Italiyanıń awqatlanıw mádeniyatı Reje

Italiyanıń awqatlanıw mádeniyatı
Reje:

1. 
   Italiya tarıyxı
   
2. 
   Italiyada awqatlanıw
   
3. 
   Italiya restoranında Billdi qabıllaw
   

Italiya, Italiya Respublikası - Evropa qublaında, Orta teńiz háwizinde jaylasqan mámleket. Apenniń yarım aral, Sitsiliya, Sardiniya hám basqa kishi atawlardı óz ishine alǵan. Maydan 301, 2 mıń km2. Xalqı 60, 92 mln. kisi (2012). Paytaxtı - Rim qala.

Tariyxı
Italiya aymaǵında paleolit dáwirinde adamlar jasaǵan. Apuliyanıń Kastro qalası qasındaǵı Romanelli goridan, Liguriyaning Grimaldi awılı qasındaǵı Barma-Grande úńgirden, Emiliyaning Savinyano mánzilinen tabılǵan arxeologiya estelikleri sonnan dárek beredi. Arqa Italiyada jez dáwirita tiyisli arxeologiya mada-niyeti, orta Italiyada oǵan turdosh bolǵan mádeniyatlar nıshanaları júdá kóp. Temir davr Italiya aymaǵında payda bolǵan bir qansha mádeniyatlar kóplegen arxeologiya esteliklerin qaldırǵan. Olar arasında villanlar mádeniyatı jetekshi bolǵan. B.e.sh. 2-1 ming jıllıqlarda Italiya aymaǵında ligurlar, et-rusklar jasaǵan, az-azdan italiklar (sonday-aq, lotinlar) kóship kelip jaylawa baslaǵan. Italiyaklyaliqlar toparina tiyisli bolǵan sabinlar menen birge lotinlar Rimge tiykar salǵanlar (B.e.sh. 754-53-jıllar). B.e.sh. 5-3 asrlerda Italiya aymaǵı ayyemgi Ashning tiykarǵı bólegi bolǵan. B.e.sh. 5-asrge shekem, yaǵnıy Italiya Rim mámleketi quramına kirgen dáwirshe bolǵan Italiyanıń sonnan keyingi tariyxı jáne onıń qududida qul iyelewshilik tu-zumi qálipleskenligi haqqında Qáddi.
1848-49 jıllarda revolyuciya júz boldı. Fransiya, Avstriya hám de Italiya jaydorlari til biriktirip, revolyuciyanı bastirdi, aldınǵı tártiplerdi tikledi. 1860 -jıl may ayında J. Garibaldi shólkemlestirgen áskeriy júriw Italiyanı birlestiriwde zárúrli rol oynadı. Avstriya zulmidan azat etilgen jerler Pyemontga birlestirildi, 1861-jıldan Pyemont birlesken Italiya patshalıǵı dep juritildi. 1870-jılǵa kelip Italiya birlestirip bo’lındı hám ol qaraqshılıq jolin tuta basladı. Italiya Germaniya hám Avstriya -Vengriya menen birge Úshler birlespein tuzdi (1882). Italiya áskerleri 1889 -90 jıllarda Somali hám Eritreyanı basıp aldı, lekin Efiopiyada qaqsatqısh zarbaga ushiradi keldi. 1911-12 jıllardaǵı Italiya Turkiya urısı nátiyjesinde Italiya Liviyanı basıp aldı. 1916 -jıl 27-avgustda Italiya Germaniyaǵa qarsı urıs járiyaladı. Urıs mámleket ekonomikasına úlken zálel keltirdi. Urıstıń salmaqli aqıbetleri hám ekonomikalıq krizis Italiyada qozǵalańlar baslanıwina alıp keldi. Ásirese, Turin jumısshılarınıń kóterilisi júdá kúshli boldı. Revolyuciyalıq kúshlerdiń tarqaqlıgınan paydalanǵan hákisilinqilobchi elementler húkimet tepasiga 1922-jıl 31-dekabrde B. Mussolinini keltirip qoydı. Mussolini húkimeti demokratiyalıq kúshlerge qarsı gúres basladı. 1929 -33 jıllardaǵı jáhán ekonomikalıq bo'hroni Italiya ekonomikasın qıyınshılıqlı jaǵdayǵa salıp qoydı. Soǵan qaramay, Mussolini húkimeti mámleketti áskeriylashtiraverdi hám jańa urısqa házirlik kóre basladı. 1935-jıl 3-oktyabrda Italiya urıs daǵaza etpesten Efiopiyaǵa hújim baslap, 1936 -jıldıń may ayında onı hám 1939 -jılda Albaniyanı basıp aldı. Italiya Milletler Birlespeinen shıǵıp, "Áyyemgiomintern pakti" ga qosıldı (1937) hám gitlerchilar Germaniyasınıń tiykarǵı ittifokchisiga aylandı. 1940 -jıl oktyabrda Italiya Gretsiyaǵa, 1941-jıl aprelde Yugoslavi-yaga hújim etdi. 1941-jıl 22-iyunda Italiya burınǵı SSSRga urıs járiyaladı, arqa frontga italyan ekspeditsion korpusı (1942-jıldan armiya) ni jiberdi. Lekin 1943-jıl Italiya áskerleri burınǵı Sovet armiyası tárepinen janshıp taslandı. Sitsiliyaga Angliya -Amerika qoshinlari bastırıp kirdi. Bul vokealar Mussolini siyasatınıń krizisqa úsh-rashiga hám húkimettiń Marshal P. Badolo ko'line ótiwine sebep boldı (1943-jıl 25-iyul). Badolo Angliya -Amerika komandirligi menen jaraw (sózsiz taslim bolıw) shártnamasına jasırınsha qol chekdi. Bunnan xabarlı bolǵan Germaniya Italiyanıń úlken bólegin basıp alıp, Mussolini basshı qo'g'ir-choqhukumat tuzdi. 1943-jıl kuzidan italyan xalqi azatlıq ushın gúres basladı. Aqır-aqıbetde, 1944-jıl aprelde barlıq antifashist partiyalardıń wákillerinen ibarat jańa húkimet (Badolo basshı) tuzildi. Putkil xalıq qurallı kózg'oloni nátiyjesinde 1945-jıl aprelde mámleket fashistlardan azat boldı. 1946 -jıl 2-iyunda respublika daǵaza etildi.
Italiya-1945-jıldan BMSH aǵzası. 1992-jıl 10 -yanvarda Ózbekstan Respublikası suve-renitetini tán aldı hám sol jıl 24 martda diplomatiya munasábeti ornatdı. Milliy bayramı - 2-iyun - Respublika daǵaza etilgen kún (1946); 1977-jıldan 2000-jılǵa shekem iyunnıń birinshi yakshan-basida bayramlanǵan.
Trir qalası diywallarınıń shimoliy dárwazası (qurılıs 180 jılda baslanǵan, biraq sońına jetpegen).