mashqi.
Masalan:
Qushlar uchib keldi. Qayerdan uchib keldi? Qushlar
sovuq mamlakatlardan uch'ib keldi. Qayerga uchib keldi? Qushlar sovuq
mamlakatlardan о ‘z uyalariga uchib keldi.
4. Berilgan sintaktik chizma asosida g a p tuzish.
E g a ----------- kesim
E ga-------------------- kesim
f
t
t
/ \
II d. b.
II d. b
II d. b.
II d.b. II d.b.
l i t . b.
Chaqqon bolalar olma terdilar.
Ishchan bolalar chiroyli
gullami zavqlanib terdilar.
5. Berilgan gapga o ‘xshash, m asalan, uyushiq egali yo k i kesim li
sodda yoyiq gap tuzish.
Bunda o'quvchilarga
Quyosh yoritadi va isitadi
kabi gap beriladi, o'quvchi esa
„Ravshan o'qidi va ishladi“
kabi gap
tuzadi.
6. Ikki-uch sodda gapdan bitta uyushiq bo‘lakli sodda gap tuzish.
M asalan,
„Bahorda qaldirg'ochlar issiq mamlakatlarga uchib ketadi
„Bahorda laylaklar ham uchib ketadi“
gaplaridan uyushiq bo'lakli
„Bahorda qaldirg'ochlar va laylaklar issiq mamlakatlarga uchib ketadi"
gapi tuziladi.
Ijodiy mashqlarda
o'quvchilar o'zlari erkin ravishda gap tuzadilar.
B oshlang'ich sinflarda ijodiy m ashqlarning quyidagi turlaridan foyd a
laniladi:
1. G ap tuzish uchun mavzu beriladi, o'quvchilar shu m avzuga
m os gap tuzadilar:
„Quyoshli kunda", „ Bizning uy" yoki „Quyon va
tipratikan “
Do'stlaringiz bilan baham: |