Ызбекистон Республикаси Олий ва Ырта махсус Таълим Вазирлиги

Ishning bajarilish tartibi: 50 ml o’lchov kolbasiga berilgan kontrol eritma tayёrlangan hromatografik kolonkadagi kationitdan 1 sekundda 1 tomchi tezlik bilan o’tkaziladi. Kolonkadan tomgan H₂SO₄ 100 – 200 ml o’lchov kolbasiga yiғiladi. Undan keyin kationit bir necha marta distillangan suv bilan yuviladi. Yuvilgan eritmadan soat oynasida ёki probirkada bir necha tomchi olib, H⁺(H₂SO₄) to’la desorbciyalanganligi 10 % li BaCl₂ bilan tekshiriladi.
H₂SO₄ + BaCl₂ =  BaSO₄ + 2 HCl
Loyqa hosil bo’lmasa, yuvilgan eritma oldingi o’lchov kolbasiga (100-200 ml) quyiladi. Olingan H₂SO₄ eritmasi 0,1 mol/l konsentratsiyasidagi NaOH ёki KOH eritmasi bilan potensiometrik titrlash (212-betga qarang) ёki yuqori chastotali titrlash (234-betga qarang) usuli bilan titrlanadi.
H₂SO₄ + 2NaOH = Na₂SO₄ + 2H₂O
Titrlash natijalari asosida Cu²⁺ miqdori quyidagi formulalar bilan Hisoblanadi.
^ЭCu ^{ N}иш ^{ V}иш ^{ V}ук
^{mCu } 1000  V
n

3. - ish. Eritmadagi NaCl ёki KCl miqdorini ion almashish hromatografik usuli bilan aniqlash.

Ishning mohiyati. OH^- shakldagi ionitdan NaCl eritmasi o’tkazilganda, ionitdagi OH^- ionlari Cl^- ionlarigi almashinadi:
RA_n ОН  NaCl  RA_n Cl  NaOH
Ion almashinish natijasida eritmada ON- ionlari yiғilib Cl^- anionlari anionitga adsorbciyalanadi. Hosil bo’lgan NaOH eritmasi standart HCl (H₂SO₄, H₂C₂O₄) eritmasi bilan potensiometrik titrlash ёki yuqori chastotali titrlash usuli bilan titrlanadi.
NaOH + HCl = NaCl + H₂O OH^- + H⁺ = H₂O
Titrlashga sarf bo’lgan HCl ning molyar ekvivalent miqdori ajralgan NaOH ning molyar ekvivalent miqdoriga, bu esa NaCl ning molyar ekvivalent miqdoriga teng bo’ladi.
Anionitni tayёrlash. Anionit -AB 17 diametri 0,20-0,25 mm li elakdan o’tkazilib, ishni boshlashdan oldin 8 – 12 soat bo’kishi uchun distillangan suvga ivitiladi.
Hromatografik kolonkani tayёrlash: Hromatografik kolonka sifatida diametri 20 mm uzunligi 300 mm bo’lgan jo’mrakli shisha naylardan foydalanish mumkin. Bo’kkan anion donalari suvli suspenziya ko’rinishida kolonkaga qo’yiladi. Anionitning balandligi kolonkada 150 – 200 mm, uning ustidagi suv balandligi esa 10 mm bo’lishi kerak. Anionitning OH^- shakli 1 – ishda ko’rsatilgan tartibda tayёrlanadi.