144
Du’nyani’n’ du’zilisi ha’m rawajlani’wi’ haqqi’nda ha’zirgi zaman
ko’zqaraslari’
Du’nyani’n’ du’zilisi ha’m rawajlani’wi’ haqqi’ndag’i ha’zirgi
zaman ko’zqaraslari’na qarag’anda, 13–15 milliard ji’l aldi’n
pu’tkil materiya, energiya, hawa ha’m waqi’t U’lken Jari’li’w
sebebinen sekundtin’ u’leslerinde (~10–44 s), derlik bir may-
danda payda bolg’an.
Ha’zirgi zaman ilimine qarag’anda U’lken Jari’li’wdan
keyin payda
bolg’an Du’nya ken’eye baslag’an. U’lken Jari’li’wdan
keyin temperatura
to’menlep, protonlar ha’m neytronlar payda bolg’an. Proton ha’m
neytron-
lar
birlesip, vodorod ha’m geliy yadrolari’n payda yetken. Aradan 300
mi’n’ ji’l wo’tip elektronlar yadro a’tirapi’nda aylana baslag’an. Buni’n’
na’tiyjesinde atomlar kelip shi’qqan.
Bir milliard ji’l wo’tip gravitaciya ku’shleri na’tiyjesinde
zatlar
ti’g’i’zlasi’p barg’an. Na’tiyjede juldi’zlar ha’m wolardi’n’ sistemasi’ –
galaktikalar payda bola baslag’an.
Bunnan keyingi da’wirde, yag’ni’y keleshekte ne ju’z beriwi haqqi’nda
ali’mlardi’n’ wortasi’nda tu’rli ko’zqaraslar bar. Ayi’ri’m ali’mlardi’n’
pikirinshe, Kosmosti’n’ ken’eyiwi dawam yete beredi.
Do'stlaringiz bilan baham: 
