Kegl cc pechat indd

botish darajasi deyiladi. Kemaning yo‘l qo‘yiladigan eng ko‘p botish 
darajasi kema korpusida qizil chiziq bilan belgilanadi. Uni 
vater chiziq 
(gollandcha – «vater» – suv) deyiladi. Kema vater chiziqqacha botganda 
siqib chiqarilgan suvning og‘irligi kemaning 
suv sig‘imi deyiladi.
1. 
Kemalar qaysi suvda ko‘p yuk ko‘tara oladi, daryo suvidami 
yoki dengiz suvidami? Nima uchun?
2. Jismlarning suzish shartlarini aytib bering.
3. Qanday suvda odam cho‘kmaydi?
4. Havo sharlari ko‘tariladigan balandlik chegaralanganmi?
5. 
Tuxum toza suvda cho‘kadi, ammo sho‘r suvda suzib yuradi. 
Sababini tushuntiring va tajribada tekshirib ko‘ring.
6
*
. Dengiz suviga to‘la botgan holda turgan odam burni chiqib 
turgan holda turadi. Odamning zichligi nimaga teng?
• 
Arximed haqida afsona. Sirakuza podshosi Giyeron o‘ziga 
oltindan toj yasattiradi. Usta yasagan tojning sof oltindan 
yasalganligini tekshirishni Arximedga buyuradi. Podsho tojni 
sindirmay unda aralashma bor-yo‘qligini tekshirishni uqtiradi. 
Buning uchun toj zichligini sof oltin zichligi bilan solishtirish kifoya 
edi. Massani tarozida o‘lchanadi. Lekin toj hajmini qanday aniqlash 
mumkin? O‘ylay-o‘ylay charchagan Arximed hammomga boradi va 
suvli hovuzchaga tushib, suv toshib ketganini ko‘radi va «Evrika!», 
ya’ni «Topdim» deb xitob qilib shu holatda laboratoriyasiga yugurib 
ketgan. Topgan usuli 16-mavzudagi 19-rasmda keltirilgan.
28-MAVZU
ISH VA ENERGIYA HAQIDA TUSHUNCHA
Ertalab turib siz maktabga otlansangiz, ota-onangiz «ish»ga boradi. 
Maktabdan qaytib kelib, ota-onangizga uy-ro‘zg‘or «ish»larida 
qarashasiz. Xo‘sh, «ish» deganda nimani tushunamiz o‘zi? Kundalik 
turmushda «ish qilish» deganda, biz «mehnat qilish»ni ko‘zda tutamiz. 
Fizikada esa «ish» tushunchasi «mehnat» bilan hamma vaqt mos kela 
-
vermaydi.