42-rasm.
botish darajasi deyiladi. Kemaning yo£l qo£yiladigan eng ko£p botish darajasi kema korpusida qizil chiziq bilan belgilanadi. Uni vater chiziq (gollandcha — «vater» — suv) deyiladi. Kema vater chiziqqacha botganda siqib chiqarilgan suvning og‘irligi kemaning suv sigimi deyiladi.
l.Kemalar qaysi suvda ko‘p yuk ko‘tara oladi, daryo suvidami
2. Jismlarning suzish shartlarini aytib bering.
3. Qanday suvda odam cho‘kmaydi?
4.Havo sharlari ко ‘tariladigan balandlik chegaralanganmi?
5. Tuxum toza suvda cho‘kadi, ammo sho(r suvda suzib yuradi. Sababini tushuntiring va tajribada tekshirib ко ‘ring.
6* Dengiz suviga to‘la botgan holda turgan odam burni chiqib turgan holda turadi. Odamning zichligi nimaga teng?
*Arximed haqida afsona. Sirakuza podshosi Giyeron o£ziga ЩЯ oltindan toj yasattiradi. Usta yasagan tojning sof oltindan
yasalganligini tekshirishni Arximedga buyuradi. Podsho tojni sindirmay unda aralashma bor-yo£qligini tekshirishni uqtiradi. Buning uchun toj zichligini sof oltin zichligi bilan solishtirish kifoya edi. Massani tarozida o£lchanadi. Lekin toj hajmini qanday aniqlash mumkin? 0£ylay-o£ylay charchagan Arximed hammomga boradi va suvli hovuzchaga tushib, suv toshib ketganini ko£radi va «Evrika!», ya’ni «Topdim» deb xitob qilib shu holatda laboratoriyasiga yugurib ketgan. Topgan usuli 16-mavzudagi 19-rasmda keltirilgan.
Ertalab turib siz maktabga otlansangiz, ota-onangiz «ish»ga boradi. Maktabdan qaytib kelib, ota-onangizga uy-ro£zg£or «ish»larida qarashasiz. Xo£sh, «ish» deganda nimani tushunamiz o£zi? Kundalik turmushda «ish qilish» deganda, biz «mehnat qilish»ni ko£zda tutamiz. Fizikada esa «ish» tushunchasi «mehnat» bilan hamma vaqt mos kela-
Ivermaydi. Biror-bir jismni kuch ta’sirida ma’lum bir masofaga ko‘chirilsa mexanik ish bajarildi deyiladi (43-rasm). Mexanik ishni A harfi bilan belgilanadi. U holda ishni hisoblash formulasi
Do'stlaringiz bilan baham: |
