx siyosatini tahlil qilishga uslubiy yondashuv.
5. Korxonaning narx siyosatini tahlil qilish bosqichlari.
6. Narxlarni tartibga solishning normativ-huquqiy bazasi.

Bozor iqtisodiyoti sharoitida korxonaning narxlari va narx siyosatining shakllanishi raqobatbardoshlik mexanizmining muhim elementlaridan biridir, chunki bozorda ishlab chiqaruvchilar o'rtasidagi qattiq raqobat savdo hajmining pasayishiga, foyda darajasining pasayishiga, rentabellikning pasayishiga va natijada mahsulot va umuman korxonaning raqobatbardoshligining pasayishiga olib kelishi mumkin.

Narxning iqtisodiy mohiyati u bajaradigan funktsiyalarda namoyon bo'ladi. Bozor narxining funktsiyalarini nazariy talqin qilishning barcha xilma-xilligi bilan, aksariyat iqtisodchilar bir fikrga kelishdi va quyidagilarni ajratib ko'rsatishdi:
1. Buxgalteriya hisobi va o'lchash funktsiyasi. Bu ishlab chiqarish va tarqatish xarajatlari narxida, tovarlarning hayot aylanish bosqichida, bozor sharoitidagi o'zgarishlarni aks ettirishni o'z ichiga oladi.
2. Rag'batlantiruvchi funktsiya. Foyda miqdori orqali ishlab chiqaruvchiga ham, narx darajasi orqali mahsulot iste'molchisiga ham ta'sir ko'rsatadi.
3. Tarqatish funktsiyasi. Bu bozor omillari ta'siri ostida narxlarning o'zgarishi bilan bog'liq, buning natijasida milliy daromad iqtisodiyot tarmoqlari, mintaqalar, aholi guruhlari o'rtasida taqsimlanadi va qayta taqsimlanadi.
4. Talab va taklifni muvozanatlash funktsiyasi. Iqtisodiyotdagi narxlar orqali talab va taklif, ishlab chiqarish va iste'mol o'rtasidagi munosabatlar amalga oshiriladi. Agar narx muvozanat holatidan chetga chiqsa, ishlab chiqarish va iste'mol qilishda nomutanosibliklar yuzaga keladi, bu tovarlar va xizmatlarning etishmasligi yoki ortiqcha ta'minoti bilan ifodalanadi.
5. Narx ishlab chiqarishni oqilona joylashtirish vositasi sifatida. Bu raqobat va talabning o'zgarishi ta'siri ostida yuqori rentabellikni ta'minlaydigan iqtisodiyotning va ishlab chiqarishning o'sha sohalariga kapitalning oshib ketishini o'z ichiga oladi.
6. Axborot funktsiyasi. Bu erda narx ishlab chiqaruvchilar (sotuvchilar) va iste'molchilar (xaridorlar) uchun asosiy axborot tashuvchisi sifatida ishlaydi. Narxlar to'g'risidagi ma'lumotlar, ularning o'zgarishi haqidagi yangiliklar korxonalar, aholining bozor iqtisodiyoti sub'ektlarining harakati yoki harakatsizligi to'g'risida signaldir.
Narxning asosiy elementlari tannarx va foyda hisoblanadi.