Islom karimov nomidagi toshkent davlat texnika universiteti neft va gaz fakulteti

H₂ SO₄ + Ba Cℓ₂ = Ba SO₄ + 2HCℓ

Bunday holatlarda HCℓ - kislota haydash oldidan bariy xlorid (BaCℓ₂) qayta ishlanadi. Hosil bo’lgan bariy sulfat kislotasi (BaSO₄) aralashmani yengil ushlab turadi va qatlam g’ovakliklarida reaktsiyada hosil bo’lgan boshqa moddalarni suyuqlik holatida chiqib ketishini ta‘minlaydi.

Tuzli kislota cho’kmaga tutgan loylar bilan o’zaro reaktsiyaga kirib, alyuminiy tuzini hosil qiladi tsement va qumoqtoshlar bilan – gelli kremniy kislotasini hosil qiladi.
Bularni bartaraf etish uchun barqarorlashtiruvchi uksus (CH₃COOH) va suzuvchi (HF) (vodorod ftor) kislotalar hamda boshqa kislotalar qo’llaniladi.
(NF)-suzuvchi kislotasini 1-2% - miqdorda qo’shilishi gel kremniy kislotasini shakllanishini oldini oladi. Bu kislota g’ovakliklarini bekitadi va tsement qobig’ini erishini yaxshilaydi. Uksus kislotasi (CH₃COOH) temir tuzini va alyuminiy eritmasini suyuq holda ushlab turadi. HCℓ eritmasini reaktsiyaga kirishini sekinlatadi. Shuning uchun HCℓ - ni kontsentratsiyasi aralashmasini qatlamning eng chuqur uchastkasiga haydashga yordam beradi.
Kislotaning ishchi aralashmasi konning maxsus laboratoriyasida tayyorlanadi.
Ishchi eritmani tayyorlashda kerakli miqdordagi suvga ingibitor va stablizator, undan keyin tuzli kislota qo’shiladi.
Aralashtirib bo’lingandan so’ng (BaCℓ₂) bariy xlor qo’shiladi. Bariy xlor ko’piklari yo’qolguncha aralashtiriladi va kiyin namuna nazorat qilinadi, yana aralashtiriladi, eritma to’liq tinguncha imkoniyat beriladi va bariy oltingugurt kislotasini cho’kishi kutiladi.
Karbonat kollektorlarini ochishda quduqlar har xil turdagi tuzli kislotalar bilan ishlanadi:
Kislotali vanna, oddiy kislotali ishlov, bosim ostida QTZ-ga ishlov, issiq kislotali ishlov, gidromanitor nasadkasi orqali kislotali ishlov, oraliqlararo kislotali ishlov.