Kegl cc pechat indd

ij (eta) — foydali ish koeffitsiyenti (qisqacha FIK). Ko^£pincha FIK foizlarda ifodalanadi:
11=^-100%.
Har qanday mexanizmning FIK 100% dan kam bo^£ladi (3-jadvalga qarang).
3-jadval

Ko‘char yoki ko‘chmas blok	94-98%
Richag-vintli domkrat	95-97%
Qo‘lda aylantiriladigan lebyodka	80%
Yintli domkrat	30-40%

FIKni oshirish uchun mexanizmning og^£irligi, undagi ishqala- nishlarni kamaytirishga harakat qilinadi. Konstruksiyalari takomil- lashtiriladi.
Amaliy topshiriq
w
69-rasm.
Ilmoqli taxtachani olib, uni dinamometrga osib, og'irligi F_og<_iv ni o^£lchang. Taxtacha osilgan dinamometrni sekin yuqoriga ko‘tarib ko‘ring. Stol yoki uzun chizg‘ich yordamida qiya tekislik hosil qiling. Taxtachani chizg‘ich ustida tekis harakatlantirib, dinamometr ko‘rsatishini yozib oling (69-rasm). Qiya tekislik balandligi h ni va uzunligi ^ ni o‘lchab oling. Olingan ma’lumotlardan foydalanib, qiya
tekislikning FIK ni r\ - ^Fcg4r * • 100% formuladan hisoblang.
F-$
1. Mexanikaning oltin qoidasini chig‘iriq misolida isbotlang
2. Oddiy mexanizmlar nima uchun ishdan yutuq bermaydi?