2.Qulatilgan rudalarni yetkazib berish.
Yetkazib berish bu - tog‘ massividan ajratib olingan kon massasini tashish gorizontlari va tashish
lahimlarigacha tashish jarayonidir. Tog‘ massividan ajratib olingan jinslar ostidagi rudani oqib chiqishi
ochiq kameralardagiga nisbatan o‘zgacha kechadi. Shuning uchun qavatlardagi va qavat ostini qulatish
tizimlarida qulatilgan rudani chiqarish muhim jarayonlardan biridir. Rudani to‘laroq ajratib olish va
sifatsizlanish darajasini kamaytirish shu jarayonlarning to‘g‘ri bajarilishiga bogiiq. Rudani qulatish
tizimini amaliyotda qoMlanish tajribasi va sochiluvchi materiallarni laboratoriya sharoitida ilmiy
jihatdan tekshirish shuni ko‘rsatadiki, rudani to‘laroq ajratib olish va puch jinslar ostidan ularni
chiqarishga quyidagi omillar ta’sir etadi. Chiqariladigan rudani fizik xususiyatlari, uning kam namligi
va qulatilgan rudani va aralashma jinslarni donadorlik tarkibi, qulatilgan ruda massivini balandligi va
kon bosimi, ruda tushiriladigan lahimlar oralig‘idagi gorizontal masofa, chiqarish tartibi, qatlam
qalinligi, ruda tanasini og‘lsh burchagi, puch jinslar bilan blokni cheklovchi yuzalar soni tashkil etadi.
Massivdan ajratib olingan jinslar ostidan rudani chiqarish masalasini ko‘p olimlar tomonidan
o‘rganilib, rudani duchkadan oqib tushish qonuniyatini aniqlab, ma'lum xulosa chiqarish, amaliy ishda
qo‘llanish va qazish tizimini konstruksiyasini ishlab chiqishda katta ahamiyatga ega.
Izlanuvchan olimlar tomonidan yaratilgan, rudani chiqarish nazariyasini asosi quyidagilardan iborat:
1. Rudani chiqarishda uni harakatlanishi duchkani chiqariladigan teshigini yuqorigi qismida
joylashgan aniq zona chegarasida kechadi. Bu zonani oqish zonasi yoki yumshatilish zonasi deyiladi
(shunday qilib oqish zonasida mda harakatlanish jarayonida yumshatilib maydalanadi).
Do'stlaringiz bilan baham: |