Radioaktiv oila boshliqlarining asosiy xarakteristikalari.
13-jadval
t/r
|
Oila boshlig‘ining nomi
|
Massa soni, A
|
Boshlang‘ich izotopi
|
YArim emirilish davri
|
Xarakteristikasi
|
1
|
Toriy qatori
|
4n
|
|
yil
|
11 radioaktiv elementdan iborat.izotopi bilan tugaydi.
|
2
|
Uran qatori
|
4n+2
|
|
yil
|
15 radioaktiv elementdan iborat. izotopi bilan tugaydi.
|
3
|
Aktiniy qatori
|
4n+3
|
|
yil
|
14 radioaktiv elementdan iborat. izotopi bilan tugaydi.
|
4
|
Neptuniy qatori
|
4n+1
|
|
yil
|
14 radioaktiv elementdan iborat. izotopi bilan tugaydi.
|
Tabiiy radioaktiv oilalarga kirmaydigan radioaktiv izotoplar.
Mendeleev elementlar davriy sistemasidagi ko‘pgina mikroelementlarning radioaktiv izotoplari mavjud. Radioaktiv oilalarga kirmaydigan bunday radioaktiv izotoplar ham tabiatda tarqalgan. Hozirgi kunda tabiatda tarqalgan bunday radioaktiv izotoplar soni 300 ga yaqin. Lekin ularning yarim emirilish davrlari juda katta (1010-1021 yil) bo‘lib, 1030-1021 yillargacha etadi, masalan, 130Te uchun T1/2=1,4·1021 yil. SHuning uchun ular biosferaning umumiy radioaktivligi darajasiga sezilarli hissa qo‘shmaydi. Lekin bunday tabiiy radioaktiv izotoplar orasida 40K katta ahamiyatga ega. CHunki kaliy elementi Er qa’rida katta miqdorda tarqalgan (2,5%). SHuning uchun umumiy kaliy (kaliyning 39K, 40K, 41K izotoplari tabiiy aralashmasi) tarkibidagi radioaktiv izotop K40 ning ham aktivligi yoki Er qa’ri energiyasiga qo‘shgan hissasi sezilarli darajada ahamiyatga ega. Radioaktiv oilalarga kirmaydigan bunday radioaktiv izotoplar to‘g‘risida ma’lumot 14-jadvalda keltirilgan [2].
Do'stlaringiz bilan baham: |