Jahonda umumqabul qilingan bank tizimi Jahon amaliyotida har bir mamlakatning Markaziy banki banklarning banki
Download 5.53 Mb. Pdf ko'rish
|
bank ishi (2) (1) (1)
- Bu sahifa navigatsiya:
- Fond birjasining asosiy vazifalari
Dillerlik operatsiyalari – tashqi lot o‗z nomidan va o‗z pul
mablag‗i evaziga amalga oshiriladigan operatsiyalar. Market-meykerlik fond bozorida emitentlarga ko‗rsatiladigan xizmat turi. Bu xizmatlarga quyidagilar kiradi: - sotib olish va sotish kotirovkalarini bir maromda ushlab turish; - aksiyalar likvidligini ushlab turish; - moliyaviy maslahatlar; - aksiyalarni emissiyaga va bozorga taklif qilishda boshqarish; - maqsadli sotib olish yo‗li bilan aksiyalarga sun‘iy talabni tashkil etish; - emitentning aksiyalarini sotib oladigan jiddiy investorlarini jalb qilish. Fond birjasining asosiy vazifalari: - qimmatli qog‗ozlarning bir maromda muomalada bo‗lishining za- rur sharoitini ta‘minlash; - qimmatli qog‗ozlarga bo‗lgan talab va takliflar o‗rtasidagi mu- vozanatni aks ettiruvchi narxlarni, ya‘ni bozor bahosini belgilash; - qimmatli qog‗ozlar va qimmatli qog‗ozlar bozori qatnashchilarini kasb mahoratini yuqori darajada saqlab borish; - muntazam ravishda narx aniqlanishiga, indeksatsiya o‗zgarishiga, savdo-sotiq vaqti, qimmatli qog‗ozlar, shartnomalarning miqdoriga va boshqa ko‗rsatkichlarga doir axborotlarni, birjaning holatini va uning rivojlanishiga doir taxminiy shartlarni e‘lon qilish. Hozirgi vaqtda, rasmiy statistik ma‘lumotlarga ko‗ra, dunyoda 150 dan ortiq katta fond birjalari bo‗lib, ulardan o‗n ikkitasi eng yirik birja sifatida xalqaro qimmatli qog‗ozlar bozorining asosini tashkil etadi 4 , Bu- lar Nyu-York, London, Tokio, Frankfurt, Tayvan, Seul, Syurix, Parij, Chikago, Kuala-Lumpur, Gonkong, Istambul fond birjalaridir. Xalqaro fond birjalarining infratuzilmasida yuzaga kelgan muhim o‗zgarishlardan biri birjalar o‗rtasida mijoz uchun raqobat kurashining kuchayganligi hisoblanadi. Uning isboti sifatida bozorning professional ishtirokchilari sonining tobora oshib borayotganligini ko‗rsatish mumkin. 4 Доронин И.Г. Мировые фондовые рынки: закономерности развития и соврменное состояние //Дик, №8, -2002. – С. 49. 220 Shuningdek, O‗zbekiston Respublikasining yangi tahrirda amalga kiritilgan «Aksiyadorlik jamiyatlari va aksiyadorlarning huquqlarini himoya qilish to‗g‗risida»gi qonunida aksiyadorlik jamiyatlari shakllari nazarda tutilmagan, ya‘ni aksiyadorlik jamiyatlari ―ochiq‖ yoki ―yopiq‖ turda faoliyat ko‗rsatishi belgilanmaganligi bois bugungi kunda tijorat banklarining nomida ―ochiq‖ va ―yopiq‖ so‗zlari qo‗llanilmaydi. Banklarning depozit (omonat) sertifikatlarini chiqarish va muomalada bo‗lish tartibi to‗g‗risidagi nizomga kiritilgan o‗zgartirish va qo‗shimchalarga muvofiq sertifikat egasi hisoblangan: - yuridik shaxs tomonidan tuziladigan oldi-sotdi, hadya qilish, ustav fondiga kiritish, garov va egasi almashuviga olib keladigan boshqa bitimlarda bitim obyekti sifatida; - jismoniy shaxslar tomonidan tuziladigan oldi-sotdi, hadya qilish, meros qilib olish, garov va egasi almashuviga olib keladigan boshqa bitimlarda bitim obyekti sifatida o‗ziga tegishli sertifikatdan foydalanish huquqini beradi: - banklar bevosita o‗zlari yoki boshqa banklar tomonidan joylashtirilgan sertifikatlar bilan ta‘minlangan kredit ajratishga haqliligi yuzasidan; - sertifikatlarni chiqarish shartlari Markaziy bankda ro‗yxatga olingandan so‗ng, ushbu shartlarda boshqacha tartib nazarda tutilmagan bo‗lsa: · sertifikatlarga doir shartnomalarni imzolagan mansabdor shaxslar; · bank va (yoki) sertifikat egasining joylashgan manzili; · bankning tashkiliy-huquqiy shakli o‗zgartirilmagan holda nomi, shu sertifikat egalariga istalgan bankdan kredit olishda o‗zlariga tegishli sertifikatlardan ta‘minot sifatida foydalanish imkoniyatini yaratadi. Shuningdek, sertifikatlar bo‗yicha bank va omonatchi o‗rtasidagi tuzilgan shartnomalar, kelishuv munosabatlari va sertifikatlar egasining almashuviga olib keladigan bitimlar soddalashuvini ta‘minlab, sertifikatlar muomalasining takomillashuviga xizmat qiladi. Download 5.53 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling