.
Husnixat, tashqi tom ondan shakllantirish (hoshiyaga, xatboshi-
dan yozishga, sarlavhani to ‘g ‘ri joylashtirishga rioya qilish).
O 'quvchilar inshosiga qo'yilgan bunday talablar uni baholashda
real yondashishga im kon beradi.
N UTQIY XATOLAR VA ULARNI BARTARAF
Q IL IS H YO‘LLARI
N u tq iy xatolarga n o to ‘g ‘ri (n o o ‘rin) tanlangan so'zlar, noto'g'ri
tuzilgan gapiar, m orfologik shakllarni noto'g'ri ishlatish kiradi.
B oshlang'ich sinflarda bunday xatolar ustida ishlash ancha qiyin,
chunki ularni to'g'rilash va oldini olish uch un ona tili dasturida berilgan
qisqa nazariy m a’lum ot yetarli emas. Bolalar nutqini takomillashtirish
ustida rejali, m untazam ish olib borish uchun asosiy nutqiy xatolar
turini bilish zarur. B unday nutqiy xatolarni o'rganish, shuningdek,
ularning kelib chiqish sabablarini tekshirish xatolarni to'g'rilash va
oldini olish uchun zam in hozirlaydi.
N u tq iy xatolar uch turga ajratiladi:
lug‘aviy-uslubiy, morfologik-
uslubiy, sintaktik-uslubiy.
B oshlang'ich sinflarda lug'aviy-uslubiy xatolar ko'proq uchraydi.
Bunday xatolarga quyidagilar kiradi:
1. Bir so'zni qayta-qayta ishlatish.
Bunday xatoning kelib ch i-
qishiga sabab, birinchidan, o'quvchi so'zn i ishlatishga kam e ’tibor
beradi va faol lug'atidagi so'zdan takroriy foydalanadi; ikkinchidan,
o'qu vch in in g so 'z boyligi kam, sinon im lam i bilm aydi, takrorlanadigan
so'zlar o'rniga olm oshlardan foydalana olm aydi.
Agar o'qituvchi bir so'zn i qayta-qayta ishlatm aslik uchun uning
m a’nodoshlaridan yoki shu so 'z o'rniga olm oshlardan foydalanish
kerakligini yaxshi tushuntirsa, kichik yoshdagi o'qu vch i matnni e ’tibor
Do'stlaringiz bilan baham: |
