Turk tilida egalik tizimi.
Turk tilidagi egalik qo'shimchalari o'zbek tilidagi mazkur qo'shimchalar bilan deyarli bir xil. Faqat ba'zi juz'iy fonetik farqlar bor, xolos. Egalik affikslari uch shaxsning birlik va ko'plik formalariga ega bo'lishidan tashqari, o'zi bog'lanayotgan so'zning fonetik tabiatiga qarab, turli ko'rinishlarda qo'llanishi mumkin: so'zning unli yoki undosh bilan tugallanishi, negizining qattiq yoki yumshoq variantda bo'lishi hamda uning lablangan yoki lablanmagan tovushlarga ega bo'lishi kabilar. Keyingi ikki holat hozirgi zamon o'zbek adabiy tilida o'z ta'sirini yo'qotgan. Shuning uchun hozir egalik affikslari 10-11 xil variantda uchraydi. Vaholanki ko'pgina turkiy tillarda egalik affikslari 20-30 dan ortiq variantlarda qo' llanadi. O' zbek tili tarixida ham yuqoridagi fonetik sharoitlar ta'sirida egalik affikslari xilma-xil formalarda qo'llangan.
Turkce iyelik ekleri
1. -m, -im, -im, -un, -un
|
-imiz, -imiz, -umuz, -umuz
|
2. -in, -in, -un, -un
|
-iniz, -iniz, -unuz, -unuz
|
3. -si, -si, -su, -su
|
-lari, - leri, -lari, -leri
|
|
Masalan:
|
Benim ... -im (-im, -m)
|
Benim evim’de uc oda var – Mening uyimda
|
Senin .... -in (-in, -n)
|
uch xona bor
|
Onun -i -si)
|
Senin yaşın kac’ta – Sening yoshing nechada
|
|
Do'stlaringiz bilan baham: |