K arim a q osim ova


tila boriladi, qatnashuvchilar soni orttiriladi, m uhokam a elem entlari


Download 48 Kb.
Pdf ko'rish
bet243/280
Sana03.06.2024
Hajmi48 Kb.
#1841679
1   ...   239   240   241   242   243   244   245   246   ...   280
Bog'liq
Ona-tili-oqitish-metodikasi

tila boriladi, qatnashuvchilar soni orttiriladi, m uhokam a elem entlari 
ham qo'shiladi; keyinroq shaxsini o ‘zgartirib bayon yozishga o'tiladi. 
Shunday qilib, bayon asta-sekin ijodiy tus ola boradi.
B oshlang'ich sinflar ona tili dasturiga ko'ra, 2-sinfda katta bo'lm agan 
(30—40 so 'zli) matn yuzasidan o'qituvchi yordamida so'roqlar asosida 
bayon yozish , 3-sinfda 40—60 so'zdan iborat m atnning m azm unini 
jam oa bo'lib tuzilgan 3—5 ta reja asosida bayon yozish, 4- sinfda esa 
mustaqil tuzilgan reja asosida (70—90 so'zli) bayon yozish ko'zda 
tutiladi.
M ashq sifatida bayonning ahamiyati katta: bayon bolalarda adabiy 
nutqni to'g'ri shakllantirishga yordam beradi, nutq m adaniyatini yax- 
shilaydi, badiiy uslubni singdiradi, tilga sezgirlikni oshiradi.
B ayon u ch u n kishilarning fidokorona m ehn ati, h ayotini, ona tabiat 
tasvirini, fan, texnika, madaniyat borasidagi yutuqlarni aks ettiradigan 
yuksak g'oyali matn tanlanishi, bayon mavzusi o'qu vch ilam ing bi­
lish tajribasini kengaytirishi, ulam ing dunyoqarashini shakllantirishi 
zarur.
Qayta hikoyalash va bayonda b olaning tabiiy nutqi eshitilishi, y a ’ni 
berilgan nam unani tushunmasdan yodlam asligi, nam una leksikasidan, 
nutq birliklaridan, sintaktik qurilishidan foydalana olishi zarur.
Til vositalari m atnni o'qish, suhbat, m atn tahlili davom ida o'zlash - 
tiriladi; m atndagi so'zlar va nutq birliklari b olalam in g „o'ziniki" bo'lib 
qoladi. Qayta hikoyalashda nam unadagi u yoki bu gapni bola esga 
tushirishga harakat qiladi, o'zlashtirgan m azm unni to'liqroq, aniqroq 
berish u ch u n gapiar tuzadi. Bu bilan o'q u vch in in g m ustaqillik darajasi 
va bilish faolligi o'sadi, ijodiy elem entlar qo'shila boradi.

Download 48 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   239   240   241   242   243   244   245   246   ...   280




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling