James d. Gwartney

1-chizma: Ukrainada bandlikning aholi soniga jinslar bo'yicha
nisbati (15-64 yoshli aholi orasida), foizda
0
10
20
30
40
50
60
90
80
70
%
a) Bandlikning aholi soniga jinslar bo'yicha nisbati, 2000–2014-
yillar
b) Jinsi va ma'lumoti bo'yicha bandlik darajasi, 2014-yil
erkaklar
ayollar
ayollar
erkaklar
0
10
20
30
40
50
60
70
2014
2013
2012
201
1
2010
2009
2008
2007
2006
2005
2004
2003
2002
2001
2000
ol
iy
ta
'li
m
ni
ng
ik
ki
nc
hi
b
os
qi
ch
i (
5B
)
ol
iy
ta
'li
m
ni
ng
b
iri
nc
hi
b
os
qi
ch
i (
5A
)
tu
ga
lla
nm
ag
an
o
liy
ta
'li
m
ol
iy
b
o'
lm
ag
an
o
'rt
a 
m
ax
su
s 
ta
'li
m
(4
)
o'
rta
ta
'li
m
ni
ng
y
uq
or
i b
os
qi
ch
i (
3)
o'
rta
ta
'li
m
ni
ng
q
uy
i b
os
qi
ch
i (
2)
bo
sh
la
ng
'ic
h 
yo
ki
m
ak
ab
ga
ch
a 
ta
'li
m
(0
-1
)
%
Manba: Labor Force Survey 2014-yil.
Iqtisod rivoji va daromadlarning o'sishi tug'ilish darajasiga qanday ta'sir ko'rsatadi deb
o'ylaysiz? Uy-ro'zg'or tashvishlariga sarflangan vaqt uydan tashqarida ishlash uchun mavjud
bo'lgan vaqtni qisqartiradi. Daromadlar oshishi bilan esa, farzand ko'rish va katta oilani
tarbiyalash bilan bog'liq muqobil qiymat oshadi. Shuning uchun, kutilganidek, tug'ilish va
aholi o'sishi darajasi kamayadi. Haqiqiy hayot ham shu tahlilning dalillarini aks ettiradi. Oxirgi
ikki asr davomida mamlakatning jon boshiga to'g'ri keladigan daromadlarining oshishi bilan
tug'ilish va aholi o'sishi ham pasaydi. Bundan tashqari, ushbu holat barcha mamlakatlarda ro'y
berganligi kuzatiladi. Mamlakatlarning madaniy, diniy, etnik va siyosiy-tashkiliy tomonlari bir-
biridan ancha farq qilishidan qat'i nazar, farzand tarbiyasi bilan bog'liq muqobil qiymatning
oshganligi tug'ilish ko'rsatkichiga bir xil ta'sir ko'rsatdi.
Muqobil qiymat kuchli vosita bo'lib, biz unga darslik davomida qayta va qayta
murojaat qilamiz. Ushbu vositani fikrlash jarayoningizda qo'llasangiz, u sizga iste'molchilar,

---

20
ishlab chiqaruvchilar, korxona egalari, siyosatchilar va shu kabi boshqa qaror qabul
qiluvchilaning amaliy hatti-harakatlarini yaxshiroq tushunishingizga yordam beradi. Undan
tashqari, ushbu tushuncha sizga yaxshiroq tanlovlarni amalga oshirishingizga yordam beradi.