Ish haqi va mehnat munosabatlari

Ta`rif – malaka ma`lumotnomalar.

Ta`rif - setkasi.
Unda mehnat qilish sharoiti og`ir bo`lgan hududlar va zararli ishlarda ishlovchilar tarif stavkasiga qo`shimcha koeffisientlar belgilanadi.
Unda birinchi va undan keyingi razryadli xodimlar mehnatiga haq to`lashning o`zaro nisbatini aks ettiruvchi tarif koeffisientlari ko`rsatiladi.

Ish haqiga turli koeffisientlar

3. Ish kuchi bozorining alohida modellarida ish haqi darajasining aniqlanishi. Inson kapitaliga investitsiyalar.

Mehnatning alohida turlariga talab va ish haqi darajasini belgilovchi omillar:
Aniq mehnat turining unumdorligi;
Birgalikda foydalaniladigan resurslarning bahosi va unumdorligi.
Aniq mehnat turi ishlab chiqargan mahsulotlarning bozor baholari;


Mehnatning alohida turlariga ish haqi darajasida farq bo`lishini keltirib chiqaruvchi omillar:

• 
  Mehnatning aniq turi taklifining cheklanganligi;
  
• 
  Bajariladigan ishlarning jozibadorligi;
  
• 
  Ishlovchilarning malakasi, kasbiy tayyorgarligi va mahorati.
  

Ishchi kuchi umumiy taklifini belgilab beruvchi omillar:

• 
  Mamlakat aholisining soni;
  
• 
  Aholining umumiy sonida mehnatga yaroqli bo`lganlar salmog`I;
  
• 
  Aholining jinsiy va yosh tarkibi.
  

Mehnatning sof raqobatli bozorida ish haqi darajasining aniqlanishi:

• 
  Ish haqi darajasi alohida mehnat turiga yalpi talab va uning yalpi taklifi ta`sirida shakllanadi;
  
• 
  Alohida ishga yo`llanuvchilar va ishga yo`llovchilar ish haqi darajasiga ta`sir ko`rsata olmaydi;
  
• 
  Mehnatga umumiy talab yoki uning umumiy taklifidagi ancha katta o`zgarishlar ish haqi darajasida o`zgarish bo`lishiga olib keladi.
  

Inson kapitaliga investitsiyalar:

• 
  Ta`limga va malakaviy tayyorgarlikka investitsiyalar;
  
• 
  Sog`liqni saqlashga investitsiyalar;
  
• 
  Ishchi kuchi qo`nimligini ta`minlashga investitsiyalar.