Joba : Kirisiw. Tiykarǵı bólim

R f_o>

ni payda etemiz. Bul teńlikten sap jumalanıw bolıwı ushın zárúr bolǵan baha, yaǵniy sirpanib súykelisiw koefficiyentiniń modulın anıqlaw múmkin, yaǵniy

f_o>/R  
Ekinshi tárepden sirpanib súykelisiw koefficiyenti - fo etarli bolsa, dóngelekti dumalatish ushın etarli bolǵan kúshdıń modulın tabamız, yaǵniy

di payda etemiz. Sonday eken aqırǵı teńleme arqalı harqanday dóngelekti dumalatish ushın zárúr bolǵan minimal kúshnı anıqlawımız múmkin.
Bul teńlemeden kórinip turıptı, olda, qanshellilik dumalab súykelisiw koefficiyentii hám normal basım kishkene bolsa, minimal tartıw kúshi sonsha kishkene bo'lar eken. Lekin normal basımdı ózgertirip bolmaydı, sebebi bul dóngelekke túsip atırǵan salmaqlıq kúshinen dúziledi.
Sonin ushın tek dumalab súykelisiw koefficiyenti  - ni kemeytiw
Kerek, onıń ushın dóngelek hám háreketleniwshi ústler qattı ústlerden ibarat bolıwı zárúr. Mine endi ne sebepli poezdlardıń dóńgelekleri qattı polatlardan tayarlanishligi hám temirjoldıń qattılıǵı ornına  - ni kishreytiriw múmkinligin sebebin anıqladik.
Sol sebepli temirjolda júklerdi tasıw, avtomobil yamasa hawa jollarına salıstırǵanda talayǵana ret arzan bolıwlıǵın túsiniw múmkin.
Máseleler sheshgenimizde domalap súykelisiw koefficiyenti zárúr bolsa, mashinashunoslik spravochniklaridan olardı tańlap alıw múmkin, olardan bazilarining san bahaların keltiriwimiz múmkin, mısalı :

Agash dóngelekti aǵash tegislik ústinde dumalatilganda... .... .... ....  h0, 050, 08

Polat dóngelekti rels ústinde dumalatilganda... .... .... .... .... .... .... ....  h 0, 005 sm,
Taplanǵan polat, polat ústinde dumatilganda (polshipnik)... .... ... h 0, 001 sm.
3. Súykelisiwdiń texnikada qollanılıwı, paydalı hám zıyanlı tárepleri.
Tábiyaatda hám texnikada súykelisiw úlken áhmiyetke iye. Súykelisiw paydalı yamasa zıyanlıbo'lishi múmkin. Súykelisiw paydalı bolǵanda onı asırıwǵa, zıyanlı bolǵanda esakamaytirishga háreket etiledi. Súykelisiw bolmaǵanda ne bolıwın tasawur etip kóreylik. Súykelisiw boimagandaodamlar da, haywanlar da jerde yura almas edi. Yurayotganimizda ayaqlarımız menenyerdan itarilamiz. Súykelisiw kem bolǵan muz ústinde júriw qıyınlıǵın bilesiz. Súykelisiwbo'lmaganda edi, buyımlar qolımızdan sirpanib túsip ketardi. Avtomobilge tormoz berilgende súykelisiw kúshi onı toqtatadı. Tınıshlıqtaǵı súykelisiwsiz ol háreketlana almas edi, dóńgelekler sheńberverardi. avtomobil bolsa jayında turaverardi. Súykelisiwdi asırıw ushın avtomobil shinalarining sırtı bo'rttirib islenedi.
Bir-biri ústinde háreketlenetuǵın sirtlarda payda bolatuǵın súykelisiwler kóbinese zıyanlı boladı. Bunday jaǵdaylarda súykelisiwdi azaytatuǵın túrli qurallar qollanıladı. Mısalı, mashina hám stanoklarda súykelisiw sebepli hara-katlanuvchi bólimleri qıziydi hám jeyiledi. Súykelisiwdi kemeytiw ushın bir-birine tiyip turıwshı sirtlar tegislenedi, olardıń araları moylanadi. Súykelisiwdi kemeytiw maqsetinde avtomobil, velosired hám stanoklardıń aylanıwshı vallariga podshirniklar kiydiriladi. Podshirnikning valga tikkeley tiyip turatuǵın bólegi - vkladish polat, shoyın yamasa bronzadan yasaladi. vkladishning ishki sırtına qorǵasın yamasa qalaydıń túrli eritpeleri oraladı hám moylanadi. val aynalǵanda, ol vkladish ústinde sirpanadi podshirniklar sirpanish podshirniklari dep ataladı.
Sirpanish podshirnigi val hám vkladish arasındaǵı sirpanish súykelisiw kúshin kemeytiwge xızmet etedi.
Domalaniw súykelisiw kúshi sirpanish súykelisiw kúshi den talay kem
bolǵanlıǵı texnikada qol keledi. Sharıkli hám rolikli podshirniklarning
qollanılıwı dumalanish súykelisiw kúshiniń kamligiga tiykarlanǵan. Bunday podshirniklarda sheńberip atırǵan val podshirnikning qo'zg'almas vkla- dishida sirpanmasdan, bálki polat sharikler hám rolikler ústinde dumalaydi Podshirnikning qattı polattan tayarlanǵan ishki halqası valga
ornatılǵan boladı. Sırtqı halqası bolsa mashina korpusına bekkemlengen. val aynalǵanda ishki halqa sharikler yamasa roliklerde dumalaydi. Sharshalar hám rolikler halqalar arasına jaylastırılǵan boladı. Sharıkli yamasa rolikli podshirnik lar qollanılǵanda olardıń súykelisiw kúshi sirpanish podshirniklariga qaraǵanda 20 -30 ret kem boladı.