Institut français d’Études sur l’asie centrale
Download 18.64 Mb. Pdf ko'rish
|
retombée raketa qaytib tushdi; laisser tomber les bras qo‘llarini tushirmoq; 4. osilib tushmoq, osilib turmoq; ses cheveux retombent sur les épaules sochlari yelkasiga tushadi; 5. biror holatga tushib qolmoq; renomber dans l’oubli unutilmoq; l’intérêt ne doit pas retomber qiziqish tushib ketmasligi kerak; 6. (sur qqn) yuklatilmoq, tushmoq; c’est sur lui que retombent toutes les responsabilités butun javobgarlik aynan uning zimmasiga yuklatiladi. retordre vt 1. yigirmoq; 2. donner du fil à retordre tashvish tug‘dirmoq, tashvish orttirmoq, og‘ir muammoni qo‘ymoq. rétorquer vt 1. vx e’ tiroz, qarshi fikr bildirmoq, qarshi chiqmoq; 2. asoslab javob qaytarmoq, bermoq; on m’a rétorqué que je n’avait pas à me mêler de cette affaire mening bu ishga aralashmasligim kerakligini asoslab javob berishdi. retors, orse adj makkor, ayyor, mug‘ombir; des manières, des manœuvres retorses makkorona, mug‘ombirona qiliq, yo‘l. rétortion nf o‘z dalilini o‘ziga qarshi qaratish. retouche
nf 1. retush, retushlash (tush, bo‘yoq, qalam kabilar bilan negativ yoki suratning kam-ko‘stini tuzatish); 2. qayta qilish, qayta tuzatish, qayta moslash, to‘g‘rilash, to‘g‘ri keltirish, bo‘yash, jilo berish; faire une retouche à une robe ko‘ylakni qayta tuzatish. retoucher vt tuzatmoq, o‘zgartirish kiritmoq; il a retouché son tableau, son texte u rasmiga, matniga o‘zgartirish kiritdi, jilo, sayqal berdi. retour
nm 1. qaytish, qaytib ketish; il faut songer au retour qaytib ketish haqida o‘ylash kerak; sans esprit de retour qaytib ketishni xayoliga ham keltirmay; être sur le chemin de retour qaytish harakatida bo‘lmoq; l’aller
RETOURNEMENT
RÉTRÉCIR
502 et le retour borish-kelish; prendre un (billet d’) aller et retour borish- kelishga bilet olmoq; 2. qaytib kelish, qaytish; depuis son retour, le ne l’ai plus vu u qaytib kelgandan buyon, men uni boshqa ko‘rmadim; loc à mon retour mening qaytib kelishimda; au retour de qaytib kelganda, qaytganda; je vous verai à mon retour de vacances men sizga ta’ tildan qaytganimda uchrayman; à son retour du service militaire harbiy xizmatdan qaytganda; être de retour qaytib kelgan bo‘lmoq; quand il fut de retour chez lui u uyiga qaytib kelganda; retour de (biror joydan) qaytgandan so‘ng; retour d’Amérique, j’ai changé de situation Amerikadan qaytgandan so‘ng, men sharoitni o‘zgartirdim; par retour (du courrier) shu zahotgi pochta orqali; répondre par retour du courrier xatga shu zahotiyoq javob bermoq; 3. qaytish, orqaga harakat; retour offensif qayta hujum; retour offensif du froid sovuq havoning qaytishi; 4. qaytib ketish, tepib yuborish; retour de manivelle ruchkaning qaytib ketishi, mashinaning tepib yuborishi; match retour qayta uchrashuv (sport komandalari haqida); effet, action, choc en retour qayta ta’sir, aks-sado, qaytish; 5. qaytarish, egasiga qaytarib jo‘natib yuborish; retour à l’envoyeur jo‘natuvchiga qaytarib yuborish; retour à oldingi, avvalgi holatiga qaytish; le retour au calme tinchlanish; retour aux sources manbalarga qaytish; être sur le retour (de l’âge) yoshi o‘tib borayotgan bo‘lmoq; retour d’âge klimakteriy yoshi; retour en arrière chekinish; faire un retour en arrière dans un récit hikoyada chekinish qilish; retour sur soi-même o‘ tgan hayotini sarhisob qilish; loc par un juste retour des chose adolat yuzasidan; 6. qaytish, qaytib kelish, qayta o‘rnatilish; qaytalanish, davomiylik; le retour de la belle saison go‘zal faslning qaytishi; le retour de la paix tinchlikning o‘rnatilishi; retour régulier, périodique davriy, takrorlanib turadigan; loc l’éternel retour des évenements, des choses voqiylik, narsalarning abadiyligi; faire retour à qaytarilish; ces biens doivent faire retour à la communauté bu boyliklar uyushmaga qaytarilishi kerak; loc adv en retour evaziga, o‘rniga; je lui ai rendu de nombreux services, en retour il m’a promis de m’aider men unga ko‘p xizmatlar qildim, u buning evaziga menga yordam berishni va’da qildi. retournement nm 1. qaytish (fikridan, niyatidan); 2. o‘zgarish, chappasiga ketish; retournement de la situation sharoitning o‘zgarib qolishi. retourner I. vt 1. to‘ntarmoq, ag‘darmoq; retourner un morceau de viande sur le gril manqalning ustida go‘sht bo‘lagini ag‘darmoq; retourner la terre yerni ag‘darmoq, chopmoq; retourner la salade salatni aralashtirmoq; fam il a retourner toute la maison u butun uyni ag‘dar- to‘ntar qilib yubordi (biror narsani topish uchun); retourner ses poches cho‘ntaklarini ag‘darmoq; retourner un vêtement kiyimni ag‘darmoq; fam retourner qqn biror kishini fikrini o‘zgartirishga majbur qilmoq; il a su retourner la situation en sa faveur u sharoitni o‘z foydasiga ag‘dara oldi; 2. aylantirmoq, o‘zgartirmoq; on peut retourner le proverbe maqolni aylantirib aytish mumkin; 3. qarshi qaratmoq; on peut retourner l’argument contre vous dalillarni sizning o‘zingizga qarshi qaratishlari mumkin; 4. qaytarmoq, qaytarib yubormoq; retourner une marchandise tovarni qaytarib yubormoq; 5. loc tourner et retourner une idée dans sa tête bir fikrni miyasida qayta- qayta takrorlamoq; 6. qattiq ta’sir qilmoq, hayajonlantirmoq; cette nouvelle m’a retourné bu yangilik meni hali ham hayajonlantirmoqda; j’en suis encore toute retournée! men bundan hali ham hayajondaman! II. vi 1. qaytib ketmoq, qaytmoq; retourner chez soi uyiga qaytmoq; retourner à son poste, à sa place o‘z vazifasiga, o‘z o‘rniga qaytmoq; demain, je retourne travailler ertaga, men ishga qaytaman; 2. qaytib bormoq; je retournerai à Venise cette année bu yil men Venetsiyaga qaytib boraman; 3. avvalgi holatiga qaytmoq; retourner à la vie sauvage yovvoyi hayotga qaytmoq; retourner à son ancien métier o‘zining eski hunariga qaytmoq; 4. impers savoir de quoi il retourne gapni qayoqqa burayotganligini bilmoq; III. se retourner vpr 1. s’en retourner qaytib kelmoq; s’en retourner chez soi uyiga qaytib kelmoq; s’en retourner comme on est venu qanday kelgan bo‘lsa, shunday qaytib ketmoq; 2. ag‘anamoq. il se retournait dans son lit u uxlay olmay to‘shagida ag‘anar edi; la barque s’est retournée qayiq ag‘anab ketdi; laissez-moi le temps de me retourner menga sharoitga moslashgani vaqt bering; 3. o‘girilmoq, burilib qaramoq; on se retournait sur son passage u o‘ tganda burilib qarashardi; il est parti sans se retourner u orqasiga o‘girilmay ketdi; se retourner vers qqn pour lui parler biror kishiga gapirish uchun o‘girilmoq; 4. se retourner contre qarshi kurashmoq; qarshi, teskari bo‘lib qolmoq; son associé s’est retourné contre lui uning sherigi unga qarshi bo‘lib qoldi; ses procédés se retourneront contre elle bu uslublar uning o‘ziga qarshi qaratiladi. retracer
vt hikoya qilib bermoq, aytib bermoq, bayon qilmoq; raconter la vie d’un grand homme mashhur odamning hayotinini hikoya qilib bermoq. rétractation vt 1. litt tonish, inkor qilish, bo‘yniga olmaslik; il avait fait des aveux, mais sa rétractation est complète u tan olgan edi, lekin to‘la tonyapti. rétracter 1 I. vt litt tonmoq, inkor qilmoq, bo‘yniga olmaslik; rétracter des propos calomnieux ig‘vo gaplardan tonmoq; II. vpr après ses aveux, il s’est rétracté u tan olishlaridan keyin, inkor qildi. rétracter 2 I. vt ichiga tortib olmoq, yig‘ib olmoq; l’escargot rétracte ses cornes shilliq qurt shoxlarini ichiga tortib oladi; II. se rétracter vpr ichiga tortilmoq, qisqarmoq, taranglashmoq; le muscle s’est rétracté mushak qisqardi. rétracteur adj muscle rétracteur qisqaruvchi mushak. rétractile adj 1. hayvonlarning ichiga tortiladigan tirnoqlariga nisbatan; 2. ichiga tortiladigan, yig‘ iladigan; organes rétractiles ichga tortuvchi a’zolar. rétraction nf ichiga tortish, qisqarish, taranglashish; rétraction musculaire mushaklarning qisqarishi. retrait
nm 1. orqaga qaytish, chiqib ketish; retrait des eaux après une inondation toshqindan so‘ng, suvning qaytishi; le retrait des troupes d’occupation bosqinchi harbiy qismlarning chiqib ketishi; il annonça son retrait de la compétition u o‘zining musobaqadan chiqqanligini ma’lum qildi; loc en retrait orqada, chetda; maison construite en retrait yo‘ldan chetda qurilgan uy; être, rester en retrait orqada, bir chetda turmoq, qolmoq; 2. qaytarib olish, olib qo‘yish; retrait des bagages de la consigne yukini saqlov xonasidan (qaytarib) olish; retrait du permis de conduire haydov guvohnomasini olib qo‘yish; faire un retrait à la banque bankdan pul olish. retraite
1 nf chekinish; battre en retraite orqaga chekinmoq; il a prudement battu en retraite u ehtiyotlik bilan orqaga chekindi; retraite aux flambeaux mash’alali tungi parad. retraite 2 nf 1. chetlashish, o‘zini olish; une période de retraite forcée majburiy chetlashish davri; 2. nafaqa, istefo, pensiya; prendre sa retraite istefoga chiqmoq; être à la retraite istefoda bo‘lmoq; avoir l’âge de la (mise à) retraite pensiya yoshida bo‘lmoq; toucher une retraite pensiya olmoq; 3. uzlat. retraité, ée adj, n istefodagi, nafaqadagi, pensiyadagi, nafaqaxo‘r; un officier retraité istefodagi zobit; les petits retraités oz miqdorda nafaqa oluvchilar. retranchement nm harbiy to‘siq, g‘ov; retranchements creusés qazilgan g‘ovlar; loc attaquer, forcer, poursuivre, pousser qqn dans ses derniers retranchement biror kishini devorga qisib qo‘ymoq. retrancher I. vt 1. qisqartirib, olib tashlamoq; retrancher certains détails, certains passages d’un texte matnning ba’zi tafsilotlarini, qismlarini olib tashlamoq; 2. bo‘lib olmoq; olmoq, ko‘tarmoq (bir qism); retrancher mille francs d’une somme bir miqdordagi puldan m ing frank olmoq; II. se retrancher vpr biror to‘siq bilan himoyalanmoq, o‘zini biror g‘ov bilan to‘sib olmoq; nos troupes se sont retranchées derrière le fleuve bizning harbiy qismlarimiz daryoning orqasida mustahkamlanib oldilar; se retrancher derrière l’autorité d’un chef, derrière le secret professionnel biror boshliqning, kasbiy maxfiylikning orqasida jon saqlamoq. retransmettre vt olib eshittirmoq, olib ko‘rsatmoq; retransmettre un discours à la télévision nutqni televizorda olib eshittirmoq. retransmission nf olib ko‘rsatish, olib eshittirish; la retansmission d’un match en direct biror o‘yinni to‘g‘ridan-to‘g‘ri olib ko‘rsatmoq. rétréci, ie adj qisqa, qisqartirilgin; toraygan, tor; route rétrécie toraygan yo‘l; idées rétrécies, esprit rétréci tor fikrlar, qisqa aql. rétrécir
I. vt 1. toraytirmoq; rétrécir une jupe yubkani toraytirmoq; 2. son endoctrinement lui a rétréci l’esprit uning nasihatlari uning aqlini tor qilib qo‘ydi; II. vi toraymoq, qisqarmoq; ce tissu rétrécit au lavage bu mato
RÉTRÉCISSEMENT
REVANCHE
503 yuvganda kiradi; III. se rétrécir vpr torayib bormoq; passage qui va en se rétrécissant torayib boradigan o‘tish joyi. rétrécissement nm torayish, qisqarish; torayib, qisqarib borish; le rétrécissement d’un vêtement kiyimning kirishi; le rétrécissement d’une rue yo‘lning torayishi; souffrir d’un rétrécissement de l’aorte shotomirning torayishidan azoblanmoq. rétribuer vt haq to‘lamoq; travail bien, mal rétribué yaxshi, yomon haq to‘lanadigan ish; rétribuer qqn birovning haqini to‘lamoq. rétribution nf haq, ish haqi, maosh, oylik, mukofot. rétro
adj inv qaytarilgan eski, o‘ tgan; des modes retro qaytarilgan eski modalar; un amateur de rétro eskiliklarning ishqibozi. retro qayta, orqaga ma’nosini bildiruvchi ilmiy qism. rétroactif, ive adj orqaga, o‘tgan narsaga ta’sir qiladigan; effet rétroactif qayta ta’sir. rétroactivité nf qayta ta’sir, qayta ta’sir ko‘rsatish; la rétroactivité d’une mesure choraning qayta ta’siri. rétrocéder vt egasiga qaytarib bermoq; rétrocéder un don tortiqni qaytarib bermoq. rétrocession nf egasiga qaytarib berish; rétrocession d’un droit biror huquqni bergan odamga qaytarib berish. rétrogradation nf amal, mansab, lavozimda pasaytirish. rétrograde adj 1. oldingi, birinchi holiga qaytuvchi; mouvement rétrograde birinchi holiga qaytuvchi harakat; 2. qoloq, jaholatparast, teskarichi, orqada qolgan, reaksion; une politique rétrograde reaksion siyosat; un esprit rétrograde jaholatparast aql. rétrograder 1 vt amal, mansab, lavozimda pasaytirmoq; ce haut fonctionnaire a été rétrogradé bu yuqori mansabdor shaxs lamozimida pasaytirildi. rétrograder 2 vi 1. orqaga qaytmoq, chekinmoq; les troupes ont dû rétrograder harbiy qismlar chekinishga majbur bo‘lishdi; 2. keyinga, orqaga ketmoq, inqirozga, tanazzulga yuz tutmoq; une civilisation menacée de rétrograder inqirozga uchrash xavfi bo‘lgan sivilizatsiya; 3. tezlikni pasaytirmoq, kichik tezlikka o‘tmoq; rétrograde avant le virage burulishdan oldin tezlikni pasaytir! rétrospectif, ive adj o‘tmishga qaratilgan, o‘ tmishga nazar solib qilingan; o‘tmishni hisobga olgan holda qilinadigan; l’examen rétrospectif des événements voqiyliklarni o‘ tmishga nazar solgan holda o‘rganish. rétrospective nf rassomning shaxsiy ko‘rgazmasi; filmlar namoyishi (biror rejissor yoki aktyorning); rétrospective consacrée à l’œuvre d’un peintre rassom asarlariga bag‘ishlangan shaxsiy ko‘rgazma. rétrospectivement adv orqaga, o‘ tmishga nazar tashlab; je suis indigné rétrospectivement quand j’y repense o‘ tmishga nazar solganimda, men bu haqda o‘ylab, xafa bo‘lib ketaman. retroussé, ée adj yuqoriga ko‘ tarilgan, shimarilgan; manches retroussées shimarilgan yenglar; nez retroussé qanqaygan burun. retrousser vt yuqoriga ko‘ tarmoq, shimarmoq; retrousser sa robe pour marcher dans l’eau suvda yurish uchun ko‘ylagini ko‘ tarmoq; retroussons nos manches! yenglarimizni shimaraylik! (ishlash uchun). retrouvailles nf pl qayta uchrashuv, bir-birini qayta topish, visol; il nous faut fêter nos retrouvailles biz uchrashuvimizni nishonlashimiz kerak. retrouver I. vt 1. qayta, boshqa topmoq, uchratmoq; c’est une occasion que tu ne retrouveras pas bu qulay imkoniyat, sen bunaqasini boshqa topolmaysan; 2. qayta topmoq, qayta kashf qilmoq; retrouver un secret de fabrication ishlab chiqarish sirini qayta kashf qilmoq; 3. qayta, yana bir bor uchratmoq; gare à vous si je vous retrouve ici men sizni yana bir bor shu yerda uchratsam, o‘zingizdan ko‘ring; 4. topmoq, uchratmoq, ko‘rmoq; ce mot se retrouve dans plusieurs langues bu so‘z ko‘p tillarda uchraydi; 5. qidirib topmoq, topib olmoq; on a retrouvé les fugitifs qochoqlarni topib olishdi; on l’a retrouvé à demi mort uni yarim o‘lik holda topishdi; (choses) retrouver une voiture volée o‘g‘irlangan avtomobilni topib olmoq; loc prov une chienne n’y retrouverait pas ses petits, une poule n’y retrouverait pas ses poussins hammayoq ostin-ustin, it egasini, mushuk bekasini tanimaydi; 6. topmoq (yo‘qotilgan holat, xususiyatga nisbatan); retrouver le sommeil uyqusini topmoq; 7. oldiga bormoq, borib ko‘rmoq; j’irai les retrouver là-bas à la fin du mois oyning oxirida men u yerga uning oldiga boraman; (avec un atribut) elle le retrouva grandi u uni katta bo‘lib qolibdi deb hisobladi; II. se retrouver vpr 1. qayta, yana birga bo‘lmoq, uchrashib qolmoq; tiens! comme on se retrouve! qaraya! yana uchrashib qolibmiz! on se retrouvera! hali yana uchrashamiz! (do‘q-po‘pisa); 2. yo‘lini qayta topib olmoq; 3. qayta, yana oldingi joyida bo‘ lib qolmoq; il se retrouva à son point de départ u oldingi jo‘nagan joyida bo‘lib qoldi; se retrouver seul, se retrouver sans travail yolg‘iz, ishsiz qolmoq. rétrovirus nm inv spidga asos bo‘ladigan virus oilasi. rétroviseur nm orqani ko‘rsatuvchi oyna; rértoviseur intérieur, extérieur orqani ko‘rsatuvchi ichki, tashqi oyna. réunification nf birlashtirish, qo‘shish. réunifier vt birlashtirmoq, qo‘shib yubormoq; réunifier un parti partiyani birlashtirmoq. réunion nf 1. qo‘shib olish, birlashtirish; 2. yig‘ish, to‘plash; la réunion de documents hujjatlarni yig‘ish; 3. birlashish, jipslashish; la réunion des hommes en groupes odamlarning guruhlarga birlashishi; 4. majlis, yig‘ilish, yig‘in; participer à une réunion majlisda qatnashmoq; être en réunion majlisda bo‘lmoq; le président est en réunion, il ne peut pas vous recevoir prezident majlisda, u sizni qabul qila olmaydi; réunion électorale saylov yig‘ ini; réunion politique siyosiy yig‘ in, miting. réunir I. vt 1. yig‘ib qo‘ymoq, to‘plamoq, jamlamoq, jamg‘armoq; réunir dans une vitrine des pièces de collection vitrinaga kolleksiya namunalarini qo‘ymoq; réunir les fonds nécessaires à une entreprise korxonaga zaruriy fondlarni jamg‘armoq; réunir des renseignements ma’lumot to‘plamoq; 2. mujassamlamoq, mujassam qilmoq; il réunit en lui d’étonnants contrastes u o‘zida hayratda qoldiradigan darajadagi qarama- qarshiliklarni mujassam qilgan; 3. yig‘moq, to‘plamoq, jamul-jam qilmoq; le destin qui les avait séparés, les a à nouveau réunis ularni to‘zg‘itib yuborgan taqdir, ularni yana jamul-jam qildi; II. se réunir vpr 1. yig‘ilishmoq, to‘planishmoq, birlashmoq, jipslashmoq; états qui se réunissent en une fédération bir itifoqqa birlashishgan davlatlar; 2. to‘planmoq, yig‘ilmoq; nous nous réunissons dans cette salle biz bu zalga yig‘ilam iz; se réunir entre amis, avec des amis do‘stlar bilan yig‘ilishmoq; l’assemblée va se réunir assambleya yig‘iladi. réussi, ie adj muvaffaqiyatli, muvaffaqiyat bilan tugagan, o‘ngidan kelgan, omadli; une œuvre très réussie juda muvaffaqiyatli asar. réussir I. vi 1. muvaffaqiyatli chiqmoq, o‘ngidan kelmoq; l’affaire a réussi ish o‘ngidan keldi; réussir à qqn biror kishiga yoqmoq, ma’qul bo‘lmoq, yarashmoq; le climat de ce pays vous réussit bien bu yurtning ob-havosi sizga yoqibdi; ce mode de vie ne vous réussit pas bunday yashash uslubi sizga yarashmaydi; 2. muvaffaqiyatga erishmoq, omadi chopmoq; il est convaincu qu’il va réussir où les autrs ont échoué u ishonadiki, boshqalarning omadi chopmagan joyda, uning omadi chopadi; réussir à (+ infinitif) erishmoq, qila olmoq; il n’a pas réussi à me convaincre u meni ishontira olmadi; réussir à un examen im tihonni muvaffaqiyatli topshirmoq, imtihondan muvaffaqiyatli o‘tmoq, im tihondan o‘ tmoq; réussir dans les affaires ishda muvaffaqiyatga erishmoq; II. vt erishmoq, muvaffaqiyat bilan erishmoq; yaxshi chiqmoq; il réussit tout ce qu’il entreprend u nimaga qo‘l ursa, u unga muvaffaqiyat bilan erishadi; réussir un plat ovqati yaxshi chiqmoq. réussite
nf 1. muvaffaqiyat; la réussite d’une expérience tajribaning muvaffaqiyati; c’est une réussite bu muvaffaqiyat; 2. yutuq; il est fier de sa réussite u o‘zining yutug‘idan g‘ururda; une brillante réussite ajoyib yutuq; 3. pasyans (qartada fol ochishning yoki o‘yin ko‘rsatishning bir turi); faire une réussite pour se distraire o‘zini ovintirish uchun fol ochmoq. revaloir
vt qaytarmoq (yaxshilik, yomonlik bilan), esiga solib qo‘ymoq; je te le revaudrai men buni bir kuni sening esingga solib qo‘yaman. revaloriser vt 1. qadrini oshirmoq, mustahkamlamoq (pulning, oylikning qadrini); 2. qiziqishni yanada oshirmoq, qiziqtirmoq; revaloriser une doctrine, une idée biror ta’limot, g‘oyaga qiziqishni yanada oshirmoq. revanchard, arde adj, n revanshist, qasoschi, qasos, o‘ch oladigan; politique revancharde revanshist siyosat. revanche
nf 1. qasos, o‘ch; prendre sa revanche o‘chini olmoq; 2. sport revansh; la première manche, la revenche et la belle birinchi tur, revansh, RÊVASSER
RÊVER
504 hal qiluvchi o‘yin; 3. loc o‘rniga o‘rin evaziga, sizdan ugina-bizdan bugina; je t’aiderai, mais à charge de revanche men senga yordam beraman, lekin sendan ugina-bizdan bugina; 4. en revanche lekin, shunga qaramasdan, aksincha; il y fait froid, mais en revanche c’est très vivifiant u yerda sovuq, shunga qaramasdan bu juda tetiklashtiruvchi; c’est un homme agréable, en revanche sa femme est assez renfermée bu juda yoqim toy odam, uning xotini aksincha, juda pismiq. rêvasser vi xom xayol surmoq; aimer à rêvasser xom xayol surishni Download 18.64 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
ma'muriyatiga murojaat qiling