Қишлоқ хўжалик машиналари ва жиҳозларини


Борона тишларини жойлаштириш


Download 5.02 Mb.
Pdf ko'rish
bet34/86
Sana20.11.2023
Hajmi5.02 Mb.
#1790091
1   ...   30   31   32   33   34   35   36   37   ...   86
Bog'liq
Қишлоқ хўжалик машиналари ва жиҳозларини ҳисоблаш ва лойиҳалаш

Борона тишларини жойлаштириш. Боронанинг қамров кенглиги 
тупроққа бир текисда ишлов бериши учун хар бир тиш алохида из колдириши 
ва излар оралиги бир хил булиши лозим. Ёнма-ѐн жойлашган тишлар орасига 
усимлик колдиклари ва кесаклар тигилиб колмаслиги учун уларнинг оралиги 
15 см дан кам булмаслиги керак. Боронанинг равон харакатини таъминлаш 
учун хар бир тишнинг унг ва чап томонларидаги тупрок бир хил холатда 
булиши керак. 
Бу талабни қониқарли амалга ошириш учун борона тишларини куп киримли 
винт ѐйилмаси буйича жойлаштириш керак. Агар планкалар оралиги m
1
, винт 
киримлари сони к қ 1 булса (30- а расм), винт кадами: 
t қ z
пл
· в

қ в, 
(31) 
бу ерда, z
пл
— кундаланг планкалар сони; 
в
0
— борона тишлари колдирган изларнинг оралиги, мм; 
в — бир планкада ѐнма-ѐн жойлашган тишлар оралиги, мм. 
Енгил бороналар учун в
0
қ30¼40 мм, в қ150¼200 мм, m
1
қ 200¼250 мм; 
урта огирликдаги боронада в
0
қ 45¼50 мм, в қ 200¼250, m
1
қ 250¼300 мм; огир 
боронада в
0
қ 50¼80 мм, в қ 250¼400 мм, m
1
қ 250¼350 мм кабул килинади. 
Излар оралиги в
0
узгармас булса, планкалар сони z
пл
ни купайтириб 
планкадаги ѐнма-ѐн тишлар оралиги в ни кесак ва усимлик колдиклари тигилиб 
колмайдиган кенгликкача етказиш мумкин. Аммо, борона узунлигини чеклаш 


58 
магсадида z
пл
£ 6 габул гилинади. в
0
қ 40¼60 мм кабул гилинса, в қ 200¼300 
мм булиши мумкин. 
Тишларни кирим сони кқ1 булган винт чизиги буйлаб жойлаштирилса 
(30-а расм), биринчи тиш таъсирида майдаланмасдан чап томонга сурилиб
голган кесакка оргадаги тиш тегмасдан утиб кетиши мумкин, натижада, тупрог 
етарли даражада майдаланмай колиши мумкин. Агар қ 2 кабул қилинса (30-d
расм), бундай камчиликнинг олди олинади. 
30-расм. Борона тишларини жойлаштириш 
Планкалар сони z
пл
ни киримлар сони k га колдиқсиз булинмайдиган 
килиб кабул килган маъкул. Планкалар сони z
пл
ток булиши керак, акс холда, 
олдинги планкадаги тиш колдирган изга нисбатан, орга планкадаги тишларни 
симметрик жойлаштиришнинг иложи колмайди, хамда бир издан бир нечта 
тиш утадиган булиб, натижада ишлов бериш бир текис булмайди. 
Юкоридагига ухшаш чекловлар куп булганлиги сабабли, бороналарнинг 
фақат икки-уч хил турлари ишлатилади: 20 та тишли (z
пл 
қ 5); 30 та тишли 
(z
пл 
қ 5). 
Боронани лойихалашда, биринчи навбатда, излар оралигини (қадами) в
0

боронанинг умумий камров кенглиги В ва бир планкадаги тишлар оралиги в
махаллий тупрог хоссаларига мослаб кабул гилинади. Иккинчи навбатда, 
тишлар сони z
т
қ В/в
0
анигланади, чунки хамма планкаларга бир хил сондаги 
тишлар урнатилиши сабабли, z
т
z
пл
га колдиксиз булинадиган булиши керак. 
Учинчи навбатда, винт гадами ва винт киримлари сони топилади. Боронанинг 
шаклини агрегат тузишга кулай булган тугри туртбурчакка ягинлаштириш 
максадида, унга эгри-бугри куриниши берилади. 
30- в расмда боронанинг тишларини икки киримли унг томонли винт ѐйилмаси 
буйича жойлаштириш курсатилган. Иккинчи планка билан учинчи, учинчи 
билан туртинчи планкаларнинг оралиги m
1
га кесаклар тигилиб колмаслиги 
учун уни четки планкалар оралиги m дан каттарог килинади. Бу шартни 
бажариш учун боронанинг ѐйилмасини чизишда аввалига, хамма планкалар 


59 
оралиги m
1
га тенг килиб олинади, кейин эса, четки планкалар кадами m гача —
расмдагидек, бирмунча ичкарига сурилади. 

Download 5.02 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   30   31   32   33   34   35   36   37   ...   86




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling