Kasbiy ta ‟ lim metodologiyasi

rejalashtirish  va ularga tayyorgarlik ko„rishga bog„liqdir. 
Rejalashtirish-tayyorgarlikning bir qismi bo„lib, rejalashtirish xujjatlarida 
ustozning mashg„ulotlarga tayyorgarlik natijalari aks ettiriladi. 
Ishlab chiqarish ta‟limini rejalashtirishga oid asosiy hujjatlar quyidagilardan 
iborat. 
A) Kasb bo„yicha o„quv-ishlab chiqarish ishlarining ruyhati; 
B) Guruhning 1 oylik o„quv-ishlab chiqarish ta‟limi rejasi; 
V) Ishlab chiqarish ta‟limining dars rejasi. 
 
REJALASHTIRISH HUJJATLARI: 
Kasb bo„yicha o„quv ishlab chiqarish ishlarining ruyxati 
Bu ro„yxatni katta ustoz ishlab chiqarish ta‟limi ustozi bilan birgalikda 
tutadi. Har qanday ishlab chiqarish ta‟limi dasturida o„quvchilar o„quv tarbiyaviy 
jarayonida qanday mehnat usullari va ish turlarini bilim, unga ega bo„lishlari 

---

46 
ko„rsatilgan bo„ladi. SHuning uchun ham kasb bo„yicha o„quv ishlab chiqarish 
ishlari ruyhati uquv muassasining katta ustozi bilan birgalikda ishlab chiqarish 
ta‟limi ustozi bilan birgalikda tuziladi. (2-jadval).
O„quv-ishlab chiqarish ishlari ruyhatini tuzishning asosi-o„quvchilar kasb 
bo„yicha zarur ko„nikma va malakalarini o„zlashtiradigan ish ob‟ektlarini
tanlashdir. 
O„quv-ishlab chiqarish ishlarini tanlashda quyidagi talablarga amal qilish 
zarur: 
ishlar kasbga xos bo„lishi lozim; 
o„quv ishlab chiqarish ishlarini bajarilayotganida o„quvchilar egallaydigan 
ko„nikma va malakalar o„quv dasturiga mos bo„lishi lozim; 
ishlar murakkablik, aniqlik va ularning sifatiga nisbatan talablar darajasi 
bo„yicha o„quvchilarning ta‟limning mazkur bosqichidagi kasb mahorati va 
ularning texnika bilimlari darajasiga muvofiq bo„lmog„i lozim; 
tanlanadigan o„quv-ishlab chiqarish ishlari bir mavzu doirasida ham mavzudan-
mavzuga o„tib borgan sari ham asta-sekin murakkablashib bormog„i lozim; 
tanlanadigan o„quv-ishlab chiqarish ishlari shakli, konfiguratsiyasi, materiallari 
xajmi, texnika talablari, bajarishda qo„llaniladigan usullar, sarflanadigan vaqt 
va xokazolar bo„yicha xilma-xil bo„lishi kerak. Bu esa ishlarning turli usullari, 
operatsiyalari va xarakatlarini bajarishda kasb ko„nikmalari va malakalarining 
keng doirasi shakllantirish imkonini beradi.
O„quv ishlab chiqarish ishlari tayanch korxonalarning buyurtmalaridan, 
hunar ta‟limi organlarining ishlab chiqarish buyurtmalaridan, shuningdek 
uskunalarning remont qilish, o„quv ustaxonalaridagi asbob-uskunalar va 
moslamalarni, bilim yurtining xonalari va laboratoriyalari uchun ko„rgazmali 
qurollar va priborlar tayyorlash sohasidagi ishlardan tanlab olinadi.
O„quv ishlab chiqarish ishlari ro„yxatiga nisbatan muhim talablardan biri 
uning barqaror bo„lishidir. Bu narsa o„quv ustuxonalarining o„quv material 
bazasini vujudga keltirish va mustahkamlashda, ishlab chiqarish ta‟limini zarur 
yo„riqnomali va texnologik hujjatlar bilan ta‟minlashda yordam beradi. 
Ta‟limning boshlang„ich davrida o„quv-ishlab chiqarish ishlarini 
operatsiyalar bo„yicha bajarishni qo„llash maqsadga muvofiqdir. O„quv ishlab 
chiqarish ishlari ro„yxatiga kiritilgan har bitta ishga o„quv texnikaviy hujjatlar: 
chizma, texnologik karta ishlab chiqiladi. Chizma texnik talablar asosida chizilgan, 
aniq, o„lchamlari to„g„ri, dopusklari qo„yilgan (ruxsat etilgan chetlanishlar) 
bo„lishi kerak. Texnolgik kartada zagolovka o„lchamlari, ishlatiladigan asbob-
uskunalar, moslamalar, o„lchash asboblari, ishlov berish rejalari, ishlov berish 
vaqtihamda ishni bajarishga oid ko„rsatmalar berilsa maqsadga muvofiq bo„ladi. 

---

47 
2-jadval 
O„quv-ishlab chiqarish ishlar ro„yxati
Tasdiqlayman 
O„quv ishlab chiqarish ishlari 
bo„yicha direktor muovini 
«___» _________ 200__ y. 
_________________________________ 
o„quv yili, yarim yillik o„quv yili 
Guruh №_____ Kasbi ___________ Kursi ________ 
Ma
v
zu
n
i 
o„
rg
an
is
h 
oyi
, 
kuni
Dastu
rd
ag
i 
m
av
zu
, 
m
av
zu
ch
a 
Mavzu va mavzuchalarni o„rganishga ajratilgan vaqt 
O„quv ishlab chiqarish 
ishlari 
Is
h
n
in
g
m
u
rak
k
ab
lig
i 
Is
h
v
aq
ti
n
o
rm
asi
O„
qu
vch
ilik
is
h
v
aq
ti
n
o
rm
asi
B
itta
o
„q
u
v
ch
i 
b
ajar
ad
ig
an
is
h
lar
s
o
n
i 
B
ajar
g
an
lik
h
aq
id
a 
b
elg
i 
h
am
m
asi
bundan 
No
m
i 
C
Hizm
a, 
d
etallar
n
o
m
er
i 
In
str
u
k
taj
u
ch
u
n
Ma
sh
q
lar
u
ch
u
n
Is
h
lab
ch
iq
ar
is
h
fao
liy
ati
u
ch
u
n
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.

---

48