International scientific-practical conference on the theme: «information technology, networks and telecommunications itn&T-2023»

 
Abstract: Currently, the increasing density of cities has led to a significant increase in the 
number of vehicles on the roads. This, in turn, caused traffic congestion to become an urgent 
problem in major cities of the world. The increase in traffic jams not only has a negative impact 
on pedestrian traffic, but also creates a number of problems that harm society, such as air pollution, 
increased fuel consumption, and wasted time. Therefore, it is necessary to regulate traffic in the 
city in order to reduce the volume of motor vehicles, improve safety and eliminate traffic 
congestion. Most of the modern methods created to ensure the orderly movement of drivers and 
passengers are based on smart technologies and play a key role in controlling the movement of 
vehicles through automated systems. In this article, we will discuss such methods of traffic 
regulation, analyzing the ongoing research. 
Keywords: Adaptive Traffic Control Systems (ATCS), Intelligent Transportation Systems 
(ITS), Automated Traffic Enforcement, Smart Parking Guidance Systems, Electronic Toll 
Collection Systems 
Shaharlarning zichligi va avtomobillarning miqdori ortib borayotganligi sababli kundalik 
hayotimizda transport vositalari harakatida juda ko’p tirbandlik holatlari kuzatilmoqda. Bugungi 
kunda global muammoga aylanib ulgurgan tirbandlik insonlarning vaqti va pullari sarfini orttirish 
bilan iqtisodiy tomonlama zarar keltirayotgan bo’lsa, turli baxtsiz hodisalarni yuzaga keltirish 
bilan sog’lik taraflama aziyat berib kelmoqda. Shuningdek, yoqilg’idan ajraladigan ekologiyani 
ifloslantiruvchi omillar miqdori transportlarning betartib harakati oqibatida yanada oshib borishi 

---

International scientific-practical conference on the theme: 
«INFORMATION TECHNOLOGY, NETWORKS AND TELECOMMUNICATIONS 
ITN&T-2023» 
475 | 
bu muammoni keng muhokama qilish uchun asosiy sabablardan biri ekanligini ko’rsatadi. 
Zamonaviy texnologiyalarning jadal rivoji bu kabi dolzarb muammolarni bartaraf qilishda 
aksariyat hollarda aqlli texnologiyalarga asoslangan turlicha metodlarni taqdim qiladi.
Aqlli texnologiyalar transport vositalarining real vaqtdagi harakatlari haqida aniq 
ma’lumotlarni bog’langan tizimlarga yuborish orqali atrof-muhitda ro’y berayotgan tirbandlik 
belgilarini yig’ib beradi. Hozirda tadqiq qilinayotgan ko’plab tirbandlikni kamaytirish usullari 
ham ushbu ma’lumotlar asosida ish ko’radi. Bu usullarning barchasi o’ziga xos ustunliklarga ega 
bo’lib, faqat samaradorligi, tezligi, resurslar miqdori va shunga o’xshash mezonlar bilan 
farqlanadi. Umuman olganda, tirbandlikni kamaytirish usullarining ikki turi mavjud: 
infratuzilmaga asoslangan usullar va qoidalarga asoslangan usullar. Infratuzilmaga asoslangan 
usullar transportni tirband hududdan boshqa yo'llarga yo'naltirish uchun yo'llar tarmog'ini qo'shish 
yoki o'zgartirishni talab qiladi. Qoidalarga asoslangan usullar yo'l tarmog'idan foydalanish vaqtini 
tartibga solish orqali tirbandlikni kamaytiradi [
1
], [
2
]. Qoidalarga asoslangan tirbandlikni 
kamaytirish usullari atrof-muhitni sezish va atrofdagi transport vositalari va infratuzilma, ulangan 
va avtomatlashtirilgan tizimlar bilan doimiy aloqa qilish orqali atrofdagi sharoitlarni tezda 
o'zgartirishga qodir.