Issiqlik almashinish qurilmalarini

Qattiq konstruktsiyali issiqlik almashinish qurilmalari. Qattiq konstruktsiyali 
issiqlik almashinuvchi qurilmada qoʼzgʼalmas truba panjaralari qobiq bilan mahkam 
bogʼlangandir. Ularning asosiy kamchiligi temperaturalar kuchlanishlarni qabul qila 
olmasligi va qobiqlarning ichki yuzalari va issiqlik almashinuvchi trubalarning 
tashqi yuzalarini iflosliklardan va choʼkindilardan mexanik tozalash mumkin 
boʼlmaganligidir. Bunday issiqlik almashinish qurilmalarini taʼmirlash yoʼli bilan 
qayta tiklash bir muncha chegaralangandir. Аynan shuning uchun ham uzoq muddat 
xizmat qilishi, tegishli ekspluatatsiya rejimiga qatʼiy rioya qilingandagina 
taʼminlanadi. Masalan, qurilma pasportida koʼrsatilgan issiqlik almashinayotgan 
muhitlararo temperaturalar farqini oshirib boʼlmaydi, chunki bu truba panjarali truba 
birikmalarining buzilishiga yoki truba yorilishiga olib kelishi mumkin. Ikki issiqlik 
almashinayotgan oqimlarning, iflosliklardan xoli boʼlgan, korrozion aktiv moddalar 
va issiqlik almashinish jarayonini yomonlashtiruvchi hamda qurilmaning gidravlik 
qarshiligini kuchaytiruvchi muallaq zarrachalardan xoli boʼlgan bittasini trubalar 
orasiga yuboriladi. Shuni nazarda tutish kerakki, truba tashqi yuzalarining va 
qurilma qobigʼining ichki devorini koʼrikdan oʼtkazish imkoni yoʼq, bundan kelib 
chiqadiki, qurilma holatini ekspluatatsiya qilinayotgan vaqtda nazorat qilish 
mumkin boʼlmay qoladi. Taʼmirlashning zaruriyligi, taʼmirlashi va mexanik 
tozalanishi mumkin boʼlgan trubalarning ichki yuzalarini tekshirish orqali 
aniqlanadi. 
Trubalarni va qobiqni korrozion yemirilishini oldini olish, ular ishlayotgan muhit 
xossalariga bogʼliq holda, ularni yasash uchun metall tanlash orqali amalga 
oshiriladi. 
Truba va issiqlik almashinish qurilmalarining qopqoqlarini qobiqlarini korroziyadan 
dengiz suvi yordamida katodli muhofazalash tajribasi mavjuddir. Bunday 
muhofazalash korroziya tezligini 5-6 marta kamaytiradi. Katodli muhofazaga 
tegishli boʼlgan elementlarning maʼlum mikdorini muhofazalovchi yuzalar 
oʼlchamlariga bogʼliq holda qurilma qopqogʼining ichiga osib qoʼyiladi; yemirilish 
oʼlchamiga qarab, taʼmirlashda elementlarni muntazam ravishda yangilari bilan 
almashtirishi mumkin. 
Vizual koʼprik faqatgina qopqoqlar, trubalarning uchlari va ichki kanallari, qobiq va 
qopqoqlardagi shtutserlar uchun taalluqlidir. Qurilmaning qolgan qismlari 
nuqsonlarini faqatgina bosim bilan tekshirish vaqtidagina aniqlash mumkin. 
Taftish va taʼmirlash vaqtida va tarkibini konkret ekspluatatsion sharoitlardan kelib 
chiqib aniqlanadi. Muddatdan oldin taʼmirlash zarurati issiqlik almashinishning 

---

keskin yomonlashuvi bilan (texnologik kartaga mos), shuningdek, issiqlik 
almashayotgan muhitlar siljishi bilan bogʼliq birinchi holatda, ichki yoki tashqi truba 
yuzalarining yoki unisini ham bunisini ham ifloslanishi ehtimoli bor, ikkinchi holda-
bitta yoki bir nechta trubalarning yorilishi yoki trubalarning truba panjaralari bilan 
birikkan joylarda zichlikning buzilish ehtimoli bor. Trubalar kamchiligi katta 
boʼlgani uchun truba panjaralarining ochiq yemirilishi qariyb uchramaydi. Qurilma 
qobigʼini va uning birikmalari zichligining buzilganligini tomchilar oqayotganligini 
koʼrib aniqlash juda oson. Bunday hollarda qurilmalani, ular ishlab turgan 
sistemadan surilma qopqoqlarni va ventillarni darhol berkitib qoʼyish orqali uzib 
qoʼyish zarur. Qattiq konstrutsiyalash issiqlik almashinish qurilmalarini taftini va 
taʼmirlash vaqtida oʼtkaziladigan operatsiyalar ketma-ketligi qariyb bir xildir.