Ishlab chiqarishda iqtisodiy resurslardan samarali foydalanish muammolari
Download 248.74 Kb.
|
Kurs ishi uchunn
- Bu sahifa navigatsiya:
- Jalb qilinish manbaiga ko’ra xarajatlarining turkumlanishi 15.1-jadval IShLAB ChIQARISh XARAJATLARI
|
sarflarini anglatadi. Ishlab chiqarish sarf-xarajatlari tarkibiga xomashyo, asosiy
va yordamchi materiallar, yonilg‘i va energiya uchun qilingan xarajatlar, asosiy kapital amortizatsiyasi, ish haqi va ijtimoiy sug‘urtaga ajratmalar, foiz to‘lovlari va boshqa xarajatlar kiradi. Ishlab chiqarishga qilingan barcha sarf-xarajatlarning puldagi ifodasi mahsulot tannarxini tashkil qiladi. Korxonada ishlab chiqarish jarayonida foydalaniladigan resurslarni o‘z re surslar yoki jalb qilingan resurslardan iborat bo‘lish xarajatlar ham ichki va tashqi xarajatlarga bo‘linadi. Tashqi xarajatlar korxona o’zi uchun zarur resurs va xizmatlarga to’lovlarni amalga oshirishi natijasida vujudga keladigan xarajatlardir. Bunday xarajatlarga yollanma ishchilar ish haqi, xom ashyo va materiallar uchun to‘lovlar, kredit uchun foiz to‘lovlari, ijaraga olingan er uchun renta, transport xizmati va boshqa har xil xizmatlar uchun to‘lovlar kiradi. Tashqi xarajatlar to‘lov hujjatlari bilan rasmiylashtiriladi, shu sababli buxgalteriya xarajatlari deb ham ataladi. 230231 Jalb qilinish manbaiga ko’ra xarajatlarining turkumlanishi 15.1-jadval IShLAB ChIQARISh XARAJATLARI Tashqi xarajatlar Ichki xarajatlar Ishchi kuchiga sarflar Bino-inshoot amortizatsiyasi Xomashyo xarajatlari Mashina-uskuna amortizatsiyasi Yonilg‘i-energiyaga xarajatlar Ijara haqi Transport-aloqa xizmatlariga xarajatlar Qarz pul mablag‘lari va uning uchun foizlar Bank tijorat xizmatlari uchun sarf xarajatlar Me‘yordagi foyda Korxonaning o‘ziga tegishli bo‘lgan resurslardan foydalanishi bilan bog‘liq xarajatlar ichki xarajatlar deyiladi. Bunday xarajatlar pul to‘lovlari shaklida chiqmaydi. Shu sababli ichki xarajatlar darajasini baholash o‘z resurslari qiymatini shunga o‘xshash resurslarning bozor narxlariga taqqoslash orqali amalga oshiriladi. Korxonada tadbirkorlik faoliyatini ushlab turish uchun zarur bo‘lgan to‘lov normal (me‘yoridagi) foyda ham, renta va ish haqi bilan birga xarajatlarning tarkibiy qismi hisoblanadi. Ishlab chiqarish hajmining o‘zgarishiga bog‘liqlik darajasiga qarab doimiy va Download 248.74 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|