Jahonda umumqabul qilingan bank tizimi Jahon amaliyotida har bir mamlakatning Markaziy banki banklarning banki

 
Quyidagi tayanch s
o„zlarga ta‟rif bering 
Tijorat bank likvidligi 
Tijorat bank t
o‗lovga 
layoqatliligi 
Bank aktivlari 
Bank passivlari 
Bank foydasi 
Bank likvid mabla
g‗lari 
Likvidlilik omillari 
Yuqori riskli ak-
tivlar 
Minimal riskli ak-
tivlar 
Risk 
Bank riski 
Daromad kelti-
ruvchi 
579
dastlabki muammolar bankdan chiqib ketadigan resurslar (banklararo 
bozorlardan olingan qisqa muddatli qarzlar) manbalariga b
o‗lgan 
talabning pastligini bildiradi. 
-Garovga qo‗yilgan qimmatli qog‗ozlar /Jami qimmatli qog‗ozlar 
— garovga qo‗yilgan qimmatli qog‗ozlar umumiy ko‗rsatkichi bo‗lib, u 
likvidlilikka tezkor talablarni qoplash uchun q
o‗llanilmaydi. 
AQSh da ham tijorat banklari likvidliligini baholashda bir qator 
k
o‗rsatkichlar tizimidan foydalaniladi. Bular quyida keltirilgan 
formulalardir: 
I-darajali zaxiralar (Kassa+MB dagi vakillik schyotlari) 
L
1
= --------------------------------------------------------------------------; 
Depozitlar 
I-darajali zaxiralar + II darajali zaxiralar (qimmatli qo
g‘ozlar) 
L
2
= --------------------------------------------------------------------------. 
Depozitlar 
L
1
bank likvidligini 
ta‘minlashi uchun 5-10 foizdan yuqori bo‗lishi 
kerak. 
L
2
da esa banklar 15-25 foizdan yuqori zaxira lar yi
g‗ishlari kerak. 
L
3
da kreditlarning umumiy aktivlarga nisbatan salmo
g‗ini topib 
bank faoliyatiga baho berish mumkin. 
Kreditlar 
L
3
= -------------------------*100 foiz 
Umumiy aktivlar 
L
3
k
o‗rsatkichi 60-70 foiz oralig‗ida bo‗lishi maqsadga muvofiq 
b
o‗ladi.