Isbot qilishdan maqsad nima?

87-modda. Dalillar to‘plash
Dalillar tergov va sud harakatlarini yuritish: gumon qilinuvchini, ayblanuvchini, sudlanuvchini, guvohni, jabrlanuvchini, ekspertni so‘roq qilish; yuzlashtirish; tanib olish uchun ko‘rsatish; ko‘rsatuvni hodisa ro‘y bergan joyda tekshirish; olib qo‘yish; tintuv; ko‘zdan kechirish; guvohlantirish; murdani eksgumatsiya qilish; eksperiment o‘tkazish; ekspertiza tadqiqotlarini o‘tkazish uchun namunalar olish; ekspertiza va taftish tayinlash; taqdim etilgan ashyolar va hujjatlarni qabul qilish; telefonlar va boshqa telekommunikatsiya qurilmalari orqali olib boriladigan so‘zlashuvlarni eshitib turish, ular orqali uzatiladigan axborotni olish, shuningdek tezkor-qidiruv tadbirlarini o‘tkazish yo‘li bilan to‘planadi.
Himoyachi jinoyat ishi bo‘yicha dalillarni to‘plash va taqdim etishga haqli bo‘lib, ular jinoyat ishi materiallariga qo‘shib qo‘yilishi, shuningdek tergovga qadar tekshiruv, surishtiruv, dastlabki tergov o‘tkazish va jinoyat ishini sudda ko‘rish jarayonida majburiy baholanishi lozim. Ushbu dalillar: ishga taalluqli axborotga ega bo‘lgan shaxslarni so‘rovdan o‘tkazish hamda ularning roziligi bilan yozma tushuntirishlar olish; davlat organlariga va boshqa organlarga, shuningdek korxonalar, muassasalar va tashkilotlarga so‘rov yuborish hamda ulardan ma’lumotnomalar, tavsifnomalar, tushuntirishlar va boshqa hujjatlarni olish orqali to‘planishi mumkin.
94-modda. Dalillarni tekshirish
Ish bo‘yicha qabul qilinadigan qaror sinchkovlik bilan, to‘la, har tomonlama va xolisona tekshirilgan dalillargagina asoslangan bo‘lishi lozim. Tekshiruv qo‘shimcha dalillarni to‘plashdan iborat bo‘lib, ular tekshirilayotgan dalillarni tasdiqlashi yoki rad etishi mumkin.

48. 
    Dalillar nazariyasi fanining obyekti va predmeti nimadan iborat?
    

Dalillar nazariyasining mazmunini avvalombor uning predmye¬ti hisoblanmish isbot qilish protsessining tartibga solingan, bir butun, oʻzaro bogʻliqlikdagi aksi tashkil etadi. Qayd etilgan pro¬sessning va umuman protsessning elementlarini chizib va tushunti¬rib beradigan naʼmunalar va tushunchalar ushbu aks etishning vosita¬lari sifatida xizmat qiladi. Mazmun deyilganda biror bir protsess yoki koʻrinish elementlarining yaxlid birligi tushuniladi.
Dalillar nazariyasi muammolari fani isbot qilishning ijo¬biy usullarini ishlab chiqishga koʻmaklashadi va uchrashi mumkin boʻl¬gan xatolardan ogohlantiradi va huquqiy normalarning ilmiy tahlili va uni amaliyotda qoʻllash oʻz navbatida qonunchilikning takomillashuviga xizmat qiladi.
Далиллар назарияси – ижтимоий xавфли қилмишнинг юз берган-бермаганлигини, шу қилмишни содир этган шаxснинг айбли-айбсизлигини ва ишни тўғри ҳал қилиш учун аҳамиятга молик бошқа ҳолатларни суриштирувчи, терговчи, прoкурoр ва суднинг қонунда белгиланган тартибда аниқлашига асос бўладиган ҳар қандай ҳақиқий маълумотларни ўрганувчи мустақил фан

49. 
    Ashyoviy dalillar tushunchasiga nimalar kiradi?
    

Ashyoviy dalillar deganda moddiy dunyodagi ashyolardan olinuv¬chi dalillar tushuniladi.
Shaxsiy dalillarda aks etgan axborot dastlab inson ongida aks etgan va qayta ishlangan boʻladi. Shu sababli bunday dalillarda subʼektiv elementlar mavjud boʻladi.
Odamlar bir axborotni turlicha qabul qiladilar va turlicha yet-kazadilar.
Ashyoviy dalillardagi axborot obʼektiv xususiyatga ega boʻladi.
Shaxsiy dalillarda aks etgan axborot biror-bir shartli belgi¬larda yoki kodlarda, misol uchun, bayonnomalarda, sxyemalarda, fono¬grammalarda ifodalanadi.
Ashyoviy dalilda esa axborot tabiiy holda ifodalanadi va u koʻrgazmali holda qabul qilinadi.
Ashyoviy dalilning mavjudligi – bu haqiqatdan real faktdir. Biroq bu faktning oʻzi daliliy ahamiyatga ega boʻlmay, balki unda mavjud boʻlgan axborot hamda narsa turgan sharoit daliliy ahamiyat¬ga egadir. Narsa oʻzi topilgan joy va shart-sharoitlarni aks ettirma¬sa, alohida belgilarga ega boʻlmasa, hyech qanday daliliy ahamiyatga ega boʻlmaydi. Bu holda ham voqyelikning real fakti emas, balki bu faktning ish hujjatlarida aks ettirilishi dalil hisoblanadi. OʻzR JPKning 205-moddasida “Ashyoviy va yozma dalil sifatida foydala¬niladigan narsalar, hujjatlar va boshqa yozuvlar hodisa sodir boʻl¬gan joyni yoki boshqa joylarni, binolarni koʻzdan kechirish, tanib olish uchun koʻrsatish, guvohlantirish, murdani eksgumatsiya qilish, ekspert tekshiruvchi uchun naʼmunalar olish, koʻrsatuvni hodisa yuz bergan joyda tekshirish, olib qoʻyish, tintuv yoki eksperiment oʻtka¬zish jarayonida olinishi mumkin yoxud ular ushbu Kodeksning 198-202-moddalarida nazarda tutilgan tartibda surishtiruvchi, tergovchi yoki sudga taqdim qilinishi mumkin”, degan qoida orqali dalillarni olish usullari koʻrsatib oʻtilgan. Bu usullardan boshqa usullarda olingan gʻayriqonuniy hamda qonun nazarda tutmagan harakat nati¬jasi hisoblanadigan narsalar ashyoviy dalil maqomini olishi mum¬kin emas.

50. 
    Qanday yoʻl bilan ashyoviy dalillar jinoyat ishiga qoʻshib qoʻyiladi?
    

94 betda bor mirenskiy

50. 
    Dalillarni tekshirishdan qanday maqsad koʻzda tutiladi?