Jahonda umumqabul qilingan bank tizimi Jahon amaliyotida har bir mamlakatning Markaziy banki banklarning banki

 
4-§. Bankning imtiyozli kreditlash jamg„armasi hisobidan kichik 
biznes subyektlarini kreditlash 
 
O‗zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2000-yil 19-
maydagi «Tijorat banklarining kichik va o‗rta tadbirkorlikni 
rivojlantirishda qatnashishini rag‗batlantirishga doir qo‗shimcha chora-
tadbirlari to‗g‗risida»gi 195-sonli qaroriga binoan tijorat banklarining 
Imtiyozli kredit berish maxsus jamg‗armasi mablag‗lari banklar 
foydasining 25 foizigacha miqdorini ajratish hisobiga shakllantirilishi va 
jamg‗armaning berilgan kreditlari hisobiga olingan daromadlari 

---

496
foizdan past bo‗lishi mumkin -ma‘lum darajada mavjud 
qarzdorlikni qayta 
moliyalashtirish 
Agentlik kafolati 
ostida asosiy 
vositalarni sotib 
olish
899 ming doll. 
(inflyatsiyadan 
kelib chiqib 
o‗zgartirishlar 
bo‗lishi 
mumkin)
- 40 yilgacha;
- foiz stavkalari o‗rtacha 
bozor stavkalaridan yuqori 
bo‗lmagan holda 
- yer sotib olish;
- bino-inshootlar qurish;
- yer va suv resurslarini 
yaxshilash 
AQShda 
qishloq 
xo‗jaligiga 
beriladigan 
kreditlarning 
xususiyatlaridan kelib chiiqb uch asosiy guruhga bo‗lish mumkin: 
- moliyaviy ahvoli qoniqarsiz bo‗lgan, moliyaviy va moddiy 
resurslari yetarli bo‗lmagan qishloq xo‗jaligi korxonalari federal 
shtatlarning dasturlari asosida kreditlanadi; 
- qishloq xo‗jaligada to‗liq va qisman band bo‗lgan fermerlar tijorat 
banklari tomonidan kreditlanadi; 
- yirik tijorat fermalar asosan FKTdan va sug‗urta kompaniyalari 
orqali kreditlar olishi mumkin. 
AQShda qishloq xo‗jaligi korxonalari yalpi xarajatlarining 35-70% 
i kreditlar hisobidan moliyalashtiriladi. Ko‗chmas mulk sotib olishda 
bitimning 70% miqdorida mashina, asbob-uskunalar sotib olishda 40% 
dan 70% gacha, chorva mollari sotib olishda 50%, oborot kapital bilan 
bog‗liq xarajatlar 100 % gacha moliyalashtirilishi mumkin. Mashina, 
texnika vositalari, ko‗chmas mulk sotib olish uchun uzoq muddatli 
kreditlar berilsa, oborot kapitalning ximikat, urug‗lik, o‗g‗it, yoqilg‗i va 
boshqa turlari uchun qisqa muddatli kreditlar beriladi va ularni to‗lash
muddati 30 kundan boshlanishi mumkin. Ma‘lumotlarga qaraganda, 
Angliya, Germaniya, Fransiya, Italiya, Belgiya va qator Skandinaviya 
davlatlari qishloq xo‗jaligi korxonalarining asosiy kapitalida qarz 
mablag‗larining hajmi yuqori darajaga ega.
Germaniyada qishloq xo‗jaligiga imtiyozli agrar kreditlar Agrar 
kreditlar dasturi va investitsion rag‗batlantirish dasturiga asosan yillik 1 
foiz stavkasida yoki olingan kreditlar bo‗yicha foiz stavkalarni 4-7 
foizga tushirish yo‗li bilan amalga oshiriladi.
481