Iqtisodiy bilim asoslari

108
Bilasizmi?
Dunyo xaritasiga yaxshilab e’tibor bersangiz, respublikamiz 
dengizga chiqish imkoniyatlari jihatidan noqulay geografik makonda 
joylashgan. Jahonda faqat ikkita mamlakat — Lixtenshteyn va 
O‘zbekiston aholisigina dunyo okeaniga chiqish uchun kamida ikkita 
davlat chegarasini kesib o‘tishiga to‘g‘ri keladi. Bu iqtisodiyotimiz 
oldida qanday qiyinchiliklarni tug‘diradi?
O‘zbekistonda iqtisodiyotning sanoat, qurilish, qishloq xo‘jaligi 
sohalarining jadal sur’atlar bilan rivojlanishi, aholi turmush darajasining 
yaxshilanishi elektr energiyasiga bo‘lgan talabning keskin oshishiga olib 
kelmoqda. Bu esa davlatimiz oldiga elektr energiyasini ishlab chiqarishni 
keskin oshirish talabini qo‘ymoqda. Mana shu talabni qondirish maqsadida 
hukumatimizning Rossiyaning “Rosatom” Davlat Korporatsiyasi bilan 
hamkorlikda quvvati 24GVt ga teng bo‘lgan atom elektrostansiyasini 
qurish bo‘yicha qarori ulkan ahamiyatga egadir. 
Mana shu maqsadda Prezidentimiz farmoni bo‘yicha “Uzatom” atom 
energetikasini rivojlantirish agentligi tuzildi. Bu bilan mamlakatimizdagina 
emas balki, O‘rta Osiyo hududida misli bo‘lmagan yangi zamonaviy 
sohaga asos solindi. 
Ayniqsa, uran zaxiralarini qazib olish bo‘yicha jahonda yetakchi 
o‘rinlardan birini egallagashimiz mamlakatimizda atom energetikasini 
rivojlantirish uchun ulkan zamin bo‘lib xizmat qiladi.
Qishloq xo‘jaligi.
O‘zbekiston Respublikasi Davlat statistika qo‘mita-
si ma’lumotlariga ko‘ra 2018- yil holatiga O‘zbekiston aholisining 
49,5 %i qishloqlarda istiqomat qiladi. Shu sabab, iqtisodiyotda qishloq 
xo‘jaligining tutgan o‘rni bo‘lakcha. Mamlakat YaIMining 32,4 %i qishloq 
va baliq xo‘jaligiga to‘g‘ri keladi. O‘tgan bir yil ichida bu ko‘rsatkich 
1,6 %ga pasaygani kuzatildi. Paxtachilik qishloq xo‘jaligining yetakchi 
tarmog‘i hisoblanadi. Yalpi qishloq xo‘jaligi mahsulotlarining 53,2 %i 
dehqonchilikda, 46,8 %i chorvachilikda yaratiladi.
O‘zbekiston paxta tolasini ishlab chiqarish bo‘yicha dunyoning yetakchi 
mamlakatlaridan biridir. Respublikada katta hajmda g‘alla yetishtirish 
uchun asos yaratilgan. Oxirgi paytlarda yiliga 6 million tonnadan ortiq 
g‘alla yetishtirilmoqda. Respublika meva-sabzavot mahsulotlari, uzum, 
pilla, qo rako‘l teri, jun yetishtirishda MDH mamlakatlari orasida yetakchi 
o‘rinni egallaydi.
1. O‘zbekistonning tabiiy boyliklari haqida gapirib bering. 
2. O‘zbekiston Respublikasi iqtisodiyotining yetakchi tarmoqlarini ayting.