Isbot qilishdan maqsad nima?

154-modda. Eksperiment o‘tkazish to‘g‘risidagi qaror yoki ajrim
Eksperiment o‘tkazish to‘g‘risida surishtiruvchi, tergovchi qaror, sud esa ajrim chiqaradi. Eksperiment natijasida fuqarolar, korxonalar, muassasalar va tashkilotlarga mulkiy zarar yetkazilishi, ishlab chiqarish tartibotining, transport vositalari harakati jadvalining buzilishi va boshqa noxush oqibatlarning kelib chiqishi ehtimol bo‘lsa, surishtiruvchining, tergovchining bunday eksperiment o‘tkazish to‘g‘risidagi qaroriga prokuror sanksiya berishi lozim. Eksperiment jamoat tartibi yoki axloq normalarining buzilishiga olib keladigan bo‘lsa, uni o‘tkazishga yo‘l qo‘yilmaydi. Ekspert tomonidan o‘tkaziladigan eksperiment sud ekspertizasining tarkibiy qismi hisoblanadi.
22-modda. Yuzlashtirish uchun asoslar
Yuzlashtirish ilgari so‘roq qilingan ikki shaxs ko‘rsatuvlari o‘rtasida jiddiy qarama-qarshiliklar bo‘lganda bu qarama-qarshiliklarning sababini aniqlash uchun o‘tkaziladi. Yuzlashtirishda gumon qilinuvchi, ay125-modda. Tanib olish uchun ko‘rsatish asoslari Tanib olish uchun ko‘rsatish guvoh, jabrlanuvchi, gumon qilinuvchi, ayblanuvchi yoki sudlanuvchining biror shaxs yoki narsa to‘g‘risidagi ko‘rsatuvini tekshirib ko‘rish uchun quyidagi hollarda amalga oshiriladi: 1) bu ko‘rsatuv muayyan bir shaxs yoki muayyan bir narsaga oid ekanligini aniqlash zarur bo‘lganda; 2) surishtiruvchi, tergovchi yoki sudga ma’lum bo‘lgan ko‘plab shaxs yoki narsalar orasidan ko‘rsatuvda tasvirlab berilgan shaxs yoki narsani topish zarur bo‘lganda.blanuvchi, sudlanuvchi, jabrlanuvchi va guvoh so‘roq qilinishi mumkin.

50. 
    Dalillarga baho berish prinsiplarini sanab bering
    

Далилларни баҳолашнинг қуйидаги принциплари мавжуд: 1) далилларга баҳо беришда суриштирувчи, терговчи, прокурор, суд фақат қонунга асосланади; 2) ҳеч қандай далил олдиндан белгилаб қўйилган кучга эга эмас; 3) судья, прокурор, суриштирувчи, терговчи далилларни ўзларининг ички ишончлари бўйича баҳолайдилар; 4) ички ишонч тўпланган ва текширилган далиллар йиғиндисига берилган баҳога асосланади; 5) ҳар бир далил алоқадорлик, мақбуллик, ишончлилик нуқтаи назаридан баҳоланмоғи, тўпланган барча далиллар эса йиғинди ҳолида ишни ҳал қилиш учун етарлилик нуқтаи назаридан баҳоланмоғи лозим; 6) судья, прокурор, терговчи, суриштирувчининг далилларга баҳо бериши ҳар томонлама, тўла ва холисона бўлиши шарт; 7) суриштирувчи, терговчи, прокурор ва суд далилларга виждонан баҳо беришлари шарт. Дaлиллaргa эркин бaҳo бeриш ҳaм жинoят процессининг принциплaридaн бири ҳисoблaнaди. Шуни ҳaм aлoҳидa тaъкидлaш лoзимки, дaлиллaргa бaҳo бeриш қoидaлaри – принциплaри жинoят судлoв иш юритувининг бaрчa бoсқичлaри учун бир xилдa aҳaмиятгa эга. Исбот қилиш далиллар воситасида 93 жиноят ишини тўғри ҳал қилишда аҳамиятга эга бўлган ҳолатларнинг барчасини, яъни ижтимoий xaвфли қилмиш – жиноятнинг содир этилган-этилмаганлигини, у ѐки бу шаxснинг ушбу ижтимoий xaвфли қилмиш – жиноятни содир этишда айбли-айбсизлигини ва бошқа ҳолатларнинг аниқланишидир

50. 
    Jinoyat protsessida qanday haqiqat aniqlanadi?
    

Maʼlumki, jinoyat ishining haqiqiy holatini voqyelikka muvo¬fiq tarzda aniqlash ish boʻyicha haqiqatni aniqlash deb ataladi. Ha¬qiqatni oshkor qilish jinoyat protsessining eng muhim va bevosita maqsadi hamda odil sudlovning zarur shartidir.
Ish holatlarini voqyelikda mavjud boʻlganidek aniqlash jinoyat protsessida obʼektiv haqiqatning mazmunini tashkil etadi.
Jinoyat ishlarini sudda yuritish borasida xolisona haqiqatga erishish yoʻli – qonunda belgilangan barcha kafolatlarga rioya etgan holda tegishli jinoyat protsessual faoliyat orqali amalga oshi¬riladigan xolisona va maqsadli izlanishdir.
Qonunlar huquqni qoʻllashga vakolatli boʻlgan muayyan shaxs-larning, shu jumladan faoliyati, odatda, jinoyat protsessual isbot¬lash shaklida jinoyat ishlarini tergov qilish va hal qilishda namoyon boʻladigan sud, prokuratura, tergov, surishtiruv, advokatura organ¬lari mansabdor shaxslarining faoliyati orqali amalga oshiriladi.
Jinoyat protsessual isbotlash jinoyat holatlarining haqiqiy manzarasini qayta yaratish yoʻli sifatida ishning yuritilishini bu¬tunlay qamrab oladi, uning yaxlitligini tashkil etadi. Har bir muayyan holda obʼektiv haqiqat aniqlanadigan haqiqiy maʼlumot¬larni baholash esa bu yaxlitlikning boʻgʻinlaridan biri hisoblanadi.
Ish boʻyicha obʼektiv haqiqatni aniqlash toʻgʻrisidagi qatʼiy talab jinoyat protsessining barcha bosqichlarida hamda protsessni olib boradigan barcha davlat organlari va mansabdor shaxslarga nisbatan amal qiladi. Tergov organi, prokuror va sud ish yuritili¬shini tugallaganda hamda u boʻyicha qaror qabul qilganda, oʻzlari haqiqatni aniqlaganligiga ishonch hosil qilishlari kerak.

50.