Institut français d’Études sur l’asie centrale
Download 18.64 Mb. Pdf ko'rish
|
|
restauration restavratsiya davri; 2. qayta tiklash, ta’mirlash, restavratsiya; restauration d’une mosaïque romaine rimliklar mazaikasini ta’mirlash. restauration 2 nf restoranchilik. restaurer 1 vt 1. litt tiklamoq, qayta o‘rnatmoq; restaurer la liberté, la paix ozodlik, tinchlikni tiklamoq; 2. tiklamoq, asliga, asl holiga keltirmoq, ta’mirlamoq; restaurer une cathédrale, une statue ibodatxonani, haykalni ta’mirlamoq. restaurer 2 I. vt ovqatlantirmoq, qornini to‘yg‘izmoq; II. se restaurer vpr ovqatlanmoq, tamaddi qilmoq, ovqatlanib olmoq. reste
nm 1. qolgan qism, qaytim, qolgani; le reste d’une somme d’argent pulning qolgan qismi; mettre le reste du lait dans un pot sutning qolganini ko‘zachaga quyib qo‘ymoq; loc partir sans demander son reste ortiqcha gap-so‘zsiz, o‘ylab o‘ tirmay; le reste de sa vie umrining qolgan qismi; loc adv le reste du temps keyingi, boshqa safar; 2. boshqalar, qolganlar; boshqa, qolgan odamlar; vivre isolé du reste des hommes, du monde boshqa odamlardan, xalqdan alohida yashamoq; 3. qolgani; le reste de l’ouvrage ishning qolgani; laissez-moi faire le reste qolganini menga qo‘yib bering; 4. qolgani, boshqasi; ne t’occupe pas du reste qolgani bilan ishing bo‘lmasin; pour le reste, quand au reste qolgani, boshqasi esa; loc adv de reste bekorchi, ortiqcha; avoir de l’argent, du temps de reste ortiqcha puli, bekorchi vaqti bo‘ lmoq; en reste qarzdor; être, demeurer en reste qarzdor bo‘lmoq, bo‘lib qolmoq; au reste, du reste lekin, ammo, biroq; qolaversa, buning ustiga; elle vivait, du reste, très simplement u hayot kechirar edi, ammo, juda oddiy; 5. qoldiq, (ortib) qolgan qism, biror narsadan qolgani; les restes d’une vieille cité, d’un repas eski bir shaharning qoldiqlari, ovqatning qoldig‘i; 6. litt xok, jasad; 7. math qoldiq; onze divisé par trois laisse un reste de deux o‘n bir uchga bo‘linsa ikki qoldiq qoladi. rester vi 1. biror joyda qolmoq, ma’lum bir vaqt bo‘ lmoq; il est resté à Paris u Parijda qoldi; nous sommes resté là plus d’une heure biz u yerda bir soatdan ortiqroq qoldik; rester au lit, à table to‘shakda yotib qolmoq, dasturxon atrofida uzoq o‘ tirib qolmoq; rester auprès de qqn biror kishining oldida o‘ tirib qolmoq; loc fam il a failli y rester u yerda qolib ketishiga oz qoldi; rester en chemin yarim yo‘lda qolib ketmoq; qolmoq; je resterai (pour) garder la maison men uyni qo‘riqlagani qolaman; restez donc dîner avec nous biz bilan ovqatlangani qolsangiz-chi; 2. qimirlamay turib qolmoq (narsa); la voiture est restée au garage avtomobil garajda qoldi; l’arête est restée en travers de sa gorge baliqning qiltirig‘i uning tomog‘iga tiqilib qoldi; loc cela me reste sur l’estomac bu oshqozonimda turib qoldi; cela m’est resté sur le cœur bu yuragimga o‘rnashib qoldi; cela doit rester entre nous bu ikkimizning oramizda qolishi kerak; 3. biror holatda qolmoq; rester debout, sans bouger tik, qimirlamay turib qolmoq; elle resta un moment sans parler u bir lahza so‘zlay olmay turib qoldi; rester dans l’ignorance jaholat batqog‘iga botib qolmoq; elle resta seule à attendre u yolg‘iz kutib qoldi; cela reste à prouver buni hali isbotlash kerak bo‘ladi; elle est restée coincée dans l’ascenseur u liftda tutilib qoldi; rester immobile qimirlamay qolmoq; le magasin restera ouvert en août magazin avgustda doim ochiq bo‘ladi; 4. abadiy qolmoq, qolmoq; c’est une œuvre qui restera bu abadiy qoladigan asar; prov les paroles s’envolent, les écrits restent so‘z uchib ketadi, yozilgan narsa qoladi; 5. rester à qqn biror kishiga qarashliligicha qolmoq, saqlanib qolmoq; l’avantage est resté à nos troupes ustunlik bizning qo‘shinlarimizda qoldi; impers il me reste du pain hali menda
RESTITUER
RETARDER
500 nondan bor; 6. en rester à kelib to‘xtamoq, -ga kelmoq; où en es-tu resté de ta lecture? o‘qishingda qayerga kelib to‘xtading? en rester là shu yerda to‘xtamoq, davom etkizmaslik; inutile de poursuivre, restons-en là ta’qib qilish befoyda, shu yerda to‘xtaylik; rester sur saqlab qolmoq; rester sur sa faim qorni och bo‘yicha qolmoq; rester sur une impression taassurot ostida bo‘lmoq; 7. biror narsadan biror parcha, bo‘lak, nishona, narsa qolmoq; le seul bien qui me reste menga qolgan yolg‘ iz boylik; impers il nous reste encore de quoi vivre hali yashaguday narsamiz bor; 8. le plus dur reste à faire eng og‘irini qilish qoldi; impers il reste beaucoup à faire hali qilinadigan ko‘p ish turibdi; le temps qu’il me reste à vivre mening umrimdan qolgan kunlarim; il ne me reste plus qu’à vous remercier mening sizga m innatdorchilik bildirishimgina qolyapti; reste à trouver la meilleure solution eng yaxshi yechimni topish qolyapti; 9. il reste que, il n’en reste pas moins que shunday bo‘lsa-da, shunga qaramay; il n’en reste pas moins que tu as été imprudent shunga qaramay sen ehtiyot bo‘lmagansan. restituer vt 1. qaytarib bermoq, egasiga qaytarmoq; il dut restituer les objets volés o‘g‘irlangan narsalarni qaytarib berishiga to‘g‘ri keldi; 2. qayta tiklamoq, asl holiga keltirmoq; restituer un texte altéré, une inscription buzilgan matnni, yozuvni o‘z holiga keltirmoq; 3. bo‘shatib, qo‘yib, chiqarib yubormoq (to‘planib qolgan narsani); énergie restituée par un système mécanique mexanik yo‘l bilan chiqarib yuborilgan energiya. restitution nf qayta tiklash, asl, o‘z holiga keltirish; la restitution d’un monument disparu yo‘qolib ketgan obidani qayta tiklash. restreindre I. vt kichraytirmoq, ozaytirmoq, toraytirmoq, chegaralamoq; restreindre ses dépenses o‘zining sarf-xarajatlarini kamaytirmoq; II. se restreindre vpr toraymoq, kichraymoq, chegaralanmoq; le champ de nos recherches se restreint bizning izlanish maydonimiz torayyapti. restrein, einte adj tor, chegaralangan, cheklangan, kichik, oz; auditoire, personnel restreint tor doiradagi tinglovchilar, kishilar. restrictif, ive adj chegaralovchi, cheklaydigan; cheklash; clause, condition restrictive chegaralovchi shart, sharoitlar. restriction nf 1. qo‘shimcha shart, pisanda; sharh, izoh, eslatm a; il faut apporter des restrictions à ce principe bu holatga qo‘shimcha shart kiritish kerak; faire des restrictions pisanda qilmoq; loc adv sans restriction chegaralanmagan holda, cheksiz; je l’admire, sans restriction men unga cheksiz qoyil qolaman; restriction mentale ikkiyoqlama izoh; 2. cheklash, chegaralash; restriction des nessances tug‘ilishni cheklash; 3. pl cheklanishlar, cheklanganliklar (oziq-ovqatdan); les restrictions en temps de guerre urush vaqtidagi cheklanishlar. restructurer vt qayta qurmoq. restructuration nf qayta qurish. résultat
nm 1. oqibat, natija; cela a eu un résultat heureux, désastreux bu baxtli, falokatli oqibatga olib keldi; fam elle a sauté par la fenêtre; résultat, elle s’est foulé la cheville u derazadan sakradi; oqibat, oyog‘ini to‘pig‘ idan chiqarib oldi; 2. natija, samara, yakun; le résultat d’une expérience tajribaning natijasi; pl exiger, obtenir des résultats yaxshi natijalarni talab qilmoq, yaxshi natijalarga erishmoq; 3. math natija, yechim; le résultat d’une division bo‘lishning natijasi; 4. pl natijalari, natijasi; affichage, proclamation des résultats imtihon natijalarini e’lon qilish; les résultats d’une élection saylov natijalari; résultat d’un match futbol o‘yinining natijasi. résulter vi résulter de kelib chiqmoq; je ne sais ce qui en résultera bilmadim natijasi qanday bo‘lar ekan; impers il résulte de ceci que, il en est résulté que bundan kelib chiqadiki, bundan kelib chiqdiki. résumé nm qisqa hulosa, qisqa mazmun, yakun; faire le résumé d’un livre kitobning qisqa mazmunini yozmoq; un résumé succinct qisqa hulosa; loc adv en résumé xulosa qilib, qisqacha, qisqa, lo‘nda qilib; demak, qisqasi; en résumé, tout le travail est à refaire demak, hamma ish qayta qilinishi kerak; en résumé, il est assez satisfait xulosa qilib aytganda, uning ancha ko‘ngli to‘ldi. résumer
I. vt qisqacha, lo‘nda ifodalamoq, mujassamlamoq; résumer un discours, la pensée d’un auteur nutqni, yozuvchining fikrini qisqacha ifodalamoq; je vais essayer de résumer la situation men sharoitni qisqacha tushuntirishga harakat qilaman; II. se résumer vpr mujassamlanmoq, ifodalanmoq, xulosa qilmoq; pour nous résumer aytganlarimizni hulosa qilsak; sa vie se résume à son travail uning hayoti uning ishida mujassamlangan; en lui se résume toute une époque unda bir boshli asr mujassamlangan. résurgence nf sizot, yer osti suvlari; résurgences qui se forment au pied d’un plateau calcaire ohak toshli yassi tog‘likning etagida hosil bo‘lgan sizot suvlar; fig yuzaga sizib chiqmoq; la résurgence d’une idéologie mafkuraning yuzaga sizib chiqishi. résurrection nf 1. qayta tirilish; la résurrection du Christ Isoning qayta tirilishi; 2. qayta tiklanish, qayta yangilanish, qayta dunyoga kelish; l’histoire conçue comme résurrection du passé o‘ tmishning qayta yangilanishi deb ta’savvur qilinadigan tarix. rétablir I. vt 1. tiklamoq, asliga, asli holiga keltirmoq, ta’mir qilmoq; rétablir un texte dans son intégralité matnni to‘laligicha tiklamoq; rétablir les faits, la vérité on l’a rétabli dans son emploi, dans ses droits dalillarni, haqiqatni tiklamoq; 2. rétablir qqn, qqch dans o‘z o‘rniga qaytarmoq, tiklamoq; on l’a rétabli dans son emploi, dans ses droits uni o‘z vazifasiga tiklashdi, uning huquqlarini tiklashdi; 3. qayta o‘rnatm oq, tiklamoq; rétablir des communications aloqalarni tiklamoq; le contact est rétabli aloqa qayta o‘rnatildi; rétablir l’ordre tartib o‘rnatmoq; 4. sog‘ligini tiklamoq, tuzatmoq; ce traitement le rétablira en peu de temps bu muolaja uning sog‘ligini qisqa vaqtda tiklaydi; II. se rétablir vpr 1. qayta o‘rnatilmoq, tiklanmoq; le silence se rétablit tinchlik o‘rnatilyapti; 2. tuzalmoq, sog‘ligini tiklamoq; malade qui se rétablit tuzalayotgan kasal. rétablissement nm 1. tiklash; le rétablissement des relations diplomatiques entre deux pays ikki davlat o‘rtasidagi diplomatik aloqalarni tiklash; 2. sog‘liqni tiklash, tuzalish; je fais des vœux pour votre prompt rétablissement men sizning tezda tuzalib ketishingizni tilayman. rétamer vt 1. holdan toydirmoq; qattiq charchatmoq, tinka-madorini quritmoq; vous m’avez rétamé siz mening tinka-madorimni quritdingiz! 2. terisini shilib olmoq, xonavayron qilmoq, pachaq qilmoq. rétameur, euse n metall oqartiruvchi misgar, usta. retaper I. vt to‘g‘rilamoq, tuzatmoq, asl holiga keltirmoq, tartibga, epaqaga keltirmoq; retaper un lit karavotni, to‘shakni tartibga keltirmoq; retaper une vieille maison eski uyni tuzatmoq; II. se retaper vpr fam o‘ziga kelib olmoq; sog‘aymoq, sog‘ayib ketmoq; tuzalmoq, tuzalib qolmoq; kuchga kirib ketm oq; il a bien besoin de se retaper u o‘ziga kelib olishi kerak! retard nm 1. kech qolish, kechikish, hayallash; le retard d’un train poyezdning kechikishi; arriver, être en retard à un rendez-vous uchrashuvga kech qolish, kelish; un retard d’une heure, de dix minutes bir soatga, o‘n minutga kech qolish; avoir du retard, une heure de retard kechikish, bir soatga kechikish; retard dans un paiement to‘lovda kechikish; en retard sur qqn, qqch biror kimsadan, biror narsadan ortda qolmoq; je suis en retard sur lui men undan ortda qolyapman; 2. kechiktirish, orqaga surish, paysallash; il s’est décidé après bien des retards u ancha kechiktirishlardan so‘ng qaror qildi; sans retard kechiktirmay, kechikmay, orqaga surmay; écrivez-lui sans retard unga kechiktirmay xat yozing; 3. orqada qolish, kechikish; un pays en retard de cinquante ans ellik yil orqada qolib ketgan davlat; retard mental aqlan zaiflik, orqada qolish; un enfant en retard zaif, rivojlanishda orqada qolgan bola. retardataire adj, n 1. kechikuvchi, kech qoluvchi; les retardataires seront punis kech qoluvchilar jazolanadi; 2. zaif, rivojlanishda orqada qolgan, orqada qoluvchi; enfants retardataires orqada qoluvchi o‘quvchilar (o‘qishda). retardé, ée adj zaif, orqada qolgan (o‘qishda, rivojlanishda); un enfant retardé orqada qolgan bola. retardement (à) loc adj kechiktirilgan, sekinlatilgan, ma’lum vaqtda ishga tushadigan; kechiktirib, sekinlatib; engin à retardement ma’lum vaqtda ishga tushadigan mexanizm; bombe à retardement belgilangan muddatga borib portlaydigan bomba. retarder
I. vt 1. kechiktirmoq, kech qoldirmoq; tutib qolmoq; je ne veux pas vous retarder men sizni kech qoldirmoqchi emasman; cet incident m’a retardé bu voqea meni tutib qoldi; retarder qqn dans biror narsadan, biror narsa qilishdan qoldirmoq; ne le retardez pas dans son travail uni ishdan qoldirmang; retarder une montre soatni orqaga surmoq; 2. kechiktirmoq,
RETENIR
RETOUR
501 orqaga surmoq; retarder le départ de qqn biror kishining ketishini orqaga surmoq; II. vi 1. orqada qolmoq; ma montre retarde de cinq minutes soatim besh minut orqada qolyapti; retarder sur son temps zamondan orqada qolmoq; 2. fam orqada qolmoq, bexabar qolmoq; sa femme? vous retardez, il a divorcé l’an dernier xotinimi? orqada qolibsiz, u o‘tgan yili ajrashgan; III. se retarder vpr kechikmoq. retenir
I. vt 1. ushlab, tutib qolmoq; on lui retient dix pour cent de son salaire uning ish haqidan o‘n foyiz ushlab qolishadi; 2. band qilmoq, tutib turmoq; retenir une chambre dans un hôtel mehmonxonada bir xonani band qilmoq; 3. eslab qolmoq, esda saqlamoq; retenez bien ce que je vais dire men hozir sizga aytadigan narsani yaxshilab eslab qoling; 4. e’tiborga olmoq; nous regrettons de ne pouvoir retenir votre proposition sizning taklifingizni e’ tiborga ololmaganimizdan afsusdam iz; 5. math eslab qolmoq, yodda saqlamoq; je pose 4 et je retiens 3 men to‘rtni yozaman va uchni yodda saqlayman; 6. tutib, ushlab qolmoq; il m’a retenu plus d’une heure u meni bir soatdan ortiqroq tutib qoldi; retenir qqn à dîner biror kishini kechki ovqatga ushlab qolmoq; je ne vous retiens pas, vous pouvez partir men sizni tutib turganim yo‘q, siz ketaversangiz bo‘ladi; retenir qqn prisonnier kimnidir qamoqda tutm oq; 7. e’ tiborni tortmoq, o‘ziga qaratmoq; votre offre a retenu toute notre attention sizning taklifingiz bizning e’ tiborimizni tortdi; 8. tutib, ushlab turmoq; la corde qui retenait le chargement s’est rompue yukni tutib turgan arqon uzilib ketdi; 9. tutib, o‘ tkazmay, to‘sib turmoq; une écluse retient l’eau shluz suvni to‘sib turibdi; 10. to‘xtatib turmoq, tiymoq, ichiga yutmoq; retenir son souffle nafasini to‘xtatib turmoq; retenir un cri, une insulte qichqirib, so‘kib yuborishdan o‘zini tiymoq; retenir sa langue tilini tiymoq; 11. ushlab, tutib qolmoq; retenir qqn par le bras biror kishini qo‘lidan ushlab qolmoq; retenir un cheval otning jilovini tortmoq; 12. retenir de biror narsa qilishdan ushlab, tutib, qaytarib qolmoq; retenir qqn de faire une bêtise biror kishini ahmoqona ish qilishdan tutib qolmoq; retenez-moi ou je fais un malheur! meni ushlang yoki men bir falokat ish qilib qo‘yaman! 13. ushlab turmoq, tutib turmoq; ushlab qolmoq, tutib qolmoq; je ne sais pas ce qui me retiens de te flanquer une gifle! senga bir tarsaki tortib yuborishdan meni nima tutib turibdi, bilmadim; II. se retenir vpr 1. (à) biror narsaga yopishib olmoq, biror narsani ushlab olmoq; 2. o‘zini tutib turmoq, o‘zini qo‘lga olmoq; elle se retenait pour ne pas pleurer yig‘lab yubormaslik uchun u o‘zini tutib turar edi. rétention nf méd tutib turish; rétention d’urine siydikni tutib turish. retentir vi 1. jaranglamoq, yangramoq, ovoz, tovush chiqarmoq, chalinmoq (ovoz); le timbre de l’entrée retentit dahlizning qo‘ng‘ irog‘i jarangladi; 2. guldiramoq, gumbirlamoq, qaldiramoq; la salle retentissait d’aclamations xona olqishlardan gumbirlardi; 3. aks sado bermoq. retentissant, ante adj 1. jaranglagan, yangragan; jarangdor, baland, qattiq; des voix retentissantes baland ovozlar; 2. ulkan, katta; yorqin; la pièce a eu un succès retentissant pyesa ulkan muvaffaqiyatga erishdi; un échec retentissant katta muvaffaqiyatsizlik. retentissement nm 1. litt jaranglash, yangrash; 2. ta’sir, asar, iz; oqibat; aks sado; ces mesures auront un retentissement sur la situation économique bu choralar iqtisodiy ahvolda asar qoldiradi; 3. shov-shuv; ce manifeste a eu un grand retentissement bu manifest katta shov-shuvga sabab bo‘ldi. retenue 1
retraite, la sécurité sociale nafaqa, ijtimoiy muhofaza uchun ushlab qolingan pul; 2. yoddagi, esdagi son (sonlarni qo‘shish, ko‘paytirish kabilarda); ton addition est fausse, tu as oublié la retenue sening qo‘shuving noto‘g‘ri, sen yoddagi sonni unutding; 3. tutib, ushlab qolish (jazo sifatida sinfda, darsdan so‘ng); deux heures de retenues ikki soat ushlab qolish; 4. suvni to‘plash, to‘plangan suv; suv ombori; éteblir une retenue d’eau sur une rivière, par un barrage daryoda suv to‘plash, to‘g‘on yordamida. retenue 2
retenue u juda bosiq; rire sans retenue o‘zini tuta olmay kulish, to‘xtovsiz kulmoq.
réticence nf 1. ataylab aytmay tashlab ketilgan narsa; oxirigacha aytmaslik, hammasini aytmaslik, uchini chiqarish; il y a bien des réticences dans cette partie de ses mémoires xotiralarining bu qismida ataylab tashlab ketilgan joylar ko‘p; parler sans réticence qoldirmay, borinini aytmoq; 2. ikkilanish, taraddudlanish, jur’atsizlik; montrer une certaine réticence birtalay jur’atsizlik ko‘rsatmoq. réticent, ente adj 1. ataylab aytmay tashlab ketilgan, oxirigacha, ochiq aytilmagan; être réticent ochiq aytmaslik; 2. ikkilangan, taraddudlangan, jur’atsiz; il a donné son accord, mais je l’ai senti réticent u rozichilik berdi, lekin men uning ikkilanayotganini sezdim. réticule 1 nm optik asboblardagi setka. réticule 2 nm ayollarning kichik sumkachasi. rétif, ive adj 1. qaysar, tixir, asov, qashshang (miniladigan hayvonlar); un cheval rétif tixir ot; 2. qaysar, o‘jar, ters, injiq; enfant rétif o‘jar bola. retirée, ée adj 1. odamlardan uzoqda, yolg‘iz, yakka, tanho, xilvatda; vivre retiré odamlardan uzoqda, xilvatda yashamoq; vie retirée odamlardan uzoqdagi, xilvatdagi hayot; 2. chetdagi, yolg‘ iz, odamlardan uzoqdagi, xilvatdagi; elle habite dans un quartier retiré u chetdagi uyda yashaydi. retirer I. vt 1. olmoq, olib qo‘ymoq; on lui a retiré son permis uning ruxsatnomasini olib qo‘yishdi; retirer sa selle à un cheval otning egarini olib qo‘ymoq; 2. olib qo‘ymoq, yechmoq; retirer ses gants qo‘lqoplarini yechmoq; retirer ses lunettes ko‘zoynagini olib qo‘ymoq; 3. chiqarib, tortib olmoq; elle retira son fils du collège u o‘g‘lini kollejdan chiqarib oldi; retirer une casserole du feu kastrulkani o‘tdan olmoq; 4. olmoq; retirer de l’argent de la banque bankdan pul olmoq; retirer une valise de la consigne chamadonni omonatxonadan olmoq; 5. tortmoq, tortib olmoq; retire tes doigts! barmoqlaringni tort! 6. qaytarib olmoq; retirer sa candidature, une plainte o‘z nomzodini, da’vosini qaytarib olmoq; je retire ce que j’ai dit men aytganlarimni qaytarib olaman; 7. o‘zi uchun chiqarib olmoq, ega bo‘lmoq; retirer une bénéfice d’une affaire biror ishdan foyda chiqarib olmoq; je n’en ai retiré que des désagréments bular menga faqat ko‘ngilsizlik keltirdi; II. se retirer vpr 1. ketish, chiqib ketish, o‘zini olish; il est temps de se retirer ketish payti bo‘ldi, ketish kerak; 2. qaytmoq, asl holiga qaytmoq (suyuqlik, gaz); la mer se retire dengiz qaytyapti. retombée
nf 1. retombées radioactives radioaktiv yomg‘ir; 2. oqibat, natija; les retombées imprévisibles d’une découverte scientifique ilmiy kashfiyotning kutilmagan oqibatlari. retomber
vi 1. qayta yiqilmoq; elle se releva, mais retomba aussitôt u qayta turdi, lekin shu zohotiyoq qayta yiqildi; le chat est retombé sur ses pattes mushuk oyog‘i bilan tushdi; 2. qayta tushib qolmoq; elle est retombée malade u qayta kasal bo‘lib qoldi; retomber dans l’erreur noto‘g‘ri yo‘lga kirib qolmoq; 3. qaytib tushmoq, tushmoq; la fusée est Download 18.64 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|