Jdpu antiplag uz (ID: 3921) Tashkilot: Hisobot "Antiplag. Uz" servisi tomonidan taqdim etilgan hujjat to'G'risidagi ma'lumotlar


Adib hikoyalarida xarakter muammosi


Download 1.15 Mb.
Pdf ko'rish
bet11/32
Sana18.06.2023
Hajmi1.15 Mb.
#1582087
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   32
Bog'liq
document-merge64706adba9f0e

1.2. Adib hikoyalarida xarakter muammosi. 
Har bir davr hikoyachiligi o‘ziga xos g‘oyat murakkab va xilma-xil fikrlarga 
boy bo‘lib, turlicha tasvir yo‘nalishlarini o‘z ichiga oladi. Shuningdek bugun 
ijtimoiy-iqtisodiy va siyosiy hayotda yuz berayotgan voqealarni, inson hayotida, 
ruhiyatida, orzu istaklarida, yashash tarzida sodir bo‘ladigan hayotiy haqiqatlarni 
kichik janrda badiiy ifoda etishning turli tamoyillari kuzatilmoqda

Adabiyot – so‘z san’ati. “San’atning betakror salohiyati ham shundaki, u ayni 
shu davrdagi odamlar ongi shuurini, hayot nafasi va jamiyat ehtiyojlarini 
tasvirlanayotgan mazmunga singdirib yuboradi. Natijada o‘sha ifoda ob’ekti 
22
10


16 
barcha xalqlar va elatlarning nazarini tortadigan, e’tiborini qozonadigan mohiyati 
bilan umumbashariy qadriyat maqomiga ega bo‘ladi”
1
.. 
O‘zbek hikoyachiligida qahramon obrazini, uning xarakterini xolis 
o‘rganish, tarixiy haqiqatlarni badiiy haqiqatga aylantirish, qahramonlarni shaxs 
sifatida butun murakkabliklari bilan birga tasvirlash, ijodkor badiiy niyatini 
ramziy talqinlarda ifodalanishini kuzatish, hikoyalarni badiiyat mezonlari asosida 
tekshirish hamda o‘zbek hikoyachiligida qahramon xarakterini ochib berish 
muhim masalalardan biridir.
 
Inson hayotga bir bor keladi. Shu sabablimi doimo baxtli yashashga harakat 
qiladi. Esini tanigandan boshlab o‘z baxtini, quvonchini maqsadlarida, hayollarida 
chiza boshlaydi. O‘ktam Usmonov hikoyalarida ham baxt ortidan kelgan qayg‘uni, 
kech kelgan baxtni, baxtsizlikni o‘z qo‘li bilan yaratgan insonlar taqdirini 
ko‘rishimiz mumkin. Kimningdir hayotdan juda erta ketishi kimningdir baxtiga 
sababchi bo‘lganligini yozuvchining “Yana kelgan baxt” hikoyasida ko‘rishimiz 
mumkin. Xususan, adibning bu hikoyasida ko‘ngil deb atalgan o‘ziga xos 
dunyoning bir ko‘chasiga nigoh tashlanadi. O‘ktam Usmonov hikoyalarini birma-
bir o‘qir ekanmiz ularning orasida ko‘pchiligi boshqalariga o‘xshamas, biridagi 
taqdirlar, qahramonlar, syujetlar boshqasida kuzatilmaganligini ko‘ramiz. Lekin 
ba’zi hikoyalarini o‘qiganimizda, o‘zaro o‘xshash qahramonlarni, o‘xshash 
taqdirlarni ko‘ramiz. Balki yozuvchi xuddi shunday insonlarni hayoti davomida 
ko‘rgan, ular bilan yaqindan tanish bo‘lgandir. Bu narsa esa, asar qahramonlarining 
xarakter xususiyatlari orqali ifodalanadi. “Yana kelgan baxt” hikoyasi qahramoni 
xarakteri bilan emas balki tashqi ko‘rinishi tomonidan ham “Jala” qahramoniga 
o‘xshaydi. Ikkovi ham ayolidan juda erta ayrilgan, kichkina qiz farzandlari bor. 
Qizlarning yosh xususiyatlarida biroz farq bor. Ikkala qahramon ham 
atrofdagilarning “qachon uylanasan”, “qachongacha so‘qqabosh bo‘lib yurasan” 
degan nasihatlaridan bezigan edilar. “Yana kelgan baxt” bosh obrazi vakili 
1
Раҳимжонов Н. Истиқлол ва бугунги адабиёт “Ўқитувчи”, 2012. 27 бет. 

Download 1.15 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   32




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling