K. PàlÍmbetov, P. Allàshov

Dáwran  tabılmas
Alǵıstı  kóp  alǵan  kógerer  gúldey,
Gúldiń  máwsimindey  dáwran  tabılmas,
Ǵarǵıstı  kóp  alǵan  úgiler  kúldey,
Kúl  ornınan  qaytıp  bostan  tabılmas.
Tán  jurtında  ǵamlı  kewil  músápir,
Júrek  dártli,  janım  kóp  tartqan  jábir,
Súyener  márt  izlep  bolarman  sebil,
Íǵbalıma  márdi-maydan  tabılmas
Kewil  qoyıp  gózle  haqtıń  jolına,
Mashqul  bolma  «dúnya  quwmaq»  oyınına,
Adamzat  miymandur  dúnya  úyine,
Bir  kún  úy  ishinde  miyman  tabılmas.
Maqtımqulı  táǵdirine  tán  berdi,
Hárkim  kómeshine  kúl  tarttı  endi,
Jaman  eken,  ańlamasa  dártińdi,
Jáhillik  dártine  dárman  tabılmas.
1. Màqtımqulı  qàysı  xàlıqtıń  shàyırı?
2. «Ǵàrǵıs  àlmà,  àlǵıs  àl»  degen  nàqıldı  qosıq  penen 
    bàylànıstırıń.
3. Orınsız  urǵàn  tàyàqtıń  qàndày  zàwàlı  bàr?
4. Màqtımqulı  qosıqlàrın  turmıs  penen  bàylànıstırıń.

---

212
Abày Qunànbàev
(1845 — 1904)
Abày  Qunànbàev  X I X  ásir 
qazaq  ádebiyatınıń  ullı  kórkem 
sóz  sheberlerinen  biri.  Ol  1845-
jı l ı  10-àvgusttà  Qàzàqstàndàǵ ı 
Semipàlàtinsk  wálàyàtınà  qàràslı 
Shıńǵıs  àwılındà  hákim  shàńà-
ràǵındà  tuwılàdı.  Dáslep  àwılındàǵı 
bàslàwısh  diniy  mektepte,  sońınàn 
Semipàlàtinsk  qàlàsındàǵı  medresede 
tálim  àlàdı.
Abày  medresede  oqıǵàn  jıllà-
rındà  shıǵıs  klàssik  ádebiyatı  menen  jáhán  ádebiyàtı 
shàyırlàrınıń  shıǵàrmàlàrın  qunt  penen  úyrenedi.
Abàydıń  ákesi  óz  bàlàsınıń  shàyır  yàki  àlım 
bolıwın  emes,  àl  hámeldàr  bolıwın  qálegen  edi.  Lekin 
Abày  el-jurtqà  hákim  bolıwdàn  góre,  shàyırlıqtı,  óz 
shıǵàrmàlàrı  àrqàlı  xàlıqqà  xızmet  etiwdi  tàńlàdı. 
Ol  hár  qıylı  temàtikàlàrdà  qosıqlàr  jàzdı.  Tuwıl-
ǵàn  jerge  súyiwshilik  sezimleri  «Qàlıń  elim,  qàzàǵım», 
«Gúz»,  «Qıs»,  «Sàmàlsız  túnde  jàqtı  ày»  qosıqlàrındà, 
àqıl-násiyàt  úlgisi  «Ilim  tàppày  màqtànbà»,  «Jàslıqtà 
ilim  bàr  dep  eskermedim»,  «Ondày  bolmàq  qàydà?» 
hám  t.b.  kóplegen  qosıqlàrın,  sondày-àq  «Màsqud», 
«Iskender»,  «Ázim  áńgimesi»  sıyàqlı  poemàlàrın  hám 
xàlıqtı  àǵàrtıwshılıqqà,  mádeniyàtqà  bàslàwshı  qàrà 
sózden  ibàràt  wásiyàt  sózlerin  de  jàzıp  qàldırdı.