Истеъмолчилар электр қурилмаларини эксплуатация қилишда хавфсизлик техникаси

2-§. Электр узатиш ҳаво линияларида ишлар хавфсизлигини таъминловчи ташкилий чора-тадбирлар
9. ҲЛда наряд бўйича қуйидаги ишлар бажарилиши лозим:
кучланиш олинганда, шу жумладан икки таянч оралиқлари кесишган жойларда, илашган кучланиш зонасида, шунингдек, тармоқдан узилган кўп занжирли 35 кВ ва ундан юқори кучланишли ҲЛда симларни монтаж қилиш ва алмаштириш бўйича;
кучланиш олинмасдан, ток ўтказувчи қисмларда ва уларнинг яқинида ;
кучланиш олинмасдан, кучланиш остида бўлган ток ўтказувчи қисмлардан узоқда: одам оёғи остидан ҳисоблаганда ер сиртидан 3 метрдан юқори баландликда; таянчнинг конструктив қисмларини бўлаклаб; таянч оёғини 0,5 метрдан кўп чуқурликда кавлаб ;
қўриқлаш майдонида, ҲЛ трассасини тозалашда кесилаётган дарахтларнинг симга тушишининг олдини олиш чораларини кўриш талаб этилган ҳолларда; 0,4 — 10 кВ ҲЛ трассасини тозалашда шох-буталарни кесишда, уларнинг симларга тушиши ёки уларни кесиш билан боғлиқ равишда одамларни симларга хавфли масофага яқинлашишида, юк кўтарувчи машина ва механизмларни қўллаб бажараладиган ишлар. ҲЛдаги қолган барча ишлар фармойиш бўйича бажарилиши мумкин.
10. Ҳар бир ҲЛга, кўп занжирли линияларда эса унинг ҳар бир занжирига алоҳида наряд берилади, битта наряд беришга рухсат этилган қуйидаги ҳоллар бундан мустасно:
кўп занжирли линиянинг бир неча занжирларида кучланиш олинганда ва кучланиш олинмасдан, ток ўтказувчи қисмларда ва уларнинг яқинида бажариладиган ишлар;
кучланиш олинмасдан, кучланиш остида бўлган ток ўтказувчи қисмлардан узоқда бир нечта ҲЛда бажариладиган бир турдаги ишлар;
ҲЛларнинг кесишган жойларидаги ишлар; кучланиши 1000 В гача бўлган ҲЛларда бир линиядан бошқасига ўтишни расмийлаштириб, навбатма-навбат бажариладиган ишлар.
11. Таъмирланаётган линиядан кучланиш олинганда бажариладиган ишларга берилган нарядда уни кесиб ўтган қайси линия узилиши мазкур Қоидаларнинг 46-бандига ва ерга уланиши мазкур Қоидаларга 9-иловага мувофиқ ерга улагич ўрнатилиши кўрсатилган бўлиши шарт. Агар ишларни бажариш шароитларига кўра таъмирланаётган линия яқинидан ўтаётган линияни ўчириш талаб қилинадиган бўлса, нарядда таъмирланаётган ҲЛга тегишли худди шундай кўрсатма киритилиши лозим. Бундай ҳолларда таъмирланаётган линияни кесиб ўтувчи ёки унинг яқинидан ўтаётган линияга ерга улагич ўрнатиш ишга ижозат беришдан олдин амалга оширилиши керак ҳамда ишлар тўлиқ тугалланишига қадар улардан ерга улагичларни олиш тақиқланади.
12. Иш куни тамом бўлиши сабабли ишдаги танаффусларда иш жойларига ўрнатилган ерга улагичлар олинмайди. Келгуси кун ишни бошлашда қолдирилган ерга улагичларнинг бутлиги ва мустаҳкам уланганлиги текширилганидан кейингина бригадани ишлашига ижозат берилади.
Истеъмолчилар электр қурилмаларини эксплуатация қилишда хавфсизлик техникаси қоидаларига
9-ИЛОВА
1. Кучланиш олиниб бажариладиган ишлар учун иш жойини тайёрлаш бўйича қуйидаги техник чора-тадбирлар кўрсатилган тартибда бажарилиши шарт:
а) зарур ўчиришларни амалга ошириш ва иш жойига коммутация аппаратурасининг янглишиб ёки ўз-ўзидан уланиб қолиши оқибатида кучланиш берилишини истисно этувчи чораларни кўриш;
б) қўлда бошқариладиган узатмаларга ва масофадан бошқариладиган коммутация аппаратларининг калитларига тақиқловчи плакатларни осиб қўйиш;
в) одамларни электр токидан жароҳатланишдан ҳимоя қилиш учун ерга уланиши зарур бўлган ток ўтказувчи қисмларда кучланиш йўқлигини текшириш;
г) ерга улагични ўрнатиш (ерга улагич пичоқларини улаш, улар бўлмаган тақдирда, кўчма ерга улагичларни ўрнатиш);
д) огоҳлантирувчи ва кўрсатма берувчи плакатларни осиб қўйиш, зарур бўлган тақдирда, иш жойини ва кучланиш остида қолган ток ўтказувчи қисмларни тўсиш. Маҳаллий шароитларга қараб ток ўтказувчи қисмлар, ерга улагичлар ўрнатилишидан олдин ёки кейин тўсиқлар билан ажратиб қўйилади.
Электр қурилмаларига сменада икки ва ундан кўп шахс томонидан тезкор хизмат кўрсатилганда, ушбу бандда қайд этилган тадбирлар икки киши томонидан бажарилиши керак. Электр қурилмаларига битта шахс томонидан хизмат кўрсатилган тақдирда, уларни бир киши бажариши мумкин, кучланиши 1000 В дан юқори электр қурилмаларида кўчма ерга улагични ўрнатиш (мазкур Қоидаларга 9-илова 37-банди) ва ажраткичлари нотўғри ҳаракатлардан блокировкалаш қурилмаларига эга бўлмаган кучланиши 1000 В дан юқори электр қурилмаларнинг икки ва ундан кўп уланмаларидаги алмашлаб улашларни бажариш ишлари бундан мустасно.