Jahonda umumqabul qilingan bank tizimi Jahon amaliyotida har bir mamlakatning Markaziy banki banklarning banki

 
Quyidagi tayanch s
o„zlarga ta‟rif bering 
 
Qimmatli qo
g‗ozlar 
Aksiya 
Obligatsiya 
Ulgurji qimmatli qo
g‗ozlar 
Foizli qimmatli qo
g‗ozlar 
Anderrayting 
Kliring 
Veksellar 
Qimmatli qo
g‗ozlar hosilalari 
Konosament 
Listing 
Delisting 
Konsalting 
Broker, diller, makler 
Тижорат ++
235
- banklararo kredit bo‗yicha o‗rtacha foiz stavkasi, ya‘ni aktiv ope-
ratsiyalarni amalga oshirish uchun boshqa banklardan sotib olingan 
resurslar b
o‗yicha; 
- turli depozit hisob varaqlar bo‗yicha mijozlarga bank tomonidan 
t
o‗lanadigan o‗rtacha foiz stavkasi; 
- bank kredit resurslarining tarkibi (jalb qilingan mablag‗lar hissasi 
yuqori b
o‗lganda kredit narxi ham yuqori bo‗ladi); 
- kreditga bo‗lgan talab; 
- talab qilinayotgan kredit muddati va kredit turi, ya‘ni uning 
ta‘minlanganligiga bog‗liq ravishda risk darajasi; 
- mamlakatdagi pul aylanishining muvozanati (inflyatsiya sur‘ati 
yuqori b
o‗lsa kredit shunchalik qimmat bo‗ladi, chunki pul qadrsizlani-
shi tufayli bankning o
‗z resurslarini yo‗qotish riski ortadi) v.b.
Kreditning yana bir tamoyili sifatida kreditning maqsadga 
y
o„naltirilganligini olish mumkin. Bunda aniq xo‗jalik jarayonlarining 
kredit bilan bo
g‗liqligi ta‘minlanadi. Kreditning mijoz tomonidan 
maqsadli y
o‗naltirilishi tamoyili qarz oluvchi zimmasiga pul 
mabla
g‗larini faqat kredit shartnomasida ko‗rsatilgan maqsadlar uchun 
sarflashni k
o‗zda tutadi. Uzoq muddatli kredit maqsadli tarzda aniq 
qurilish obyektlari va asbob-uskunalarni sotib olish uchun beriladi. 
Kreditlar 
biznes-reja 
asosida 
beriladi. 
Kreditning 
maqsadli 
y
o‗naltirilishini ta‘minlash uning o‗z vaqtida qaytarilishi uchun real 
shart-sharoitlarni yaratib beradi. Bu tamoyilga rioya qilish bank 
muassasalari tomonidan qarz oluvchi korxonalarning hisobotlari asosida 
nazorat qilinadi. Berilgan kredit qarz oluvchi tomonidan boshqa 
maqsadga ishlatilgan b
o‗lsa, u holda belgilangan tartibda kredit 
muddatidan ilgari qaytarib olinadi va boshqa choralar k
o‗rilishi mumkin. 
Bankning kreditlash tamoyillari barchasining amaliyotda yalpi 
q
o‗llanilishi bank va uning aktsionerlari hamda mijozlarining 
manfaatlarini himoyalashga, uning faoliyatida yuzaga kelishi mumkin 
b
o‗lgan risklarning oldini olishda yordam beradi.