Kirish I bob. O’quv dasturini ishlab chiqish, hemis tizmi misolida tahlil qilish

2.3 Tizimni ishga tushurish, xatoliklarni bartaraf etish va tahlil qilish.

Ish dasturining yuqori sifatli ishga tushirilishi, dastur yaratishning asosiy maqsadidir. Yuqori sifatli dastur, foydalanuvchilarga to'g'ri va to'liq javob beradi, xato va xavfli holatlarda to'xtatish uchun kerakli tadbirlarni o'tkazadi. Buning natijasida, yuqori darajadagi ishga tushirilgan dastur yuqori darajada ishonchli va kelajakda qo'llaniluvchi bo'ladi.

Yuqori sifatli dastur yaratish uchun, birinchi navbatda, foydalanuvchi talablari va kerakli funksional tushunchalarini to'g'ri tushuntirish kerak. So'ng, dasturda qo'llaniladigan ma'lumotlar va ularga qanday murojat qilinishi kerakligi belgilanadi. Dasturni yaratish davomida, kod yozish va uni sinash zarur bo'ladi. Kod yozishda yaxshi va to'g'ri kodlash stiliga rioya qilish lozim. Shuningdek, dasturning sinash jarayonida xatolar aniqlanishi kerak va ularni tuzatish uchun yaxshi sinash va tekshirish qoidalari ishlatilishi kerak.
Yuqori sifatli dastur yaratishning bir qancha usullari mavjud, masalan, Agile metodologiyasi, Kanban, Waterfall metodologiyasi va boshqalar. Barcha usullarning o'ziga xos afzalliklari va cheklovlari mavjud, shuning uchun, mos keladigan usulni tanlash kerak. Yuqori sifatli dastur yaratishda avvalo dastur yaratuvchilari va xodimlar uchun o'zlariga mos keluvchi texnologiyalarni tanlash kerak. Dastur yaratuvchilari uchun muhim bo'lgan bir qator vositalar mavjud, masalan, Github, JIRA, Slack, Trello va boshqalar. Shu bilan birga, yuqori sifatli dastur yaratishda muhim bo'lgan qulayliklar, test sinovlari, ma'lumotlar bazalari va boshqa vositalar ham kerak bo'ladi.
O'zida saqlash va distributsiya qilish, yani dasturlarning qayerda va qanday shaklda saqlanishini va ularga ko'rsatiladigan tarmoqlarda taqsimlanishini anglatadi.
Dasturlar odatda o'zgartirilmagan holda saqlanadi. Bunday dasturlar qisqa muddatli vaqtli fayllar sifatida saqlanishi mumkin, masalan, qo'shimcha ilovalarni o'rnatishda yoki tizimga kirishni boshlashda ishlatiladigan skriptlar. Bu fayllar qulaylik, tez-tez ishlatiladigan dasturlar uchun mos keladi, ammo ularni saqlashning asosiy usuli emas.
Dasturlarni saqlashning boshqa usullari ham mavjud. Misol uchun, odatda qo'llanuvchi tomonidan o'zgartiriladigan dasturlar uchun ma'lumotlar bazasi (mashhur SQL) yoki shaxsiy fayllar saqlash xizmatlaridan foydalanish mumkin. Bunday xizmatlar bizning dasturlarimizni boshqa xosting yoki serverlarda saqlab turishga yordam beradi va ularga internet orqali murojaat qilish imkoniyatini beradi.
Dasturlarni distributsiya qilish shakllari ham turli xil bo'lishi mumkin. Ba'zi dasturlar tarqatilgan paketlar shaklida tarqatilishi mumkin, shunday qilib ularga o'rnatish va yangilash bo'lishini osonlashtirish uchun. Boshqa dasturlar esa distributiv fayl shaklida ko'rsatiladi, shunday qilib ularni to'plu yuklab olish va o'rnatish mumkin.
Bundan tashqari, dasturlar ko'plab shakllarda tarqatilishi mumkin, masalan, mobil ilovalar (apk), Windows dasturlari (exe), MacOS ilovalari (dmg) va hokazo.
Dasturlarni to'g'ridan-to'g'ri tarmoqlardan yuklab olish ham ko'p xil shakllarda mavjud. Ba'zi dasturlar uchun rasmiy saytlar mavjud, ularni yuklab olish uchun shaxsiy yoki rasmiy hisob ochish kerak bo'lishi mumkin. Boshqa dasturlar esa avvalgi usullardan farqli ravishda, xuddi Google Play Market, Apple App Store yoki Microsoft Store kabi xizmatlardan yuklab olish orqali amalga oshirilishi mumkin.
So'zning qismini olganda, dasturlarni saqlash va distributsiya qilish imkoniyatlari ko'p xil usullarda mavjud va qo'llanuvchining talablari va dasturning turi bo'yicha tanlov qilish mumkin.
Ish dasturi yaratishda dastur kodini saqlash va undan foydalanishning bir necha usullari mavjud. Dastur kodini saqlash imkoniyatlari quyidagicha bo'lishi mumkin:

1. 
   Loyiha direktoriyasi: Dastur kodlari va boshqa kerakli fayllar katalog shaklida saqlanadi. Bu usul odatda loyiha quydagicha tuziladi: