Kimyoviy texnologiyalar fakulteti 182-xtf(sirtqi, organika) yo’nalishi talabasi Baxodirov Abduraim Baxrom o`g`lining

– CONH
2
+CH
2
O → – CONHСН
2
ОН 
 
Polimetilakrilamid yoki uning eritmalarini qizdirganda yoki kislotali muhitda, 
efir (–CONHCH2 - O - CH2NHCO–) va metilen (–CONH - CH2 - NHCO–) bog‟li 
uch o'lchovli birikmalar hosil bo'ladi. Etilen oksidi poliakrilamidga biriktirilganda: 
–CONH
2
 + C
2
H
4
О → –CONHCH
2
–СН
2
–ОН 
 
Ionli hosilalar poliakrilamid polimeridan o'xshash transformatsiyalar orqali 
olinadi. Suvli eritmadagi formaldegid va bisulfit bilan reaktsiya qisman (50%) 
sulfometillanishga olib keladi: 
Formaldegid va aminning (50 - 75 ° C, pH = 10,5) ta'siri metilamid va karboksil 
guruhlari bilan bir qatorda (Mannih reaktsiyasiga ko'ra) - CONHCH2NRR' 
guruhlarini hosil bo'lishiga olib keladi. Poliakrilamidni gidroksidli muhitda (20-
30°C) gipoxlorit bilan ta‟siri (Gofmanning fikriga ko'ra) birlamchi amino 
guruhlarning paydo bo'lishiga olib keladi (nazariy jihatdan 60% gacha). 

---

10 
Poliakrilamid qog'oz sanoatida keng ishlatiladi. Qog'ozni poliakrilamid 
eritmasi bilan ishlash uni mustahkamligini sezilarli darajada oshiradi. U tabiiy 
kauchuk va polivinilatsetat latekslarini barqarorlovchi modda sifatida ham 
ishlatiladi. Barqarorlovchilik xususiyati bo„yicha u polivinil spirtidan ustun turadi. 
Poliakrilamid tuproqni strukturasini juda ham yaxshilash xususiyatiga ega. 
Akrilamidni, akril, metakril va kroton kislotalari bilan sopolimerlari tekstil 
mahsulotlarini 
pardozlashda 
ishlatiladi. 
Akrilamidni, 
akrilonitril 
bilan 
sopolimerlaridan "akrilan" tipidagi tola olinadi. 

---

11